ولایت تکوینی در خالقیت و ربوبیت از آن خدا است
به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا، حضرت آیت الله جعفر سبحانی، استاد برجسته درس خارج حوزه علمیه امشب در هشتمین برنامه چشمه معرفت که در ماه مبارک رمضان از شبکه اول سیما پخش می شود با اشاره به مسأله ولایت تکوینی اظهار داشت: ولایت تکوینی دو معنا دارد؛ معنای نخست که از آن خدا است و غیر از خدا کسی آن را ندارد ولایت به معنای ربویت و خالقیت است؛ همچنانکه در قرآن بیان می کند که خلقت آسمان ها و تدبیر امر مخصوص ذات اقدس الهی است.
وی با بیان این که باید هرکس به توحید در خالقیت و توحید در ربوبیت معتقد باشد، ادامه داد: توحید در خالقیت یعنی آن که غیر از خدا کسی آفریدگار نیست و توحید ربوبی به معنای آن است که اداره جهان از اول تا آخر با خدا است، به همین خاطر است که در قرآن هم خالق داریم و هم رب که هردو از آن خدا است و غلو است که بگوییم پیامبر یا امامی از این دو نوع ولایت برخوردار هستند.
استاد برجسته درس خارج اضافه کرد: ولایت تکوینی معنای دیگری هم دارد که مخصوص افرادی است که در سایه عبادت و خلوصی که دارد، خدا به او اختیار دهد که در عالم اثر گذار باشد و این کار هر کسی نیست بلکه برای فردی است که هم فرائض و هم نوافل را انجام می دهد در حدیث قدسی بیان شده است این چنین انسانی به کمالی می رسد، من خدا او را دوست دارم و به همین خاطر گوش و چشم زبان او الهی می شود که می تواند ماوراء شهود را درک کند.
حضرت آیت الله سبحانی با بیان این که در برخی افراد روح آن چنان عظمت پیدا کرده که می تواند جانشین خدا شود، گفت: این فرد مستجاب الدعوة می شود و حرف او در نزد خدا ارزش دارد که این ولایت تکوینی را انبیاء و اولیاء دارند همچنانکه در قرآن بیان شده است که جناب مسیح بیماران کور مادرزاد و افراد مبتلا به پیسی را شفا می داد و مرده ها را به اذن خدا زنده می کرد که البته این ولایت تکوینی گسترده نیست و انبیاء و اولیاء بر اثر عبادت و پرستش خدا به این مقام رسیده اند.
وی افزود: در جنگ خیبر پیامبر اکرم(ص) فرماندهانی را برای فتح فرستاد که همه آنها پا به فرار گذاشتند که این امر برای پیامبر گران تمام شد و فرمود علی بن ابی طالب کجاست؟ اصحاب گفتند او بیماری چشم گرفته است، او را نزد پیامبر آوردند و حضرت دست روی دیدگان علی(ع) نهاد و خوب شد؛ این همان ولایت تکوینی است که از جانب خدا به او داده شده است، همانطور که عیسی مسیح بیماران را نجات می داد؛ قرآن برای سلیمان نیز ولایت تکوینی معرفی می کند که باد در اختیار او بود.
استاد برجسته درس خارج در پایان با بیان این که غیر از پیامبران و امامان برخی افراد نیز به مقام ولایت تکوینی محدود رسیده اند، خاطرنشان کرد: این امر با عبودیت محض به دست می آید؛ بنده خودم از مرحوم علامه طباطبایی سؤال کردم که آیا استاد شما مرحوم قاضی می توانست روح خدا را از بدنش بیرون کند؟ ایشان در پاسخ من گفتند: این برای او آسان ترین کاری بود که می توانست انجام دهد؛ بنابراین باید چشم را باز کنیم و مقام انبیاء و اولیاء را درک کنیم تا بتوانیم بین دو ولایت تکوینی فرق بگذاریم و بدانیم برخی افراد عادی نیز می توانند بر اثر تقوا و اطاعت از خدا به مقام های بالایی برسند./1330/پ202/ج1