تحلیل عضو جامعه مدرسین درباره پشت صحنه کودتای ترکیه

آیت الله عباس کعبی نماینده مردم خوزستان در مجلس خبرگان رهبری در گفت وگو با خبرنگار خبرگزاری رسا، به تحلیل کودتای نظامی در ترکیه پرداخت و گفت: کودتای ترکیه از سوی جناح نظامی مخالف حزب عدالت و توسعه و رجب طیب اردوغان شکل گرفته است.

وی افزود: ماهیت کودتاگران تا کنون به خوبی معلوم نشده و آنچه که به فتح الله گولن نسبت می دهند و جریان نورسی ها که جریانی آمریکایی محسوب می شود توسط خود فتح الله گولن به شدت محکوم شده است، از سویی می بینیم حتی احزاب مخالف حزب عدالت و توسعه، کودتا را محکوم کردند و گفتند می خواهیم از طریق دموکراسی به قدرت برسیم نه کودتا.

عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم با بیان این که دقیقا مشخص نیست که پشتوانه کودتاگران چه بوده است، اظهار داشت: آنچه که بر ابهام پشتیبانان کودتا می افزاید این است که از لحظه نخست اروپا کودتا را به شکل نسبی موفق دانسته است و از سویی عربستان سعودی و کشورهای همسو با عربستان به نحوی از پیروزی کودتا اظهار خوشحالی می کردند.

وی ادامه داد: دقیقا معلوم نیست پشت پرده کودتا چیست و حدس و احتمال به تنهایی مشکل را حل نمی کند، فقط می توانیم بگوییم جناح ارتشی مخالف حزب عدالت و توسعه این کودتا را شکل داده است، عوامل ناکامی کودتا چند مطلب است.

آیت الله کعبی با بیان این که کودتاگران بخشی از نیروی هوایی و بخشی از افسران نیروی زمینی بودند، ابراز داشت: آن ها نتوانستند همه ارکان ارتش، پلیس و سازمان امنیت ترکیه را با خود همراه کنند از این رو پلیس و سازمان امنیت مقابل کودتاگران در ارتش توانست با مهارت بر اوضاع بحرانی غلبه کند.

وی عنوان کرد: عامل دوم شکست کودتا حضور سریع مردم و طرفداران رجب طیب اردوغان در مقابله با کودتاگران بود که رییس جمهور ترکیه با استفاده اسکایپ پیامی 12 ثانیه ای به طرفداران خود صادر کرد و بزرگان حزب عدالت و توسعه مدیریت بحران را به دست گرفتند.

نماینده مردم خوزستان در مجلس خبرگان رهبری خاطرنشان کرد: این مسأله نشان می دهد که هیچ چیزی حتی یک کودتای خونین نمی تواند در برابر نیروی مردمی فعال و حاضر در صحنه ایستادگی کند، حضور سریع مردم یکی از عواملی ناکامی کودتا است.

وی اضافه کرد: عامل دیگر این است که در همان ساعات اولیه بزرگان حزب عدالت و توسعه اعلام کردند که نمی گذاریم که کودتاگران در کار خود موفق شوند و به مردم امید می دادند که ظرف 24 ساعت به جریان شورش پایان می دهند، امیدی که دولتمردان ترکیه به مردم می دادند ناشی از همراهی پلیس، سازمان امنیت، بخشی از ارتش ترکیه، فراخوان مردمی و مهارت در بازداشت سریع فرماندهان کودتاگر بود؛ این موارد سبب شد که دولت ترکیه بتواند بر بحران و کودتای ناکام غلبه کند.

عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم با بیان این که اگر کودتا و کودتاگران موفق می شدند کودتا در روند دخالت ترکیه در عراق و سوریه تأثیر گذار بود، گفت: شاید تأثیرگذاری در جهت تشدید بحران عراق و سوریه و مقابله با مقاومت اسلامی باشد.

وی افزود: این را از این بابت می گوییم که یک هفته قبل از کودتا نخست وزیر ترکیه اعلام کرده بود که زمینه ها و بسترهای لازم برای عادی سازی روابط با عراق و سوریه فراهم شده و ما در سیاست های خود می توانیم تجدید نظر کنیم.

آیت الله کعبی با بیان این که مسأله دیگری که مؤید این مطلب است رایزنی های محرمانه ولیعهد دوم عربستان و وزیر دفاع آن ها یعنی محمد بن سلمان با آمریکایی ها، فرانسوی ها و کشورهای اروپایی است، اظهار داشت: برخی از سیاست های دولت ترکیه در جهت تلاش برای تقلیل بحران در سوریه و عراق و گرایش به سمت مسائل صرفا داخلی ترکیه خوشایند عربستان نبود.

وی ادامه داد: ما از این که برنده این کودتا عربستان و کشورهای پشتیبان آشوب گران و تروریست های سوریه و عراق و داعشی ها نبودند، خوشحالیم؛ از سویی دیگر اسلام هراسی، ایران هراسی و شیعه هراسی و مقابله با مقاومت در منطقه در قالب جنگ نیابتی در دستور کار عربستان سعودی قرار دارد که امروز بر طبل جنگ می کوبد و به عنوان جانشین صدام برای کشورهای اروپایی و آمریکایی مطرح است که از این می توانیم بفهمیم بعید نیست پشت پرده کودتاگران طرفداران توریست های منطقه باشند./1323/ت302/ج

محمد قمین