بوسیدن ضریح ائمه به نیت تکریم است نه عبادت/ وهابیت تنها به ظاهر آیات توجه می‌کند
به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا در مشهد، حضرت آیت الله جعفر سبحانی، استاد برجسته درس خارج حوزه علمیه قم، امروز در مدرسه علمیه عالی نواب در سلسله جلسات بررسی مبانی فکری ابن تیمیه و وهابیت به تبیین ادامه مراحل توحید پرداخت و در توضیح توحید در عبادت گفت: بیشترین اختلاف ما با وهابیت در تعریف عبادت و مشخص کردن مصداق آن است، همچنین بحث بر سر آن است که بوسیدن ضریح ائمه(ع) نیز عبادت است یا خیر.
وی افزود: برای فهمیدن معنای عبادت نیاز به بحث میدانی وجود دارد؛ یعنی ببینیم در جامعه مسلمان‌ها، یهودی‌ها و حتی بت‌پرست‌ها عبادت چه معنایی دارد، اگر از مسلمان‌ها بپرسیم؛ چرا برای خدا خضوع می‌کنید در پاسخ می‌گویند که این خضوع ریشه‌ای در قلب من دارد به این شکل که می‌دانم خضوع برای خالق و رازق و رب انجام می‌دهم و سرنوشت ما در دست خدا است.
خضوع ظاهری و عقیده باطنی ارکان عبادت هستند
حضرت آیت‌الله سبحانی به ارکان عبادت اشاره کرد و گفت: خضوع ظاهری رکن اول عبادت است، مانند اعمالی که در نماز انجام می‌دهیم؛ رکن دوم، عقیده باطنی داشتن است، اگر رکن اول را به‌تنهایی داشته باشیم، عبادت نیست و اگر دومی را به تنهایی داشته باشیم آن نیز عبادت نیست و نوعی شرک به شمار می رود.
وی در تعریف عبادت ابراز داشت: عبادت آن پرستش و اعمالی است که از عقیده به ربوبیت ریشه می‌گیرد، عبادت حق و عبادت باطل هر دو در این تعریف جای می‌گیرند؛ عبادت حق مانند عبادت مسلمان‌ها است و عبادت باطل نیز عبادت دیگران است.
این مرجع تقلید در پاسخ به این سؤال که آیا می‌توانیم از قرآن کریم تعریف عبادت را استخراج کنیم، گفت: آیه ۲۱سوره بقره(يَا أَيُّهَا النَّاسُ اعْبُدُوا رَبَّكُمُ الَّذِي خَلَقَكُمْ...) عبادت را تعریف می‌کند به این شکل که علت عبادت را رب و صاحب بودن بیان کرده است، حال این صاحب یا صاحب واقعی است؛ یعنی خداوند تبارک و تعالی یا صاحب دروغی است مانند بت‌هایی که بت‌پرستان خدای خود می‌دانند.
بوسیدن ضریح ائمه به نیت تکریم است نه عبادت
وی با بیان این‌که به ما تهمت می‌زنند بوسیدن قبور و ضریح ائمه(ع) را به عنوان عبادت انجام می‌دهیم، گفت: ما تمام این اعمال را به نیت تکریم و احترام انجام می‌دهیم؛ بنابراین ما تکریم و عبادت را دو چیز مجزا می‌دانیم اما آن‌ها می‌گویند ما با انجام این کار مشرک می‌شویم!
وی در ادامه افزود: وهابی‌ها از دو کلمه بسیار استفاده می‌کنند؛ شرک و بدعت، شرک زمانی به وجود می‌آید که عمل ما به نیت عبادت باشد اما بوسیدن حرم ائمه(ع) با نیت احترام صورت می‌گیرد نه به نیت عبادت؛ بت‌پرست‌ها در برابر بت‌ها به نیت عبادت خضوع می‌کردند بنابراین مشرک بودند.
استاد برجسته درس خارج حوزه علمیه قم در اثبات قائل بودن بت‌پرست‌ها به ربوبیت بت‌هایشان گفت: از آیات مختلفی می‌شود اعتقاد به ربوبیت بت‌ها را توسط بت‌پرست‌ها اثبات کرد. آیه اول؛ آیه ۷۴ سوره یاسین است که در آن خداوند می‌فرماید؛ « وَاتَّخَذُوا مِنْ دُونِ اللَّهِ آلِهَةً لَعَلَّهُمْ يُنْصَرُونَ» آن‌ها بت‌ها را برای کمک در جنگ می‌خواستند و همچنین در آیه‌ای دیگری عزت از بت‌ها می‌خواهند.
وی افزود: خداوند در رد حرف بت‌پرست‌ها می‌فرماید عزت برای خداست و برای این بت‌ها نیست همچنین نصرت و پیروزی از جانب خدا برای بنده‌هایش می‌آید و ارتباطی به بت‌ها ندارد؛ تمام این موارد در آیات قرآن کریم آمده است، بنابراین آیاتی که در حق مشرکان است نباید در حق مسلمان‌ها خوانده شود، وهابی‌ها تمام این آیات را بر مسلمان‌ها تحمیل می‌کنند درحالی که تفاوت بسیاری بین مسلمان‌ها و بت‌پرست‌ها وجود دارد.
احترام به پیامبر از اصول اسلامی است
حضرت آیت‌الله سبحانی با بیان این‌که تکریم پیامبر اکرم(ص) یکی از اصول اسلام است، اظهار داشت: از آیات قرآن کریم برداشت می‌شود که تکریم حضرت محمد(ص) یکی از اصول دین اسلام است بنابراین خداوند مؤمنان واقعی را دارای سه وصف می‌داند.
وی در اوصاف مؤمنین به پیامبر اکرم(ص) افزود: صفات عبارت از ایمان به پیامبر(ص)، احترام گذاشتن و تعظیم کردن و سوم یاری کردن ایشان است؛ بنابراین بوسیدن ضریح ایشان یا درهای حرم نوعی تکریم است مانند این است که دستمان به خود حضرت نمی‌رسد به جای آن جایگاه ایشان را می‌بوسیم و به جمله(و عزروه) تجسم می‌بخشیم.
وهابیت تنها به ظاهر آیات توجه می‌کند
استاد برجسته درس خارج حوزه علمیه قم با ابراز تأسف از این‌که وهابیت ظاهر آیات را به تنهایی در نظر می‌گیرد، گفت: آن‌ها از باطن آیات اطلاعی ندارند درحالی که باید هم ظاهر و هم باطن آیات را در نظر گرفت.
وی با اشاره به دلیل ورود بت‌پرستی به مکه و بین اعراب ابراز داشت: از همان ابتدا بت برای عبادت و رب بودن به مکه وارد شد و معتقد بودند که سرنوشت ما دست آن‌ها است، یکی از اجداد قریش به شام می‌رود در آنجا به گروهی بت‌پرست بر می‌خورد از آن‌ها می‌پرسد چه می‌کنید و آن‌ها پاسخ می‌دهند که در هنگام خشکسالی این بت به ما کمک می‌کند؛ او نیز یکی از آن بت‌ها را با خود به مکه می‌آورد و مردم را به پرستیدن آن تشویق می‌کند.
وی در بیان تفاوت دیدگاه فرد موحد و فرد مشرک افزود: موحد کارهای خدا را به بندگان خدا نسبت نمی‌دهد اما بت‌پرست و مشرک کارهای خدا را به بت‌ها نسبت می‌دهد؛ بنابراین فرق است بین تعظیمی که در برابر فردی انجام می‌دهیم که به هیچ عنوان شئون خدا را در حق او قائل نیستیم اما اگر در برابر کسی تعظیم کنیم که معتقد باشیم شئون خدا دست اوست این پرستش است.
حضرت آیت‌الله سبحانی در رابطه با معنای اله در قرآن کریم بیان داشت: در(لا اله الا الله) اگر اله را به معنای معبود بدانیم، اشتباه است، همچنین آیات دیگری که اگر اله به معنای معبود باشد معنا و مفهوم آن اشتباه خواهد بود. وهابی‌ها برای توجیه حرف خود کلمه مقدری (بحق) را بعد از اله در نظر می‌گیرند که به نظر ما این تصرف در آیات است.
وی به تبیین فرق (اله) با (الله) پرداخت و گفت: الله، عَلَم و اله اسم جنس است بنابراین الله یکی است اما اله أعم است و شامل اله باطل مانند بت‌ها و اله به حق یعنی پروردگار می‌شود، همچنین آن‌ها در اصطلاح دو غلط دارند؛ یکی توحید در خالقیت را توحید در ربوبیت می‌دانند، زیرا ربوبیت همانطور که در جلسات قبل بیان شد غیر از توحید در خالقیت است.
وی افزود: غلط و اشتباه دوم این است که توحید در عبادت را توحید در الوهیت می‌دانند، اله به معنای خدا است طبق آیات فراوانی که در قرآن کریم به همین معنا به کار رفته است؛ اما آن‌ها این معنا را نمی‌پذیرند و این اشتباه را مرتکب می‌شوند./862/پ201/ج1