فرصتطلبي امريكا و آل سعود در حسكه
به گزارش سرویس پیشخوان خبرگزاری رسا به نقل از روزنامه جوان، در حالي كه وضعيت ميداني حلب و دست و پا زدن گروههاي تروريستي براي فرار از حلقه محاصره يا پيشروي نيروهاي تحت حمايت ائتلاف امريكا در شهر منبج مهمترين اخبار در جنگ سوريه بودند، ناگهان درگيري بين ارتش سوريه و نيروهاي كرد مستقر در شهر حسكه توجه رسانهها را به خود جلب كرد. دليل اين جلب توجه تنها در ناگهاني بودن درگيري نبود بلكه دو طرف طي بيش از پنج سال جنگ در سوريه تا اندازه زيادي رعايت يكديگر را ميكردند و اگر هم درگيري پيش ميآمد، كوتاه بود و به سرعت با آتشبس تمام ميشد. اين بار وضعيت به طور كلي فرق داشت و جنگ بين دو طرف به سرعت گسترش پيدا كرد و آتشبس هم تواني نداشت و چند بار شكسته شد. شدت درگيري تا آن حد بود كه جنگندههاي سوري براي نخستين بار مواضع كردها را زير آتش گرفتند و امريكا هم به قضيه وارد شد. امريكا به بهانه حضور تعدادي از نيروهايش در اين شهر به سوريه و البته روسيه هشدار داد تا از نيروي هوايي عليه اين شهر استفاده نكنند و پيتر كوك، سخنگوي پنتاگون، روز دوشنبه گذشته هشدار شديد به دو طرف سوري و روسي داد تا نيروي هواي خود را از منطقه دور كنند هرچند كه وضع منطقه پرواز ممنوع را در منطقه رد كرد اما لحن او به روشني گوياي ايجاد چنين منطقهاي بر فراز حسكه بود. اين اوضاع تنها پيچيدگي بحران سوريه را افزايش نميدهد بلكه دلالت بر فرصتطلبيهايي دارد كه بايد گفت اين نحو جانبداري امريكا از تهاجم نيروهاي كرد حسكه به ارتش سوريه دلالت بر فرصتطلبي واشنگتن از كردها در بحران سوريه دارد و آل سعود هم فرصت را غنيمت شمرده تا با تحريك كردها آتش حسكه را بيشتر كند. از مدتها قبل گفته ميشد كه امريكا در بحران سوريه به دنبال اجراي پلان B يا طرح ب است و جان كري، وزير خارجه امريكا هم بعد از آتشبس 27 فوريه تهديد كرده بود كه اگر آتشبس شكست بخورد، چارهاي نميماند جز اينكه به پلان B رجوع شود.
مقامات امريكايي به صراحت منظور خود را از اين طرح بيان نكردهاند و برخي گمانهزنيها بر محور تجزيه سوريه در اين طرح است كه در امريكا طرفداران بسياري دارد و از جمله هنري كيسينجر در مصاحبهاي با يك روزنامه لهستاني از اجراي اين طرح در تمام كشورهاي عربي سخن گفته بود. مخالفت عمده گروههاي حاضر در بحران سوريه با تجزيه كشور يك مشكل جدي براي اجراي چنين طرحي است كه اين مشكل نميتواند از نظر واشنگتن مخفي بماند اما دستكم ميتوان گفت كه نظام فدرالي تعبير ديگري از اين طرح است كه واشنگتن مد نظر دارد و مطلوب كردها نيز هست تا به منطقه خودمختار در شمال و شمال شرق سوريه مسلط شوند. در اين صورت، حمله نيروهاي امنيت داخلي كردها، آسايش، به ارتش سوريه در حسكه حكم حركت نيروي پيادهاي را دارد كه امريكا براي پيشبرد طرح ب به كار ميگيرد و با منطقه پرواز ممنوع در عمل به آنها اين دلگرمي را ميدهد كه جنگندههاي خود را در حمايت از آنها و در برابر نيروي هوايي سوريه و حتي روسيه به كار ميگيرد. در اين ميان، آل سعود نيز به اين معركه وارد شده و به گزارش روزنامه لبناني السفير، آل سعود در روزهاي اخير به يگانهاي مدافع خلق، شاخه نظامي حزب اتحاد دموكراتيك كرد سوريه، وعده پول و سلاح داده براي اينكه نبرد با ارتش در حسكه را ادامه دهد، به اين شرط كه به آتشبس با ارتش سوريه پايبند نباشد و جنگ را ادامه بدهد.
آلسعود با اين وعده وظيفه تداركاتي را در طرح ب امريكايي به عهده گرفته تا آرامش نسبي اين چند سال بين ارتش سوريه و كردها شكسته شود و حالا كه كاري از عواملش در جبهه النصره يا ديگر گروههاي تروريستي برنيامده، نيروهاي كرد جاي آنها را براي نابودي نظام سوريه بگيرند. اين فرصتطلبيها در حالي است كه اعتماد و اطميناني بين طرفها نيست، چرا كه كردها پس از منبج قصد حركت به سوي شهر جرابلس را داشتند اما متوجه شدند كه امريكا با حركت آنها موافق نيست و ميخواهد تصرف جرابلس به عهده نيروهاي عرب به اصطلاح ميانهرو باشد تا كردها. از طرف ديگر، كردها چندان تمايلي به حمايت عربستان ندارند چون ميدانند كه اين حمايت مقطعي بوده و آلسعود مهره اصلي خود در سوريه را همان گروههايي ميداند كه حالا در حلب محاصره شدهاند و قدرت آنها در مناطق ديگر رو به ضعف گذاشته و در صورت تقويت آن گروهها باز دست از حمايت كردها بر ميدارد و به سراغ همان گروهها ميرود. در هر صورت، درگيري حسكه را در اين روزها بايد متفاوت از ديگر درگيريهاي جاري در سوريه دانست چرا كه بر محور تجزيه يا دستكم فدرال شدن سوريه پيش ميرود و ديگر مسئله بر مخالفت با نظام فعلي سوريه نيست بلكه بر نيت تغيير در هويت سياسي اين كشور پيش ميرود./836/د102/ل