نشست تخصصی فقه شهر و شهروندی برگزار شد

به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا درمشهد، نشست تخصصی فقه شهر و شهروندی با حضور حجت الاسلام والمسلمین احمد مبلغی استاد خارج فقه و اصول حوزه علمیه قم و رییس دانشگاه مذاهب اسلامی، حجت الاسلام مرتضی اسکندری مدرس خارج اصول حوزه علمیه مشهد و مدیر مرکز فقهی ائمه اطهار(ع) واحد مشهد و حجت الاسلام شفیعی مدیر و عضو هیأت علمی گروه فقه و حقوق اسلامی مرکز پژوهشهای علوم اسلامی و انسانی شامگاه چهارشنبه 24 شهریور در دفتر تبلیغات اسلامی خراسان رضوی برگزار شد.

حجت الاسلام والمسلمین احمد مبلغی در این نشست درباره مقاله فقه العمران خود، گفت: در این مقاله سه دسته قواعد در نظر گرفته شده است که متکلف است و بر عهده گیرنده و بیان و حدود ملکیت است.

وی با بیان اینکه در حوزه عمران بیش از سه ملکیت نبود و شهید صدر یک ملکیت دیگر به آن اضافه کرد، تصریح کرد: این سه ملکیت شامل ملکیت خصوصی، ملکیت دولتی و امت مسلمانان که سه تا ملکیت شایع و در کتب فقهی آمده است و مرحوم شهید صدر در کنار این ملکیتها، ملکیت الناس را هم اضافه کرده اند.

استاد خارج فقه و اصول حوزه علمیه قم اظهار کرد: ملکیت الناس دارای دو اثر و دو کارکرد است که شامل سلبی و ایجابی است و سلبی بدین معنا است که ملکیت الناس که به دریاها متعلق است اجازه به هر فرد یا سازمان و یا دولت داده نمی شود که متعلق آن ملکیت الناس را به تملک درآورد و این سلبی است و دریا را دولت نمی تواند دست روی آن بگذارد و از طرفی هم مسلمانها نمی توانند بگویند این مال ماست.

رییس دانشگاه مذاهب اسلامی ادامه داد: یک اثر ایجابی دارد که اجازه داده می شود به همه که بیایند از مملوک الناس استفاده کنند.

وی با بیان اینکه در کنار این چهار ملکیت، ملکیت بشر را اضافه کردم، اظهار کرد: این ملکیت چند خصوصیت دارد که نخستین خصوصیتش این است که به ناس موجودی معطوف نمی شود بلکه به بشر کنونی این ملکیت توجه می کند که نسلهای بشری مالک آن هستند.

رییس دانشگاه مذاهب اسلامی تصریح کرد: ملکیت بشری در عرض ملکیتهای دیگر نیست و این موضع تعلق پیدا می کند به مواردی که آن موارد هیچ ممانعتی از ثبوت تملکهای دیگر، این ملکیت نمی کند و این در همان زمانی که ملکیت خصوص، دولتی و ناس وجود دارد این ملکیت هم وجود دارد.

وی ادامه داد: شما مالک این زمین هستید ولی تصرف شما مطلق نیست و به گونه ای نمی توانید مالک باشید که برای نسلهای آینده هم نباشد و نوع تصرف نباید تخریب کننده دریاها و جنگلها باشد و این برای همه مردم است.

استاد خارج فقه و اصول حوزه علمیه قم تصریح کرد: برخی از تصرفات روی زمین می شود که محیط زیست را نابود می کند و این ملکیت بشر است که یک نوع نگاه و دیدگاه است.

حجت الاسلام والمسلمین مبلغی در تعریف عمران، گفت: عمران در قرآن به معنای آباد کردن و آبادانی است و قرآن بر این اصطلاح تأکید دارد و بخشی از عمران در محیط زیست است و عمران به معنای کل محیط زیست نیست.

وی  در ادامه با طرح این پرسش که چرا عادت کرده ایم آیه های قرآن را برای زید و عمر استفاده کنیم، اظهار کرد: در واقع مؤسس نگاه های کلان خود فقه و دین است و می توان از یک کلمه یا یک آیه به قاعده و در مرحله بعد حتی به نظریه رسید./934/201/ب2