گونه شناسی الگوهای ایرانی اسلامی پیشرفت/ الگوهای پیشرفت نباید نابود کننده سنتها باشند

به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا در اصفهان، حجت الاسلام سید محمدحسین متولی امامی مدیر مؤسسه مطالعات تمدن اسلامی(متا) بعداز ظهر امروز در نشست علمی مؤسسه مطالعات تمدن اسلامی با موضوع گونه شناسی الگوی اسلامی- ایرانی پیشرفت، گفت: مدلهای توسعه‌ای که در دوران دولت سازندگی مطرح بود مدلهایی بود که در جامعه مدرن مطرح بود، تئوری که آقای هاشمی پیرامون توسعه مطرح می‌کند این است که باید بخشی از کشور را نظیر تهران، مشهد، شیراز، تبریز و اصفهان را به عنوان مرکز سرمایه قرار دهیم و نقاط پیرامونی به سمت مرکز حرکت کنند.

وی در ادامه افزود: این یعنی اینکه نقاط پیرامونی به نوعی خادم مراکز باشد و باید یک نسل این فشار را تحمل کنند تا کم‌کم نقاط پیرامونی هم قدرت بگیرد، نقاط پیرامونی تهران در حال شبیه شدن به تهرانی هستند که براساس مدلهای غربی طراحی شده است، ابوظبی یکی از بزرگترین مراکز جذب توریست در خاورمیانه است، دبی با 8 میلیون جمعیت با 2 میلیون عرب اصیل است و شما در خیابانهای این کشور کمتر اعراب اصیل را می‌بینید، این دو میلیون عرب اصیل 6 میلیون خادم دارند که آنها هم زندگی خوبی دارند اما نکته این است که موضوع خادم بودن مطرح است.

الگوهای پیشرفت نباید سنتهای ما را نابود کنند

حجت الاسلام متولی امامی با بیان اینکه دبی یک الگوی معماری برای دانشجویان ما شده است، اظهار کرد: ابوظبی یک شهری است برای مسلمانان تا در دنیای مدرن تفریح کنند، ملاحظات اسلامی در این شهر تا حدی رعایت شده است، در کشور ما نیز این مسأله تحت عنوان ژاپن اسلامی مطرح گردیده است.

مدیر مؤسسه مطالعات اسلامی اصفهان، با اشاره به اینکه تمدنها خود را تحمیل می‌کنند تصریح کرد: الگوی پیشرفتی باید طراحی کنیم که سنتهای ما را از بین نبرد، این حفظ سنتها به معنای استفاده از ابزار و وسایل قدیمی و فرسوده و فاقد پیشرفت گذشته نیست، ما سلفی نیستیم، آنها معتقد هستند باید برگردیم به عقب و نظیر گذشتگان زندگی کنیم که ما به این موضوع معتقد نیستیم بلکه به دنبال پیشرفت هستیم اما با حفظ سنتها باید پیشرفت کرد.

وی خاطرنشان کرد: کسانی که به دنبال پیشرفت هستند ابتدا باید زمینه‌ها را مشخص کنند، اگر بخواهیم به الگوهای پیشرفت بپردازیم باید تکلیف ما در چند حوزه مشخص شود، یکی از این مسائل چگونگی مواجهه ما با غرب است، دیگر اینکه نظریه اجتماعی ما باید مشخص باشد و بدانیم تحلیل ما از جامعه به چه صورت است، باید معلوم شود نگاه ما نسبت به حرکت تاریخ به چه صورت است، یعنی باید اشخاص فلسفه تاریخ خود را پیش از ورود به مبحث الگوی پیشرفت مشخص کنند، مؤلفه دیگر بحث علم و چیستی علم یا همان فلسفه علم است.

برای ترسیم الگوهای پیشرفت باید به یک نظام فکری برسیم

مدیر مؤسسه مطالعات تمدن اسلامی اصفهان، عنوان کرد: اگر به یک نظام فکری برسیم می‌توان یک الگو ترسیم کنیم، مشکل ما امروزه در طراحی الگوی پیشرفت این است که دارای یک نظام فکری نیستیم و به برخی مسائل اصلا نپرداخته‌ایم و یا نظریات غرب را پذیرفته‌ایم، در دین شناسی خود اگر نگاه جدیدی به عرفان داشته باشیم بسیاری از مسائل تغییر خواهد کرد، امام خمینی یک نگاه متفاوت به عرفان داشته است و این نگاه متفاوت می‌تواند بسیاری از مسائل را دگرگون نماید.

حجت الاسلام متولی امامی با بیان اینکه باید در تاریخ حرکت کنیم و اتفاقات زایش شده و کنترل و جهت دهی شده را بررسی نماییم، گفت: معمولا تمدنها از سیاست عبور کرده‌اند، یک سری از زایشهای تمدنی حرکت خود را دارد و ظهورات و بروزات فرهنگ است و ربطی به دولتها و حاکمیتها ندارد، اساسا فرهنگها ذیل سیاست قوام پیدا می‌کنند ولی زمانی که به پویش درآید به سمت جلو حرکت خواهد کرد و ادامه خواهد داشت.

وی در ادامه افزود: در علوم اجتماعی از همه مباحث صحبت شده است به غیر از استعمار، پیچ تاریخی که رهبر معظم انقلاب می‌فرمایند می‌تواند تلقی‌ها و مبانی ما را تغییر دهد، فلسفه تاریخ به ما جهت تاریخی می‌دهد و نظم پدیده‌های تاریخی را از طریق یک تحلیل به ما نشان خواهد داد و مشخص می‌کند قوه محرکه تاریخ چیست و چگونه تاریخ به صورت امروزی درآمده است.

مؤلفه‌های انقلاب اسلامی از درک برخی مسؤولان خارج است

مدیر مؤسسه مطالعات تمدن اسلامی اصفهان با اشاره به کم اهمیت بودن فلسفه تاریخ در دانشگاه‌های کشور، عنوان کرد: مسأله این است که پدیده‌ای داریم به عنوان انقلاب اسلامی  که فاصله حقیقت این انقلاب با مردم و مسؤولان بسیار زیاد است،خیلی از مؤلفه‌های انقلاب اسلامی از درک برخی مسؤولین خارج است، فلسفه تاریخ تجمیع اراده‌ها در شکل گیری تاریخ را به ما نشان می‌دهد از این جهت است که باید مؤلفه‌های انقلاب اسلامی را شناخت.

حجت الاسلام متولی امامی با بیان اینکه تشکیک در برخی مبانی فلسفه تاریخ در غرب جرم است، اظهار کرد: تحقیق به روی هلوکاتس جرم است چون که در تاریخ جهت دهی داشته است. در غرب تاریخ و باستان شناسی را در کنار هم مطرح می‌کنند، باستان شناسی دو رویکرد عمده در غرب دارد، یکی رویکردهای اروپایی و دیگر رویکردهای آمریکایی که در تحلیل تاریخ و فلسفه غرب مسیر پیش روی بشر را مورد بررسی قرار می‌دهد و رویکرد هردو جریان آمریکایی و اروپایی حرکت از موجودی غیر انسان به سمت انسان به صورت خطی و رو به رشد است.

وی با اشاره به حاکمیت نگاه داروینیستی بر فلسفه غرب، خاطرنشان کرد: تلقی جامعه شناسان غربی این است که ما به صورت خطی در حال رشد هستیم، خیلی ظریف در سیر تکامل انسان از ماهی یا آمیب به میمون و کسب تجربه توسط میمونها و رشد به سمت انسان و کسب تجربه‌های مختلف در زمینه‌های مختلف را مطرح می‌کنند و سیر علم آوری را تحت عنوان تجربه معرفی می‌کنند، این سیر ادامه پیدا می‌کند تا انسان از وضعیت دوران تجربه‌های زندگی انسان خارج می‌شود، این در حالی است که بنابر روایات حضرت آدم به زبان زنده دنیا صحبت می‌کرده است و دامداری داشته‌اند و زمان فوت ایشان 10 شهر بزرگ در دنیا وجود داشته است.

استاد حوزه و دانشگاه با بیان اینکه نباید تلاش کنیم همه مبانی را باهم جمع کنیم چرا که از ریشه باهم متفاوت هستند، افزود: سیری که غرب برای تاریخ مطرح می‌کنند تولید کننده نظریات اجتماعی است و این مسأله موجب می شود انسان به دنبال پذیرش نظریات آنها باشد، اروپایی‌ها و آمریکایی‌ها در این سیر باهم تفاوتهایی دارند، اروپایی‌ها به دنبال اعصار مختلف می‌روند و برخی از آنها به روی ابزارها بحث می‌کنند اما آمریکایی‌ها به روی شیوه زیستن بحث می‌کنند یعنی سبک زندگی برای آنها مهم است.

لازم به ذکر است دوره آموزشی مطالعات تمدنی مؤسسه آموزشی پژوهشی مطالعات تمدن اسلامی(متا) جمعه‌ها از ساعت 8 الی 12 در امامزاده درب امام به نشانی اصفهان، خیابان ابن سینا خیابان سنبلستان با استفاده از اساتید مجرب کشوری در حال برگزاری است و علاقمندان می‌توانند برای شرکت در کلاسها جمعه‌ها به محل برگزاری این کلاسها مراجعه و ضمن ثبت نام از آموزشهای این دوره بهرمند گردند./201/1304/ب1