رونمایی از بانک اطلاعاتی علی‌پژوهان
به گزارش سرویس پیشخوان خبرگزاری رسا به نقل از مجتمع آموزش عالی امام خمینی، چهارمین جشنواره بین‌المللی «امام علی‌پژوهان» دوشنبه (29 شهریور) با حضور شخصیت‌های علمی مختلفی چون حجت‌الاسلام علی اکبر رشاد، آیت‌الله محمد محمدی ری‌شهری، حسینعلی قبادی، سرپرست پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی در محل این پژوهشگاه برگزار شد.
آیت‌الله ری‌شهری، در بخشی از این مراسم درباره موسوعه امام علی (ع) که پیش از این، توسط موسسه دارالحدیث منتشر شده بود توضیحاتی را ارایه کرد و گفت: این کتاب 12 جلدی علاوه بر تحلیل‌های سودمند 6 هزار و 738 متن حدیثی و تاریخی دارد و مهم‌ترین ویژگی آن جامعیت و کاربردی‌بودنش است.
وی با اشاره به اقدامات موسسه دارالحدیث درباره پژوهش با موضوع حضرت علی (ع) افزود: برای پژوهش درباره ایشان باید سه اقدام اصلی را انجام دهیم؛ نخست اینکه به صورت عمقی روی شخصیت حضرت علی (ع) در منابع کار کنیم. اقدام دوم این است که درباره ایشان در طول تاریخ اسلام منابع مختلفی نوشته شده و یک پژوهشگر تا زمانی که همه منابع را ملاحظه نکند نمی‌تواند تحقیق کامل و جامعی را ارایه کند و اقدام سوم نیز روزآمد کردن معارف علوی است چرا که به روزرسانی منابع بیش از هر موضوع دیگری می‌تواند برای تاریخ بشریت کارگشا باشد و در این زمینه می‌تواند پژوهشکده‌ها و پژوهشگاه‌های مختلفی تاسیس شود.
آیت‌الله ری‌شهری اضافه کرد: درباره منابعی که پژوهشگران باید به آن مراجعه کنند و آشنایی با ابعاد عمیق شخصیت امام علی (ع) در سال 1379 موسوعه امام علی (ع) تالیف شد گردآوری این مجموعه 8 سال طول کشید و مخاطبان در این منبع می‌توانند با ابعاد مختلف شخصیتی ایشان آشنا شوند. در حدیثی آمده که علی‌شناس حقیقی و کامل، خدا و پیامبر اکرم (ص) است، بنابراین پژوهشگران برای شناخت حقیقی از این شخصیت بزرگ باید به سراغ خداوند و پیامبر بروند در غیراین‌صورت پژوهش آنها کامل نخواهد بود. با همین نگاه بخش چهارم موسوعه امام علی (ع) به آیات و روایات از زبان قرآن، پیامبر، علی (ع) و اهل بیت (ع) بیان شده است. همچنین در این بخش درباره آفرینش، خانواده و جایگاه امام علی در نزد پیامبر مطالب متعددی گردآوری شده است.
به گفته رئیس موسسه دارالحدیث، عصاره آنچه در همه منابع معتبر درباره حضرت علی (ع) آمده در چندین جلد در موسوعه امام علی (ع) خلاصه شده و برای روزآمدسازی این معارف نیز قرار است «موسوعه حکمت‌نامه علوی» در چندین مجلد منتشر شود. این موسوعه سخنان امام علی (ع) را در اشکال نوین و حوزه‌های متعددی چون معرفتی، اخلاقی، سیاسی، اجتماعی، پزشکی و... گردآوری کرده است.
آیت‌الله ری‌شهری در ادامه با تاکید بر اینکه ریشه سخنان اهل بیت (ع) در قرآن است، گفت: تفسیر قرآن تنها اختصاص به تفاسیر موجود که تاکنون نوشته شده ندارد و اگر می‌خواهیم تفسیر قرآن حقیقی بنویسیم باید معارف اهل بیت را مستدل به قرآن کریم کنیم و موسوعه حکمت‌نامه علوی می‌تواند زمینه‌ساز روزآمدی معارف علوی برای جهانیان باشد.
استقبال مردم از نهج‌البلاغه در آذربایجان
در بخش دیگری از این مراسم میزگردی از اندیشمندان امام علی پژوه در قفقاز و شبه قاره هند تشکیل شد.
گارنیک آساطوریان، استاد دانشگاه ایروان در بخشی از این میزگرد توضیحاتی را درباره مبانی علویزم در جهان اسلام ارایه کرد و گفت: پایه تمام بنیادهای جریان‌های معاصر علویزم، جایگاه امام علی (ع) در نظام دینی است. در این مکتب امام علی (ع) در مقام معبود و تجسد خداوند است و همواره این سوال مطرح می‌شود که این هاله تقدس از کجا شکل گرفته و چرا حضرت علی به این جایگاه رسیده است.
وی تاکید کرد: امام علی (ع) جایگاه ویژه‌ای در فرهنگ عامه مردم دارد و جالب است که در شاهنامه شباهت‌های زیادی بین رستم و حضرت علی (ع) وجود دارد. ایشان در میان اهل تسنن نیز از اعتبار خاصی برخوردار است و این جایگاه به سبب معرفت و مروت این امام بزرگ است.
به گفته آساطوریان، با وجود گسترش جریان‌های تکفیری در جهان اسلام تعالیم امام علی (ع) باید سرلوحه همه کشورهای شیعی قرار گیرد.
رامین داداشف، امام علی پژوه آذربایجانی در ادامه درباره ترجمه نهج‌البلاغه در آذربایجان گزارشی ارایه کرد و گفت: این کتاب بارها به زبان آذری و روسی ترجمه شده است. چندی پیش نیز کتاب دایرة‌المعارف امام علی را به زبان روسی ترجمه کردیم که به دلیل اقبال مردم باید تجدید چاپ می‌شد. کتاب نهج‌البلاغه نیز بارها در این کشور به تجدید چاپ رسیده است و این نشان‌دهنده علاقه مردم آذربایجان به دین، خدا و عشق به ولایت و اهل‌بیت است.
وی اضافه کرد: مسجد امام علی (ع) در آذربایجان کتابخانه بزرگی دارد که در آن منابع متعددی با موضوع امام علی (ع) به زبان روسی و ترکی موجود است.
ویکتوریا آکلوا، استاد دانشگاه اسلوونی و مولف کتاب «نژاد قوم ملک طاووس» درباره این اثر توضیحاتی را ارایه کرد و گفت: این کتاب سال گذشته در لندن منتشر شده و موضوع آن به دیانت قوم یزدیان که امروزه با عنوان ایزدی از آن یاد می‌شود، می‌پردازد. جالب است که این قوم با وجود آنکه خود را از اسلام و مسلمانان جدا می‌دانند اما به معارف اهل‌بیت مانند حضرت علی (ع)، فاطمه (س) و حضرت زینب علاقه بسیاری دارند و این شخصیت‌ها در دین آنها جایگاه ویژه دارند.
ظرفیت شخصیت امام علی (ع) برای انعکاس در ادبیات جهان
حسینعلی قبادی نیز در بخش دیگری از این مراسم با تاکید بر ظرفیت شخصیت امام علی (ع) برای انعکاس در ادبیات جهان گفت: مراکز تحقیقاتی مانند مرکز امام علی (ع) باید بکوشند تا اسطوره‌هایی چون حضرت علی را در جهان معرفی کنند بسیاری از ظرفیت‌های مطالعاتی ما در این حوزه ناشناخته باقی مانده و ظرفیت‌های دانشگاهی نیز در این باره باید شناسایی و به جهانیان معرفی شود.
در پایان این مراسم نیز از تارنمای امام علی (ع) که در آن منابع و آثار هزار و 200 امام علی پژوه ایرانی مانند شهید مطهری، علامه امینی، حجت‌الاسلام ری‌شهری و... و 800 امام علی‌پژوه خارجی مانند طاها حسین، ویلیام چیتک، جورج جرداق و... گردآوری شده و کتاب «مجموعه مقالات همایش حکومت علوی» که در اردیبهشت سال گذشته توسط دانشگاه مفید برگزار شد، رونمایی به عمل آمد.
رونمایی از نسخه الکترونیکی مجموعه سه جلدی «و تو چه می‌دانی علی کیست» نوشته استاد سیوطی از دیگر بخش‌های در نظر گرفته شده برای این مراسم است. همچنین از مقام آیت‌الله محمدی ری‌شهری به سبب تلاش‌هایش برای تألیف و گردآوری موسوعه امام علی (ع) تقدیر و تجلیل به عمل آمد./836/د102/ل