سند فضای مجازی با اتکاء بر عقلانیت صدرایی تدوین شود
به گزارش خبرگزاری رسا به نقل از شبستان، بیست و یکمین همایش ملی حکیم ملاصدرا با موضوع «فلسفه در مواجهه با فضای مجازی» یکشنبه، 31 اردیبهشت در مجتمع آدینه تهران آغاز به کار کرد و عصر امروز با اتمام پنل عصرگاهی به کار خود پایان می دهد.
بنابر این گزارش، حجت الاسلام عبدالحسین خسروپناه، رئیس موسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران در این همایش در مورد ارزیابی فضای مجازی با رویکرد حکمت اسلامی به سخنرانی پرداخت.
وی اظهار کرد: من بحث خود را در چهار محور ارایه می کنم که هر محور نیز مقدمه ای کوتاه دارد و محور دوم تصویر من از فضای مجازی است. محور اول مربوط به اینترنت و صورت ابتدایی آن است که وارد ایران شد و امروز در ساحت های مختلف در ایران در قالب فضای مجازی وجود دارد. اما مورد دوم فضای مجازی از نظر جامعه شناختی، فرهنگی، سیاسی و اقتصادی است که مورد ارزیابی قرار گرفته و در مورد نحوه وجود فضای مجازی و نسبت این فضا با مسائلی از این قبیل است. اما بحث چهارم این است که فیلسوفان غربی فلسفه مجازی را با روش مختلفی از جمله پوزیتیویستی و پراگماتیستی بررسی می کند ولی ما می خواهیم با رویکرد حکمی این مساله را بررسی کنیم.
خسروپناه ابراز کرد: ما می خواهیم با روش حکمی به ارزیابی فضای مجازی بپردازیم. در محور دوم این بحث که موضوع و تصویر خودم از فضای مجازی است، به فضای مجازی از سنخ صنعت پرداخته می شود. این فضا که طی آن شبکه های دولتی و خصوصی به یکدیگر وصل می شوند یک فضای خنثی نیست. شبیه سازی، ساختگی بودن و ارتباطات از ویژگی های فضای مجازی است. این واقعیت فضای مجازی است که ترکیبی از حقیقت و اعتبار و معنادار و اثرگذار است.
رئیس موسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران تاکید کرد: فضای مجازی را باید به عنوان واقعیت مجازی به معنای اعم شناخت. برخی شبکه های اجتماعی دارای میلیاردها کاربر هستند و تلاش دارند تا کاربران را بازیگر کنند و این فضای مجازی هشت کار را انجام می دهد از جمله اینکه به کاربران سرویس می دهد، رفع نیاز می کند، نیازسازی می کند، کنترل و مدیریت نیاز می کند، وابستگی ایجاد می کند، معیار تعریف می کند، وابستگی و باور درست می کند، انسان را تسخیر فرهنگی و اقتصادی و ... می کند.
وی در بخش دیگری از مباحث خود با اشاره به هویت انسان در حکمت متعالیه ملاصدرا، اظهار کرد: در این عرصه نشان داده می شود که همه عالم شئون الهی و انسان مظهر نام الهی و ظهور اسماء الله است. در اینجا این پرسش مطرح می شود که آیا با تسخیر هویت انسان در فضای مجازی می توان اسفار اربعه در قوس صعود انسانی را طی کرد؟
خسروپناه در ادامه گفت: امروز سه دیدگاه درباره مدیریت فضای مجازی با حکمت متعالیه در کشور وجود دارد که اولین دیدگاه می گوید این مساله از طریق نرم افزار و سخت افزار امکان دارد و باید با ایجاد رشد عقلانی و حکیمانه در کاربران و مدیران به این مقصود برسیم و همان طور که پیش تر اشاره کوتاهی داشتم من بر این عقیده هستم.
وی افزود: اما دیدگاه دوم می گوید این مساله امکان ندارد به این دلیل که فضای مجازی زاییده فلسفه و علوم غربی است و در نتیجه نمی توانیم با اندیشه اسلامی و حکمت متعالیه آن را مدیریت کنیم، از سوی دیگر دیدگاه سوم می گوید حتی اگر مدیریت ممکن باشد نباید این کار را انجام دهیم و مطلوب نیست چراکه ما در جهانی شدن به سر می بریم و چاره ای جز زیست در این جهانی شدن نداریم. نه می توانیم از آن فرار کنیم و نباید فرار کنیم چرا که از بازار جهانی شدن عقب می افتیم.
خسروپناه در پایان خاطرنشان کرد: از نظر من مدیریت حکیمانه در میان کاربران و نهادهای فضای مجازی ممکن است، لذا لازم است نسبت به تدوین سند فضای مجازی مبتنی بر عقلانیت که از حکمت صدرایی گرفته می شود، مبادرت ورزیم./۱۳۲۵//۱۰۲/خ