روزه داری بهترین راه برای کنترل اعصاب و روان
به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا، حجت‌الاسلام ابراهیم اخوی، مشاور عرصه تربیت و خانواده، در یادداشتی کوتاه به تبیین رابطه بین روزه و خودمهارگری پرداخته است که متن کامل آن در زیر تقدیم خوانندگان می‌شود:
خودمهارگری، یکی از واژه‌های آشنا و پرآوازه در روان‌شناسی است. فردی که بتواند آستانه تحمل خویش را بالا ببرد، توان تاخیر خواسته را داشته باشد و در مقابله با خشم، کنترل مناسبی روی رفتار خویش اعمال کند، از خودکنترلی یا خودمهارگری برخوردار است.
این ویژگی، نیازمند آموزش، تمرین و تداوم است. در فرهنگ دینی، فرصت‌هایی برای ایجاد این توان فراهم گشته و در سطحی والاتر با عنوان «تقوا» از آن یاد شده است؛ حالتی که در شخص را به خودپایی و مراقبت در تمام جنبه‌های فردی، خانوادگی و اجتماعی می‌رساند.
یکی از این فرصت‌ها، مقابله با خواسته‌های خود به صورت ارادی در ماه مبارک رمضان است. روزه، يك زورآزمايي و خودشناسي است. روزه‌دار وقتي كه ديد مي‌تواند در مدت معيني از همه ضروريات بدن صرف‌نظر كند و گرسنه و تشنه بماند، مي‌داند كه دست كشيدن از محرمات بر او ميسر است. بدين‌وسيله درهاي تقوا و مقاومت در برابر شهوت‌ها به روي او باز مي‌شود و مي‌تواند خود را به انجام واجبات و مستحبات وادارد. ایجاد چنین روحیه‌ای، فرد برای برای رویارویی با دیگر وسوسه‌ها نیز آماده می‌کند.
در نگاهی درون‌دینی، يكي از آثار روزه، تربيت روح، تقويت اراده و تعديل غرايز انساني است. روزه‌دار در حال روزه با وجود گرسنگي و تشنگي و چشم‌پوشي از ساير لذائذ، روح و اراده خود را تقويت مي‌كند. بر اين اساس، مقصود از روزه به دست گرفتن زمام نفس سركش و تسلط بر شهوت و هوس‌هاست.
در حقيقت مهم‌ترين فلسفه روزه همين اثر اخلاقي و تربيتي است. انساني كه هر لحظه تشنه و گرسنه شد، آب و غذا در اختيار اوست، همانند درختاني است كه در پناه ديوارهاي باغ بر لب نهرها مي‌رويند و يك روز قطع آب ممكن است باعث پژمردگي يا خشكيدن آنها شود. اين درختان نازپرورده، كم مقاومت، كم دوام و بسيار ناپايدارند، اما درختاني كه در لابلاي صخره‌هاي سخت مي‌رويند و نوازشگر آنها از همان كوچكي توفان‌هاي سخت كوهستان و محروميت‌هاي گوناگون است، محكم، با دوام، پرمقاومت و سخت جانند.
روزه نيز با محدوديت‌ها و محروميت‌هاي موقت خود، به روح و جسم انسان توان و مقاومت و به دنبال آن نور و صفا مي‌بخشد. جمله «باشد كه پرهيزكار شويد» در قرآن، نيز اشاره به همين حقيقت است./841/د۱۰۱/س