شعارهای سفید؛ فکرهای سیاه
به گزارش سرویس فرهنگی اجتماعی خبرگزاری رسا، بگذارید در ابتدای این نوشتار واژه هایی را برایتان بیان کنم، شاید برای شما جدید باشد اما برای جنگجویان حریم زنان جدید نیست و نخواهد بود. «با ما مسالمت آمیز برخورد کنید. با موی ما آشتی کنید. شما را احترام می گذاریم ما را محترم شمارید» پیشنهاد می کنم دوباره این جملات را با دقت بخوانید و تأمل کنید.
یکی از مسائل بسیار مهم عصر حاضر مسئله حجاب و پاکدامنی زنان و مردان جوامع بشری است. حجاب از منطقیترین و زیباترین موضوعاتی است که دین اسلام به صورت ویژه به آن توجه کرده است. دین اسلام با ترویج فرهنگ حجاب به بشریت فهماند که زن هم مانند مرد یک انسان است. و نباید بازیچه زور بازوی مرد قرار بگیرد. این زنان هستند که با لطافت و ظرافت های خودشان، حریم آرامی برای کانون خانواده فراهم می آورند. این زنان هستند که با نقش آفرینی خودشان در تمام عرصه ها، تکیه گاه امنی را برای مردان آماده می سازند. و جالب اینجاست که تاریخ نیز مانند آب زلال به لطافت، صلابت و تکیه گاه بودن زنان گواهی می دهد.
امروز می خواهم دردی را با شما درمیان بگذارم. دردی از جنس شکستن حریم زن، دردی از جنس فتنه های خاموش، دردی از جنس چهارشنبه های سیاه.
در این مجال می خواهم از حقوق جامعه زنان دفاع کنم، زیرا جایگاه زن را آنقدر والا و با ارزش می دانم که هیچ گاه حاضر نیستم برای بالابردن جایگاه مردان، از جایگاه زنان حتی به اندازه سر سوزنی کاسته شود.
روایتی در کتاب شریف الکافی، ج۵، ص ۵۱۰ از حضرت امام صادق (علیه السلام) نقل شده است که حضرت میفرمایند: «فِي رِسَالَةِ أَمِيرِ الْمُؤْمِنِينَ (ع) إِلَى الْحَسَنِ (ع) لَا تُمَلِّكِ الْمَرْأَةَ مِنَ الْأَمْرِ مَا يُجَاوِزُ نفسها فَإِنَّ ذَلِكَ أَنْعَمُ لِحَالِهَا وَ أَرْخَى لِبَالِهَا وَ أَدْوَمُ لِجَمَالِهَا فَإِنَّ الْمَرْأَةَ رَيْحَانَةٌ وَ لَيْسَتْ بِقَهْرَمَانَة . «امیر مؤمنان علی (ع) در وصیتشان به امام حسن مجتبی(ع) فرمودند: بیش از توان زن کاری به او واگذار نکن زیرا برای احوالات او سودمندتر و برای زندگیاش راحتتر و زیبایی او را پایدارتر میکند؛ چراکه زن ریحانه است و قهرمان نیست».
جالب است بدانید یکی از شخصیت هایی که تا به حال به صورت روشن و واضح از حقوق زن دفاع کرده است امام صادق (علیه السلام) هستند. ایشان زن را ریحانه خطاب می کند و معتقد است که نباید زن مانند مرد وسیله و ابزار کارهای سخت قرار گیرد. بر اساس نگرش اسلام به حقوق و جایگاه زنان لازم می دانم نکاتی را در ذیل اشاره کنم:
۱- دین مبین اسلام به جامعه زنان به هیچ عنوان نگاه جنسی ندارد. اینکه گفته شود زن ها در جامعه برهنه شوند تا مردان هر گونه احساس و رفتاری را بتوانند در آزادی کامل از خود بروز دهند را به شدت مخالفت میکند. وقتی نگاه جنسی به زن افزایش پیدا کند، به مرور زمان احترام زنان در جامعه نیز کاهش پیدا می کند. نگاه ابزاری به زن باعث تخریب شخصیت زنان میشود. چگونه ممکن است زنان را وسیله ارضای غرایز خود بدانیم و در عین حال احترام به آنها نیز قائل شویم؟! در سیستمی که دین اسلام برای نظام جنسی مطلوب مطرح میکند این نکته مهم شمرده می شود که مسائل جنسی باید در حریم خانواده سامان یابد. زیرا طرح مسائل جنسی در جامعه به صورت باز و بی پرده، باعث از بین رفتن حیا، و نابودی جایگاه زن می شود.
۲- دین اسلام ارزش زن را فقط در زیبایی او نمی بیند بلکه این مکتب اصیل مجموعه ای از احساسات، لطافت ها، ظرافت ها، ریزبینی ها، زیبایی ها و موارد دیگر از این قبیل که در وجود زن نهادینه شده است را تحسین می کند. برخی سودجویان بنا دارند زن را فقط در محدوده زیبایی او تحلیل کنند. تا در این صورت بتوانند منافع جنسی مردان را تأمین کنند. آنها به دنبال این هستند تا اصالت را در جوامع به مردان بدهند و در نتیجه مردان هر گونه خواستی را نسبت به زنان داشته باشند، در اسرع وقت به آن دست یابند.
۳- انسان ها چه زن و چه مرد در جامعه دینی دارای احترام هستند و ضروری است که حرمت همه انسان ها حفظ شود. سؤال اساسی این است که در چه صورتی احترام زنان حفظ خواهد شد؟ آیا اگر به جامعه زنان دستوراتی ارائه شود و زن نیز ملزم به انجام باشد، در این صورت احترام او حفظ خواهد شد؟ اینکه زن تحت سیطره مرد قرار بگیرد و هیچ گونه مصونیتی برای او تعریف نشود حرمت او محفوظ خواهد ماند؟!
۴- کانون خانواده دارای دو محور اساسی است: پدر و مادر. همان گونه که پدر در خانواده به عنوان رکن خانواده مطرح میشود، مادر نیز از جایگاه ارزشمندی برخوردار است؛ بنابراین رسالت مادر در کانون خانواده به عنوان یک وسیله سرگرمی نیست. آن گونه که اکنون در برخی از جوامع مطرح می شود که مادربودن را صرفا جهت سرگرم کردن زن می دانند. بلکه باید این گونه بگوییم که رسالت مادربودن به عنوان یک امر شرافتمند است که باید کانون خانواده به خاطر این تعهد و پایبندی از مادر تجلیل و قدردانی کنند.
۵- اسلام زن را درگیر مسائل اقتصادی نمی کند بلکه این وظیفه را روی دوش مردان می گذارد. چرا که درگیری با مسائل اقتصادی روحیات انسان را کدر و سخت می کند و این با لطافت و ظرافت زنانه سازگار نیست. تا حدی که در اسلام نفقه و خرجی زن بر مرد واجب است.
۶- دین شریف اسلام تساوی بین زن و مرد را قبول ندارد. بلکه باید عدالت بین زن و مرد حاکم شود. نتیجه تساوی بین زنان و مردان این میشود که زن باید مانند مرد در عرصه های سخت اجتماعی بدود. و نباید برای هیچ یک از شئونات زن ارزشی قائل شد. و باز نتیجه دیگر اندیشه تساوی بین زنان و مردان این هست که زنان خود باید به دنبال مشغولیت های اقتصادی باشند و لازم نیست که خرجی زنان را همسرانشان تأمین کنند. اما اگر عدالت بین زنان و مردان را بپذیریم، ظرفیت های جسمی و روحی هر دو گوهر الهی سنجیده می شود و وظایفی که برای ایشان مشخص می شود بر اساس همین ظرفیت ها خواهد بود. نکته بسیار مهم این است که دین اسلام در بسیاری از موارد، برابری بین زنان و مردان را مورد تأکید قرار می دهد. اما به صورت جدی می گوید که نباید این برابری، باعث شود تا از تفاوت های این دو چشم بپوشیم.
۷- حمایت از آزادی در نظام دینی از وظایف مهم حکومت ها شمرده میشود. به گونه ای که همگان باید شرایط را برای درک حقیقت آزادی فراهم نمایند. و دین مبین اسلام این آزادی را هم برای زنان و هم برای مردان مهم می شمرد. آزادی برای زنان به این معناست که هیچ گونه سوء استفاده از جایگاه او صورت نگیرد. چگونه ممکن است زن را در منجبلاب نگاه های سوء و هراسناک قرار دهیم در حالی که شعار آزادی را معیار سبک زندگی جامعه خود قرار داده ایم؟!
در پایان لازم می دانم یادآور شوم که مطرح کنندگان چهارشنبه های سفید اهانت آشکار به هویت زن را کلید زده اند. هر چند بسیاری از کسانی که داعیه دار این تفکر هستند، خود از حقیقت ماجرا آگاهی ندارند. حقیقت آن است که چهارشنبه های سفید، لایه های سیاهی است که بر روی حیا، احترام و جایگاه بلند زن کشیده می شود./918/ی۷۰۲/س
حجت الاسلام بهروز دلاور، پژوهشگر و استاد حوزه علمیه قم