اگر دنبال جامعه حسینی هستید، این شش ویژگی مهم را دریابید
به گزارش خبرگزاری رسا به نقل از شبستان، ویژگی اول جامعه حسینی، معرفت کامل نسبت به اسلام ناب محمدی صلی الله علیه و آله و سلم است. محور دوم ساخت جامعه حسینی، ولایت الهی است. محور سوم که پایه ای برای ساخت جامعه حسینی و بسیار حایز اهمیت است شناخت جریان انحراف و جریان فساد و نفوذ است. مشخصه چهارم که برای ساخت جامعه حسینی بسیار مهم و کلیدی است تلفیق تئوری و عمل است. ویژگی پنجم برای ساخت جامعه حسینی، تقویت روحیه جهاد، شهادت طلبی و ایثارگری در جامعه است و محور ششم در جامعه حسینی توجه به نصایح، پیام ها و اندرزهای اخلاقی امام حسین (ع) در همه عرصه ها به ویژه در زمنینه تقویت فضایل و دوری از رذایل اخلاقی است."
آنچه در ادامه می آید گفتگوی سرویس قرآن و معارف خبرگزاری شبستان با آیت الله عباس کعبی از اساتید برجسته حوزه و دانشگاه و نماینده مجلس خبرگان است.
زیباترین و رساترین تعبیری که از امام حسین (ع) صورت گرفته از نظر شما کدام تعبیر و توصیف است؟
امام حسین علیه السلام تابلوی جهان هستی برای هدایت بشریت و نجات انسان ها در هر عصر و زمان است. این حدیث بلند پیامبر (ص) معروف است که در عرش خداوند نوشته شده که: ان الحسین مصباح الهدی و سفینه النجاه. عرش خدا یعنی چه؟ عرش خدا کجاست؟ عرش خدا یعنی مرکز فرماندهی جهان آفرینش یعنی تابلوی هستی و شما ببینید که پیامبر (ص) می فرماید در مرکز فرماندهی و حاکمیت الهی خداوند، هدایت حسینی و نجات حسینی نقش بسته است. اما این سخن ما را به این حقیقت می رساند که پیام پایه ای و زیربنایی که ما می توانیم از عاشورا در محرم و صفر و در همه زمان ها بگیریم و این پیام را تبدیل به یک گفتمان متداول کنیم پیام هدایت و پیام نجات است. ما از این پایه محرم و صفر و از این نهضت حسینی می توانیم برای ساخت جامعه استفاده کنیم و از آن مفاهیم بلند موجود در نهضت عاشورا در جهت ساخت این جامعه الهام بگیریم.
شما در واقع از جامعه حسینی سخن به میان می آورید. از نظر حضرتعالی جامعه حسینی چه ویژگی ها و مولفه هایی دارد؟
ویژگی اول جامعه حسینی، معرفت کامل نسبت به اسلام ناب محمدی صلی الله علیه و آله و سلم است و آنچه که حضرت امام حسین (ع) همواره از مدینه تا مکه و از مکه تا کربلا بر روی آن مصر بودند و تاکید می کردند احیای اسلام ناب محمدی در مقابل اسلام جعلی اموی و بنی امیه بود. بنابراین در جامعه حسینی این حساسیت وجود دارد که معیارها و هنجارها به صورت حقیقی مبتنی بر همان موازین اسلام باشد و همان خط رسول الله (ص) پی گرفته شود.
محور دوم ساخت جامعه حسینی، ولایت الهی است. آنچه که بعد از رحلت رسول گرامی اسلام (ص) اتفاق افتاد انحراف از مسیر ولایت الهی بود و همین انحراف منجر به شکل گیری یک نظام سیاسی و اجتماعی جدید مبتنی بر نظام پادشاهی معاویه شد به طوری که معاویه، یزید را با همه آن فسق و فجورها و شرب خمر و باده گساری ها به ولیعهدی خود منصوب کرد در حالی که کسی معترض نبود و فضا به گونه ای طراحی شده بود که کسی جرات اعتراض نداشت. طبیعی بود که این انحراف از ولایت الهی، جامعه اسلامی را دچار انحطاط و فروپاشی می کرد و به تدریج جامعه آکنده از فساد و تباهی اخلاقی می شد لذا برای این که این اتفاق روی ندهد و این انحراف ها پیش نیاید ولایت الهی باید محور حرکت های سیاسی و اجتماعی باشد و شناخت ولایت در سرلوحه هدایت و اخلاق قرار گیرد.
محور سوم که پایه ای برای ساخت جامعه حسینی و بسیار حایز اهمیت است شناخت جریان انحراف و جریان فساد و نفوذ است. کار بزرگی که امام حسین (ع) در طول حرکت و نهضت خود انجام داد تلاشی در جهت آگاه سازی امت اسلامی نسبت به ماهیت این جریان های فاسد و ذی نفوذ بود. امام حسین (ع) به دنبال این بود که امت اسلام را از این جریان ها که جامعه را دچار انفعال می کنند دور کند.
شما از مواجهه اسلام ناب با اسلام اموی سخن به میان آوردید. اگر بخواهیم ایدئولوژی بنی امیه را در یکی دو جمله بیان کنیم چه نکته هایی برجسته خواهد شد؟
ایدئولوژی بنی امیه مبتنی بر جبر، تشبیه و تکیه صرف بر پوسته و عنوان مسلمانی و ترویج فرهنگ تساهل و تسامح نسبت به حلال و حرام الهی بود. به گونه ای که در آن 20 سالی که معاویه به قدرت رسیده و حاکم جامعه اسلامی از مدینه و شام تا کوفه و مکه شده است در این 20 سال بنی امیه این ایدئولوژی را به خورد جامعه می دهد و متاسفانه مراکز بزرگ اسلامی یعنی مکه و مدینه و شام و کوفه تبدیل می شوند به مراکز رقص و آواز و شرابی خواری و میگساری و موسیقی و غنا و طوری می شود که از نظر مسلمان های آن روز این مسایل قابل توجیه می شود و با مسلمانی قابل جمع.
چطور این تضاد را نمی دیدند؟
به خاطر این که فرهنگ اباحه گری و تساهل و تسامح در حلال و حرام رواج پیدا کرده بود و مسلمانی که مرتکب فعل حرام می شد با این جمله که خداوند ارحم الراحمین است رفتار و فعل حرام خود را توجیه می کرد. اما در این میان نهضت حسینی گوشزد می کند که در این جریان فساد و نفوذ و انحراف باید با سلاح امر به معروف و نهی از منکر قیام عمومی کرد و جامعه را از این ناپاکی ها و فساد اخلاقی نجات داد و در برابر تهاجم فرهنگی منفعل نبود.
اما ویژگی چهارم که برای ساخت جامعه حسینی بسیار مهم و کلیدی است تلفیق تئوری و عمل است. کاری که امام حسین (ع) در عاشورا انجام داد تلفیق تئوری و عمل بود. بنی امیه در دوره حکومت شان کاری کرده بودند که بین تئوری و عمل فاصله بیفتد و نامی از مسلمانی بماند در حالی که اسلام دین آرمان ها و ارزش ها و دین ایمان و عمل صالح است و ایمان منهای عمل صالح نه معنایی دارد و نه نجات بخش است. همچنان که در آیات شریفه می فرماید: وَالْعَصْرِ إِنَّ الْإِنْسَانَ لَفِي خُسْرٍ إِلَّا الَّذِينَ آَمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ وَتَوَاصَوْا بِالْحَقِّ وَتَوَاصَوْا بِالصَّبْرِ. در این آیات ملاحظه می کنید که بلافاصله بعد از ایمان، عمل صالح قرار دارد و این همجواری و همسایگی نشان می دهد که اسلام حقیقی نمی تواند برکنار از عمل صالح باشد.
اما ویژگی پنجم برای ساخت جامعه حسینی، تقویت روحیه جهاد، شهادت طلبی و ایثارگری در جامعه است. این روحیه می تواند فضای جامعه را به سرعت به سمت ارزش های بنیادین اخلاقی و اسلامی سوق دهد و برعکس اگر این روحیه از جامعه اسلامی گرفته شود فضای جامعه به سرعت از ارزش های اخلاقی تخلیه می شود و دنیاگرایی و تجمل خواهی به یک فرهنگ عمومی و مشترک تبدیل می شود و فساد اخلاقی و اباحه گری اوج می گیرد. بنابراین اگر ما به دنبال ساخت جامعه حسینی هستیم با الهام از نهضت حسینی باید به دنبال بسط و تعمیق فرهنگ جهاد و شهادت طلبی در جامعه باشیم و خوشبختانه در جامعه ما مدافعان حرم، احیاگران روحیه جهاد و شهادت هستند و با الهام از فرهنگ و نهضت حسینی این ایثاگری ها و بذل جان ها را صورت می دهند.
اما محور ششم در جامعه حسینی توجه به نصایح، پیام ها و اندرزهای اخلاقی امام حسین (ع) در همه عرصه ها به ویژه در زمنینه تقویت فضایل و دوری از رذایل اخلاقی است و انصافا این اندرزها فراوان در نهضت حسینی وجود دارد به طوری که می بینیم حضرت حتی در روز عاشورا هم از این سلاح پند و اندرز و نصیحت در برابر لشکر مقابل بهره می برد و به ان ها می می فرماید به وصیت های من گوش دهید تا من شما را به رشد و هدایت برسانم. امروز هم این پندها و نصیحت ها برای ما معیار و میزان است و اگر به دنبار رشد اخلاق در جامعه هستیم نمی توانیم از کنار این اندرزها عبور کنیم./۱۳۲۵//۱۰۳/خ