نبرد الحدیده و تمسک ائتلاف سعودی به جنگ رسانه ای

به گزارش خبرگزاری رسا، ائتلاف سعودی با تجاوز به یمن در سه سال گذشته باعث نابودی زیرساخت های این کشور شده و یمن را در یک محاصره شدید قرارداده است. در شرایط کنونی تنها راه ارتباطی مردم یمن با جهان خارج برای تامین موادغذایی و دارویی بندر الحدیده در غرب یمن است. اما در روزهای گذشته شدت حملات ائتلاف سعودی به این بندر بیشتر شده و روز چهار شنبه عملا حملات هوایی و دریایی به این بندر شروع شد. در  واقع ائتلاف سعودی به دنبال آن است تا با اشغال این بندر زمینه را برای تسلیم شدن انصارالله فراهم کند. اما اهمیت این نبرد در چیست؟

اهمیت بندر الحدیده

بندر الحدیده که به عروس دریای سرخ معروف است، در ۲۲۶ کیلومتری شهر صنعا پایتخت یمن قرار دارد. این شهر، دومین بندر تجاری بزرگ یمن بعد از بندر عدن است و به دلیل داشتن امکانات صادرات و واردات و نزدیکی به معابر بین المللی حمل و نقل کالا از اهمیت زیادی برخوردار می باشد. بندر الحدیده هم اکنون با اشغال بندر عدن توسط ائتلاف عربی به بندر اساسی برای واردات کالا توسط دولت یمن تبدیل شده است، البته اگر ائتلاف عربی اجازه پهلوگیری کشتی های تجاری را در این بندر بدهد که این مساله کمتر اتفاق می افتد. بندر الحدیده پس از بندر عدن دومین بندر بزرگ یمن است و موقعیت استراتژیکی به دلیل نزدیکی به خطوط حمل و نقل بین المللی دارد. این بندر شریان اصلی حیات بیش از 8 میلیون یمنی در استان های الحدیده، تعز، صعده و صنعا است.

الحدیده هشت اسکله دارد که طول مجموع آن ها ١٤٦١ متر است. علاوه بر این دو اسکله دیگر به طول ٢٥٠ متر که برای تخلیه تانکرهای نفت اختصاص داده شده است در این بندر وجود دارد.  ائتلاف عربی استان الحدیده را به دلیل مجاورت با دریای سرخ، معبری برای ورود سلاح و تجهیزات نظامی از خارج از یمن به این کشور می داند، به همین دلیل جنگنده ها و ناوچه های کشورهای عربی حملات زیادی را بر ضد استان الحدیده انجام داده اند.

در دریای سرخ و در مقابل سواحل استان الحدیده بیش از ۴۰ جزیره وجود دارد. مهم ترین این جزایر، جزیره کمران است که مردم در آن زندگی می کنند. در برخی از این جزایر همچون جزیره مکران پایگاه نظامی هم وجود دارد. کنترل بیشتر جزایر استان الحدیده که برای اشراف داشتن بر دریای سرخ اهمیت دارد، همچون جزیره کمران در اختیار نیروهای ارتش و حرکت انصارالله است، اما کنترل تعدادی دیگر از جزایر همچون جزیره حنیش کبری در اختیار نیروهای ائتلاف عربی است.

شروع عملیات الحدیده

بندر الحدیده در شرایط کنونی شاهد بزرگترین نبرد در سه سال گذشته در جریان بحران یمن است. چرا که الحدیده، اینک، مهم ترین بندر برای انصارالله و متحدان شده، زیرا اشغال آن از سوی نیروهای متحد سعودی، می تواند فشار برای تسلیم صنعا را دوچندان کند. از همین رو، نیروهای وابسته به سعودی حدود 2 ماه پس از کشته شدن علی عبدالله صالح، عملیات برای اشغال این بندر را کلید زدند. در این عملیات، نیروهای مزدور سودان، نیروهای مستشاری امارات، نیروهای طارق صالح (تحت حمایت امارات) و جنگنده های عربستان، همگی در یک جبهه علیه انصارالله و متحدین حمله کرده اند. نکته جالب توجه این است که در این عملیات، نیروهای وفادار به هادی، شرکت داده نشدند که احتمالا بنا به درخواست امارات بوده است.

روز چهارشنبه رسانه های عربی به نقل از دولت مستعفی و فراری یمن از آغاز عملیات نظامی برای اشغال بندر الحدیده در یمن خبر دادند. البته در هفته های گذشته درگیری ها در این منطقه ادامه داشته و 650 مزدور سعودی نیز به هلاکت رسیده اند. طبق گزارش های خبری پس از حملات توپخانه‌ای و هوایی گسترده متجاوزان سعودی و اماراتی، نیروهای این دو کشور همراه با مزدوران یمنی خود حمله زمینی برای اشغال بندر استراتژیک الحدیده را آغاز کردند که نگرانی‌ها درباره سرنوشت هزاران غیر نظامی ساکن این شهر را افزایش داده است. سایت خبری العربیه عربستان در این رابطه اعلام کرد، تیپی از ارتش دولت (مستعفی) یمن عملیات یورش به الحدیده را با حمایت هوایی و دریایی ائتلاف عربی به رهبری عربستان آغاز کرد.

خبرگزاری رویترز نیز صبح چهارشنبه گزارش داد، ائتلاف عربی خود را برای ورود به بندر الحدیده آماده می‌کند و نیروهای اماراتی عضو این ائتلاف پیشتر دو روز به نیروهای وابسته به انصارالله مهلت داده بودند که سه شنبه شب این مهلت به اتمام رسید. پیشتر انور قرقاش، وزیر مشاور امارات در مصاحبه‌ای با روزنامه لوفیگارو فرانسه مدعی شده بود، مهلتی که ائتلاف عربی برای دستیابی به توافقی با نیروهای انصارالله جهت ممانعت از آغاز عملیاتی در الحدیده به سازمان ملل داده بود، شب سه‌شنبه به اتمام رسید. قرقاش در این رابطه افزود، ما به مارتین گریفیتس، فرستاده سازمان ملل به یمن ۴۸ ساعت فرصت دادیم تا نیروهای وابسته به انصارالله را نسبت به عقب‌نشینی از بندر و شهر الحدیده ترغیب کند. ما منتظر نتیجه بودیم و در نهایت مهلت ۴۸ ساعته پایان یافت.

وی در ادامه مدعی شد، ما به فرستاده ویژه سازمان ملل آخرین فرصت را برای میانجی‌گری دادیم. یک سال کامل تلاش کردیم نیروهای انصارالله را به خروج از الحدیده ترغیب کنیم اما آنها هر بار درباره اهداف و نیات خود دروغ گفتند.

 البته  منابع یمنی این خبر را تکذیب کرده و اعلام کردند، آرامش کاملی بر الحدیده حاکم است و نبردها در مناطق الطائف و النخیله در حومه ناحیه الدریهمی متمرکز است. سرهنگ عزیز راشد سخنگوی نیروهای ارتش و کمیته مردمی یمن اعلام کرد درگیری ها در الحدیده ادامه دارد و اعلام امارات در خصوص آغاز عملیات تنها در     رسانه ها بوده است.

تمسک ائتلاف سعودی به حربه جنگ رسانه ای

نبرد الحدیده برای ائتلاف سعودی بسیار مهم است. چرا که در سه سال گذشته این ائتلاف نتواسته انصارالله و نیروهای انقلابی یمن را شکست دهد و اکنون در آستانه یک شکست در یمن هستند. چرا که طولانی شدن نبرد یمن باعث کاهش ذخایر ارزی عربستان و امارات شده و فشار نهادهای بین المللی به این دو کشور نیز بسیار بیشتر شده است. به همین دلیل ائتلاف سعودی اقدام به راه انداختن نبرد رسانه ای نیز کرده است.

رسانه های سعودی و اماراتی روز چهارشنبه در یک اقدام هماهنگ تبلیغانی و در راستای جنگ روانی گزارش هایی را مبنی بر احتمال سقوط قریب الوقوع بندر الحدیده یمن منتشر کردند.  با این حال منابع محلی در استان الحدیده به پایگاه خبری "المشهد الیمنی" گفتند، اوضاع درحال حاضر باثبات است و به جز چند حمله هوایی و پرواز پراکنده جنگنده‌های متجاوز در استان الحدیده چیز دیگری وجود ندارد.

منابع یمنی با اشاره به جنگ روانی و تبلیغاتی رسانه‌های کشورهای متجاوز به یمن از جمله اسکای نیوز امارات و العربیه عربستان تصریح کردند، به نظر می رسد که خبرها در خصوص حمله به طور معمول در سطح رسانه‌ای است و هیچ تحول دیگری تاکنون وجود ندارد. در همین حال، پایگاه خبری المشهد الیمنی به نقل از منابعی در استان الحدیده اعلام کرد که ده ها هزار نفر از اهالی استان الحدیده و قبایل یمنی  برای هرگونه حمله ای از هر نقطه ای از ساحل و جزیره‌های اطراف به این استان آماده اند و نیروهای یمنی هم برای استقبال از متجاوزان در صورت حمله به الحدیده با اقدامات غیرمنتظره آماده شده‌اند.

 این درحالی است که ارتش یمن اعلام کرده است که استان الحدیده را به باتلاق متجاوزان تبدیل خواهد کرد. سرلشگر شرف لقمان درباره آمادگی نظامی در داخل بندر الحدیده گفت:« الحدیده شهر بزرگی با سه میلیون نفر جمعیت است و ورود به آن مشکل بزرگی برای ائتلاف متجاوز خواهد بود و در باتلاق آن غرق خواهند شد. این ائتلاف نخواهد توانست به جایی در الحدیده وارد شود زیرا نتیجه چنین کاری به طور قطع به نفع ما خواهد بود زیرا ما آنجا را می شناسیم.»

در همین راستا بود که نیروی دریایی ارتش یمن صبح چهارشنبه در اولین عملیات خود ضربه‌ای سنگین به متجاوزان وارد کرده و یک ناوچه آنها را در سواحل بندر الحدیده منهدم کردند تا بر آمادگی خود برای دفاع از این شهر تاکید کنند. در همین راستا، یک مقام نظامی یمنی موفقیت نیروهای ارتش و کمیته‌های مردمی در انهدام ناوچه اماراتی را ضربه بزرگ و یک سیلی به مزدوران ‌آمریکا و رژیم صهیونیستی قلمداد کرد.

 در ادامه حربه جنگ رسانه ای، دولت مستعفی یمن تحت رهبری "عبد ربه منصور هادی" با اعلام خبر تصرف فرودگاه شهر الحدیده از سوی ائتلاف تحت رهبری سعودی تاکید کرد نیروهای ائتلاف پس از تصرف فرودگاه در حال مین‌زدایی مناطقی هستند که حوثی‌ها از آن عقب نشینی کرده اند.  اما "ابراهیم العبیدی" از رهبران جنبش انصارالله یمن در مصاحبه با شبکه العالم اخبار منتشر شده در رسانه‌های سعودی و اماراتی مبنی بر سیطره نیروهای ائتلاف متجاوز به یمن بر فرودگاه الحدیده را دروغ خواند.

خطر وقوع بزرگترین بحران انسانی

براساس برآوردهای سازمان ملل جنگ الحدیده منجر به بزرگترین بحران انسانی جهان خواهد شد. به رغم این هشدار، ائتلاف متجاوز عربی هزاران مزدور را با سازوبرگ نظامی تحت عنوان کذایی "مقاومت یمن" روانه الحدیده کرده است. این نیروها شامل سه گروه از نیروهای جنوب آموزش دیده توسط امارات، همچنین تعدادی از ساکنان الحدیده حامی منصور هادی رئیس‌جمهوری مستعفی یمن و نیز نیروهایی به سرکردگی محمد علی صالح، برادرزاده علی عبدالله صالح هستند.

بیش از ۶۰۰ هزار غیرنظامی در شهر الحدیده و مناطق اطراف هستند و طبق گزارش‌ها ۲۵۰ هزار یمنی در صورت بالا گرفتن آتش جنگ با احتمال خطر مرگ و نیز بیش از هفت میلیون در شمال یمن با خطر مرگ بر اثر گرسنگی در صورت توقف ارسال کمک‌های غذایی و دارویی در نتیجه بسته بودن بندر الحدیده روبه‌رو خواهند شد. صندوق حمایت از کودکان سازمان ملل متحد (یونیسف) نیز هشدار داد که این حمله جان 300 هزار کودک یمنی را تهدید می کند.

پیامدهای نبرد الحدیده

اما نکته مهم این است که نتیجه جنگ الحدیده چگونه رقم خواهد خورد. به نظر می رسد که انصارالله یمن موفق خواهد شد تا در مقابل حملات ائتلاف سعودی همانند سه سال گذشته مقاومت کند. علاوه بر این انصارلله گزینه حملات موشکی را به عنوان یک عامل بازدارنده در اختیار دارد که در سه سال گذشته بیش از 140 موشک به سمت عربستان شلیک کرده است. اما نکته مهم این است که در صورت اشغال شهر الحدیده سرنوشت انقلاب یمن و به ویژه انصارالله چگونه رقم خواهد خورد. در شبکه های اجتماعی عربی، نبرد الحدیده را به عنوان پایان کار انصارالله اعلام کرده و مدعی هستند که با اشغال الحدیده انصارالله عملا تسلیم خواهد شد. اما این مسائل چه میزان با واقعیت همخوانی دارد؟

هرچند سقوط الحدیده، فشار بر نیروهای مقاومت را به شدت افزایش خواهد داد و باعث بغرنج تر شدن اوضاع برای حفظ صنعا می شود، ولی مطالعه تاریخ جنگ های انصارالله در یمن نشان می دهد که چنین عقب نشینی، باعث فروپاشی انصارالله یا حتی شکست آن نمی شود.  در درجه اول باید به این نکته مهم توجه داشت که انصارالله با تمام مشکلات و محاصره های شدید از دهه 90 میلادی به بعد هیچ گاه به صورت قطعی شکست نخورده و همواره موفق شده است از خود دفاع کند. علاوه بر این، شرایط کنونی انصارالله با پیش از سال 2014 بسیار متفاوت است. انصارالله در شرایط کنونی با بسیاری از قبایل یمنی ائتلاف کرده و با تسلط بر صنعا عملا به بزرگترین گروه سیاسی یمن تبدیل شده است. بنابراین حذف این جنبش عملا امکان پذیر نخواهد بود.

حتی اگر بندر الحدیده  توسط ائتلاف سعودی نیز اشغال شود ، باز هم، مناطق تحت کنترل انصارالله و متحدان، بالغ بر 170 کیلومتر ساحل دارد. بنادر الجازان، الشقیق تنها تعدادی از بنادر یمنی است که پس از الحدیده در اختیار انصارالله باقی خواهند ماند. نکته مهم دیگر این است که با وجود اهمیت بسیار بالای بندر الحدیده، این بندر در ماه های گذشته برای انصارلله چندان کارایی نداشته و به دلیل محاصره یمن، این بندر شاهد حمل و نقل کالا به صورت وسیع نبوده است. در واقع کالاهایی که از طریق این بندر وارد یمن می شوند در ماه های گذشته بسیار اندک بوده و نمی توان قطع شدن آن را یک فاجعه بزرگ از لحاظ امنیتی برای انصارالله دانست. اشغال این شهر یک فاجعه انسانی را باعث خواهد شد.  علت اصلی اهمیت الحدیده در باز کردن جبهه غربی برای اشغال صنعاست. ظاهرا جبهه های کنونی برای اشغال صنعا، چندان موثر نبوده و بنابراین، ائتلاف سعودی به دنبال باز کردن  جبهه دیگری از ناحیه غرب برای اشغال صنعا است. به نظر می رسد حتی در صورت باز شدن این جبهه هم ائتلاف سعودی قادر به اشغال صنعا نخواهد بود.

توجه به این نکته بسیار مهم است که پایگاه واقعی و اصلی انصارالله که هیچگاه اشغال نشده،  استان صعده است. انصارالله در این استان، بیش از 6 بار با دولت علی عبدالله صالح و هادی جنگیده است و هیچگاه از بین نرفته است. بنابراین، تا زمانی که صعده در کنترل انصارالله باقی است، انصارلله نیز در سپهر سیاسی یمن به عنوان مهمترین گروه سیاسی نقش آفرینی خواهد کرد.

نتیجه

نوع ورود ائتلاف سعودی به بندر الحدیده به خوبی بیانگر این مسئله است که عربستان بزرگترین دشمن خود را زمان می داند. چرا که طولانی شدن جنگ باعث شده است تا انصارالله با ارتقای موشک های ارتش، تهدیدی جدی علیه عربستان ایجاد کند و عربستان نیز در این میان با توجه به چالش های داخلی و منطقه ای به دنبال پایان سریع نبرد در یمن است. در جریان نبرد الحدیده نیز رسانه های غربی اعلام کرده اند که عربستان خواستار مشارکت مستقیم آمریکا در نبرد الحدیده است. چرا که در هفته های اخیر که درگیری های پراکنده در الحدیده در جریان بوده است، نزدیک به 500 مزدور سعودی طی یک هفته در استان الحدیده کشته شده که در میانشان یک سرتیپ سعودی نیز وجود دارد. نبرد الحدیده نیز یک آزمون بزرگ دیگر برای انصارالله است که همانند سه سال گذشته با تکیه بر توانایی های داخلی و قدرت بسیج مردمی در آن موفق خواهد شد./۹۶۹//۱۰۲/خ

منبع: فارس