عوامل بی رغبتی طلاب به امر پژوهش
حجت الاسلام سعید بهمنی عضو هیأت علمی پژوهشگاه فرهنگ و علوم اسلامی و از اساتید طرح ملی روشمند سازی تحقیقات علوم اسلامی در گفت وگو با خبرنگار خبرگزاری رسا با اشاره به اهمیت پژوهش و تحقیق در حوزه های علمیه گفت: حوزه باید برای تقویت امر پژوهش برنامه ریزی دقیق تری بکند تا طلاب در این زمینه رغبت بیشتری به تحقیق و پژوهش پیدا کنند.
حجت الاسلام بهمنی در پاسخ به این که مراد از روشمندسازی علوم اسلامی چیست اظهار داشت: روش، مجموعه مبانی، اصول، ضوابط و فرايندهايی است که لازم است برای رسيدن به هدف رعايت شوند؛ روشمندسازی علوم اسلامی هم به معنی نظرداشت و رعايت مجموعه مبانی، اصول، ضوابط و فرايندهایی است که برای دستيابی به علوم اسلامی لازم است.
وی با بیان اینکه برای روشمندسازی علوم اسلامی دو راهبرد اساسی وجود دارد، گفت: یکی از راهکارهای روشمند سازی علوم اسلامی آموزش و تمرين روش پژوهش از آغاز تحصيل تا فرجام آن در همه مقاطع تحصیلی است که یک طلبه باید پیگیر آن باشد.
استاد حوزه علمیه به دومین راهکار روشمندسازی علوم اسلامی اشاره کرد و گفت: توسعه و به‌روزسازی روش‌های معتبر با تکيه بر ميراث علمی یکی دیگر از راهکارهای پیشرفت در امر پژوهش طلاب است که باید توجه ویژه ای به آن شود.
حجت الاسلام بهمنی در ادامه با اشاره به عوامل بی‌رغبتی طلاب به امر پژوهش بیان داشت: بی رغبتی طلاب به پژوهش عوامل فراوانی می تواند داشته باشد؛ ولی اصلی‌ترين عامل بی‌رغبتی نبود آموزش و مهارت لازم در آنان است چرا که وقتی در یک طلبه دانش و مهارت لازم در امر پژوهش وجود نداشته باشد، به طور طبيعی تمايل چندانی برای انجام آن شکل نخواهد گرفت.
عضو هیأت علمی پژوهشگاه فرهنگ و علوم اسلامی گفت: اگر طلاب در همه مقاطع تحصيلی دانش و مهارت کافی برای پژوهش و تحقیق را کسب کرده باشند و نتايج آن را تجربه کرده باشند، انگيزة لازم برای انجام پژوهش را خواهند يافت.
استاد حوزه علمیه تلاش‌های انجام شده برای ترغيب طلاب به پژوهش را کافی و اثربخش ندانست و گفت: نقاط اساسی ضعف پژوهش‌محور نبودن تحصيل در مقاطع تحصيلی آموزش و پرورش و حوزه است و آنچه در این مقاطع جريان دارد صورتی بی‌روح از پژوهش است.
وی ادامه داد: لازم است به طور مشخص تعريف شود که هر محصل به چه سطحی از دانش و مهارت نسبت به انجام انواع پژوهش برسد، چگونه اين مسير را بپيمايد و راه‌های احراز دانش و مهارت کافی در طلاب مشخص شود.
حجت الاسلام بهمنی خاطر نشان کرد: مشخص نبودن مسير کامل آموزش پژوهش در طول تحصيل، ضعف مفرط در استادان به ويژه استادان روش تحقيق، توسعه‌نايافتگی در روش‌های تحقيق حوزه، منعکس نشدن علمی نيازهای پژوهشی از سوی نظام به حوزه‌های علميه، اختصاص نيافتن منابع لازم از سوی نظام برای آموزش و انجام پژوهش‌های مورد نياز نظام را می توان دیگر ضعف های امر پژوهش دانست.
استاد حوزه علمیه عنوان داشت: ضرورت تربيت استادان ماهر برای آموزش پژوهش و بازآفرينی و نوسازی روش‌های تحقيق معتبر از دیگر راهکارهای تقویت امر پژوهش است.
وی در پایان به چند نکته قوت در امر پژوهش اشاره کرد و گفت: ظرفيت‌های فوق‌العاده قرآن و سنت برای پژوهش؛ به ويژه در حوزة علوم انسانی، مطالبة مستمر رهبری معظم انقلاب نسبت به گشودن عرصه‌های جديد پژوهش در منابع دينی برای ساخت تمدن نوين اسلامی و تأکيد ايشان بر کرسی‌های نظريه‌پردازی و نوآوری، برگزار شدن جشنواره‌های معرفی آثار برتر پژوهشی، الزام طلبه‌ها به تدوين پايان‌نامه و رساله، تمايل به پژوهش‌محوری در برنامه‌های راهبردی حوزه از برنامه هایی است که در این چند سال برای تقویت امر پژوهش در حوزه علمیه صورت گرفته است./۱۳۲۵/ت۳۰۲/ج