ضرورت توسعه گردشگری معنوی و دینی در کشور
به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا، دکتر محمدحسین ایمانی در نشست علمی «گردشگری و انسان دینی معاصر با رویکرد حقوقی» که پیش از ظهر امروز در سالن نشست های علمی دفتر تبلیغات اسلامی برگزار شد، با اشاره به معنویت در گردشگری با تأکید بر انسان شناسی عرفانی، ابراز داشت: غالبا در حوزه مادی در این باره صحبت می شود که از جمله آنها پرواز، مسیر، غذا و اسکان است.
وی با بیان این که بعد معنوی گردشگری مغفول مانده است، ابراز داشت: عقیده داریم که حوزه علمیه قم باید به این عرصه بپردازد، چراکه کشور ما علی رغم منابع بسیار غنی در حیطه گردشگری همیشه در آخر لیست قرار دارد، چراکه شناخت درستی نسبت به این مسأله پیدا نشده است.
رییس دانشگاه علم و فرهنگ افزود: در بین گروه های ارزشی نگاه تشکیک آمیز و نه توسعه ای نسبت به گردشگری وجود دارد در حالی که رهبر معظم انقلاب صریحا بیان فرمودند: «گردشگری باید محور توسعه باشد»، یکی از دلایل ضعف گردشگری در ایران این است که پشت صحنه تصمیم گیری نگاهی باز وجود ندارد.
وی بیان داشت: اگر از نگاه دین و معنویت به گردشگری بپردازیم حتما در عمل به آن متمایل خواهیم شد چراکه خداوند متعال نیز در قرآن کریم با صراحتا به آن دستور جدی می دهد.
ایمانی با بیان این که انقلاب اسلامی دروازه های جدیدی را به روی ما باز کرده است، گفت: نباید هنوز وقتی بحث از گردشگری می شود سریع ذهن خود را به پیش از انقلاب و شکل گردشگری های غربی ببریم، تکیه اصلی گردشگری بر انسان و معنویت است و اگر انسان را شناختیم بلافاصله درک می کنیم که گردشگری حتما رویکرد معنوی و دینی دارد.
وی با بیان این که از انسان یک تعریف مردم شناسی و انسان بما هو انسان وجود دارد، گفت: وحدت وجود و کثرت وجود، وحدت در عین کثرت و کثرت در عین وحدت از صفات انسان بوده و توجه به این مقولات دریچه هایی است که مسیر را باز می کند؛ در قرآن کریم هم بحث وجدان اخلاقی، آفرینش حساب شده، کرامت ذاتی، فطرت خدایی از اوصاف انسان است.
رییس بخش علمی همایش بین المللی گردشگری و معنویت اضافه کرد: در نگاه ادبیات دینی در روایات اسلامی و همین طور در کلام بزرگان اسلامی هم توجه جدی به مقوله انسان شناسی شده است؛ مؤلفه های معنویت از نگاه مطالعات دینی نیز همگی در انسان گردشگر وجود دارد که از جمله آن اخلاص، اعتماد، امید و صبر است.
وی صرفه جویی، کاهش مفاسد اجتماعی و حسن روابط اجتماعی را از ویژگی های فرافردی گردشگری معنوی انسان دانست و گفت: در سفر است که تعاملات مثبت و تجارب عالی رد و بدل می شود و اکثرا وقتی انسان با انسان تعامل می کند درک زیبایی و رفتاری و عبودیت و بندگی و اعتدال و توازن رفتاری در وجود او نمود خاصی پیدا می کند.
ایمانی تأکید کرد: مسیر فیزیکی و حرکت است که رشد انسان را به دنبال دارد و غالب بزرگان ما نیز در مسیر سفر بوده اند که به تکامل رسیده اند، انسان انگیزه اصلی اش از سفر این است که از زندانی بیرون برود چون روح و باطن خسته می شود بنابراین انگیزه اصلی از سفر آرامش روح و روان است که از مقوله معنویت محسوب می شود.
دبیر کارگروه فرهنگ، هنر و معماری شورای عالی انقلاب فرهنگی با بیان این که سفر نظم را به زندگی انسان برمی گرداند، گفت: این سفر ناخودآگاه فرد را در یک سیستم منظمی قرار می دهد و موجب می شود که به دیگران احترام بگذارد و در یک کلام معتدل شود، همه این ها در کنار ویژگی های اخلاقی و معنوی است که از سفر نصیب انسان می شود.
رییس دانشگاه علم و فرهنگ ابراز داشت: اگر انسان بخواهد در مسیر کمال قرار بگیرد باید به شناخت برسد که نهایتا به شناخت هستی و خالق منتهی می شود؛ اصل واقعی انسان به عنوان محور اصلی سفر و گردشگری، یک سیستم تفکر منطقی و هماهنگ و عملی پیرامون معنویت است، بنابراین سفر منبع شناخت و کسب معنویت است.
وی تأکید کرد: گردشگری دینی با نگاه معنوی دینی است یعنی انسان مسافر را انسانی بدانیم که نه برای غرائض جسمانی سفر می رود، هرچند به محلی برود که آب و هوای خوبی داشته باشد چه برسد به جایی که ذاتا محل زیارت و معنویت انسان است به همین جهت در بسیاری از کشورها بر خلاف کشور ما بعد از سفر زمینه برای کار فراهم می شود ولی ما بیشتر خسته می شویم.
ایمانی با بیان این که 33 درصد از گردشگران خارجی کشور ما فرهنگی هستند، گفت: به هیچ وجه نمی توان قبول کنیم که در کشور ما محدودیت وجود دارد، عدم حضور قوی گردشگران در کشور ما به دلیل ضعف مدیریتی و تدبیر است، گردشگری فقط به ابنیه و تاریخ نیست بلکه حتی می توانیم گردشگری ماه محرّم داشته باشیم و مردم را با فرهنگ امام حسین(ع) آماده کنیم.
وی اضافه کرد: کشورهای خارجی از این مسأله بسیار زیاد استفاده می کنند، تا جایی که کشور مالزی در ماه مبارک رمضان که سیر و سفر کم می شود گردشگری ماه رمضان را راه انداختند تا جایی که 100 هزار نفر در این ماه به مالزی سفر کردند.
دبیر کارگروه فرهنگ، هنر و معماری شورای عالی انقلاب فرهنگی با اشاره به لزوم توسعه گردشگری حلال خاطرنشان کرد: وقتی نگاه دینی و معنوی به گردشگری کردیم و ملزومات آن را فراهم کردیم به تعبیر دینی ما حلال و پاک می شود که جای کار دارد، این اگر پیش آمد اختصاص به کشورهای اسلامی ندارد یعنی حتی می توانیم برای کشورهای خارجی نیز پکیج های گردشگری حلال تعریف کنیم.
وی خاطرنشان کرد: باید برای نهادهای اساسی کشور ثابت شود که گردشگری می تواند مروج دین و دستاوردهای اسلام و شیعه و انقلاب اسلامی باشد، از این رو باید شناخت خود را بیشتر کنیم تا نگاه ها تقویت شود که از این پس می توانیم به سفر به عنوان عبادت نگاه کنیم.
ایمانی در پایان با بیان این که باید در چهل ساله دوم انقلاب اسلامی گردشگری را جایگاه خودش قرار بدهیم، خاطرنشان ساخت: گردشگری می تواند نگاه مردم جهان را نسبت به انقلاب و کشور ما نیز تغییر بدهد، همچنانکه غالب افرادی که به کشور ما سفر کرده اند بعد از برگشت تبلیغات سوء دشمنان در آن ها تأثیر نمی گذارد./1330/پ۲۰۲/ج