ویژگی های کلام قبیح از منظر روایات

به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا در اصفهان، آیت الله سید ابوالحسن مهدوی شب گذشته در جلسه تفسیر نهج البلاغه که در حسینیه جواد الائمه(ع) برگزار شد، گفت: خداوند از مطالب مخفی شده در دل ها آگاهی دارد.

وی در تفسیر حکمت 194 نهج البلاغه که امیرمؤمنان(ع) در آن می فرمایند، ای مردم از خدایی بترسید که هرگاه سخن می گویید می شنود و اگر در دلتان مخفی کنید او دانا است، همچنین مبادرت به مرگ داشته باشید افزود: دانایی خداوند احاطه کامل به مطالب واضح و غیبی دارد؛ اگر مطلبی از سوی انسان بیان شود، خداوند آن مطلب را خواهد شنید و اگر مطلبی در دل مخفی باشد و بر زبان جاری نشود نیز در احاطه علمی خداوند قرار دارد.

آیت الله مهدوی خاطرنشان کرد: عموم انسان ها نسبت به مرگ مبادرت نمی ورزند یعنی قبل از مواجه شدن با مرگ آماده مردن نیستند و بدهکار به مردم و با نمازها و روزهای قضا از دنیا می روند؛ امام معصوم(ع) می فرمایند، اگر از مرگ فرار کردید، مرگ شما را در برمی گیرد و همچنین اگر در برابر مرگ توقف کردید باز هم شما را فرا می گیرد و اگر مرگ را فراموش کنید، او شما را یاد خواهد کرد.

نماینده مردم اصفهان در مجلس خبرگان رهبری با اشاره به آیه نوزدهم سوره غافر که می فرماید«يَعْلَمُ خَائِنَةَ الْأَعْيُنِ وَمَا تُخْفِي الصُّدُورُ» اذعان کرد: خداوند از خیانت چشم ها مطلع است و همچنین مطالب مخفی شده در دل ها را نیز اطلاع دارد؛ مثلاً اگر صورت یک فعل حرام در اذهان تداعی شود خداوند نسبت به آن صورت تداعی شده در ذهن مطلع است.

امام جمعه موقت اصفهان تبیین کرد: انسان دارای دو فضلیت است، اولین فضیلت عقل و دومین فضیلت انسان گفتار است؛ شخصی نزد امیرمؤمنان(ع) رفت و عرضه داشت، زیباترین مخلوق چیست و زشت ترین مخلوق چیست، امیرمؤمنان(ع) در پاسخ به هر دو سؤال آن شخص فرمودند، کلام است، سپس فرمودند با کلام است که چهره ها زیبا می شود و چهره ها سیاه می شود.

رییس بنیاد خیریه المهدی(عج) اظهار کرد: استهجان کلام یکی از مطالبی است باید مواظب باشیم به آن دچار نشویم که در روایات متعدد مضرات بسیار زیادی برای آن شمره شده است، همچنین زوائد کلام نیز باید از گفتار انسان حذف شود؛ یعنی مطلب از سوی شخص به صورت کامل بیان شده است و با مطالب مختلف تکرار می شود، امیرمؤمنان(ع) وقتی با چنین شخصی روبرو شدند خطاب به او فرمودند، ای شخص بدان وقتی سخن می گویی در حال املا کردن مطالبی به ملائکه محافظ خودت هستی که به سوی پرودگارت ببرند پس آن چه را مقصودت است بیان کن و بقیه را رها کند.

استاد اخلاق حوزه علمیه ادامه داد: گفتن حرف های بی ارزش و هرز نیز از گفتارهایی است باید از کلام انسان حذف شود، در روایت آمده است کسی که اهل بیهوده سخن گفتن باشد، گناهش از دیگران بیش تر است، همچنین طولانی کردن گفتار باید از کلام انسان حذف شود؛ در روایت آمده است طولانی کردن کلام دل را می میراند و همچنین گفته شده است کلام به مقدار کم دوا است و اگر زیادتر از حد شد، قاتل انسان خواهد بود.    

وی تشریح کرد: توده های مردم باید بیش از سخن گفتن، سکوت کنند ولی برای واعظان و سخنرانان وظیفه، سخن گفتن و پند دادن است به همین دلیل دو شیوه مختلف برای افراد گوناگون بیان شده است؛ انبیا و رهبران دینی با سخنرانی کردن ها مردم را به دین داری هدایت می کنند.

آیت الله مهدوی خاطرنشان کرد: انسان های زیادی از یاد مرگ گریزان هستند ولی دستور معصومین(ع) به این است که به یاد مرگ باشید و برای آخرتتان توشه جمع کنید؛ در سه آیه از قرآن می فرماید، مرگ همه انسان ها را فرا خواهد گرفت، همچنین در آیه ای دیگر می فرماید، مرگ انسان ها را فرا می گیرد حتی اگر در بُرج های محکم باشید./867/پ۶۰۲/ب۱