یادداشت؛
هر علم و هر معلمی تمدنساز نیست
تعلیمات معلم اگر مزین به دانش مفید و آداب اخلاقی پسندیده باشد طبیعتا تمدن ساز است و نسلی کارآمد، مفید و دارای کرامات خلاقی را تحویل جامعه میدهد.
به گزارش سرویس فرهنگی اجتماعی خبرگزاری رسا، مسائل مختلفی در یک جامعه فرهنگسازی میکنند. بیتردید یکی از آنها که از قضا نقش محوری در فرهنگ سازی دارد سیستم آموزش و پرورش هر کشوری است و به طور خاص، معلم که از ارکان این سیستم است در این وادی حائز اهمیت است.
رهبر معظم انقلاب به زیبایی این موضوع را در جمع معلمان و فرهنگیان تبیین کردند و فرمودند: شما معلمان در واقع هویتسازی فرهنگی میکنید تا جامعه احساس هویت کند. ایشان معلم را پایه ریز تمدن نوین برشمردند و فرمودند شما جهادگرانی در میدان مبارزه با جهل و بیسوادی هستید.
واضح است که بار عظیمی از تعلیم و تربیت به دوش معلمان است که از دوران ابتدایی شروع میشود و تا سطوح عالی تحصیلی ادامه دارد.
تعلیمات معلم اگر مزین به دانش مفید و آداب اخلاقی پسندیده باشد طبیعتا تمدن ساز است و نسلی کارآمد، مفید و دارای کرامات خلاقی را تحویل جامعه میدهد. با این وصف نه هر معلمی میتواند فرهنگ متمدن ایجاد کند و نه هر علمی چنین توانی را دارد؛ بلکه دانشی مفید و معلمی که در راستای این تعلیم مفید قدم بردارد میتواند تمدنی نوین را رقم بزند.
از اینرو نکته سنجی کلام رهبر نمایان میشود که تمدن را متکی به فرهنگ قوی و غنی دانستند و متذکر اهمیت سند ۲۰۳۰ شدند و فرمودند: «لُب کلام این سند این است که نظام آموزشی ما باید سبک زندگی و فلسفهی حیات را بر اساس مبانی غربی به کودک بیاموزد. یعنی شما معلمان در کلاس درستان برای غرب، سرباز درست کنید.
دلیل اینکه روی سند ۲۰۳۰ آنقدر کار میکنند، چون در این سند دستورات و توصیهها این است که آموزش و پرورش، مناسبات فکری شاگردان را جوری تنظیم کند که اساس زندگیشان طبق تفکر غربی باشد. یعنی شما سرباز درست کنید برای انگلیس و آمریکا و بقیهی این وحشیهای کراواتزده و ادکلنزده؛ همینهایی که آدم میکُشند و به آدمکش کمک میکنند، بدون اینکه خم به ابرو بیاورند. میگویند، چون به پولش نیاز داریم کمکشان میکنیم. حالا میخواهند ما در کشورهای مسلمان برای اینها سرباز و رعیت تربیت کنیم.»
ناسازگاری ۲۰۳۰ با فرهنگ دینی
با این اوصاف روشن میشود که چرا میگوییم هر علم و هر معلمی تمدن ساز نیست؛ البته که تمدن سازی میکند، ولی نه تمدنی که رضای خدا در آن باشد و مبتنی بر آموزههای وحیانی و اخلاقی درست باشد. سند ۲۰۳۰ بدون شک هم پشتوانه فرهنگی دارد و هم پشتوانه علمی و معلمانی هم آن را تعلیم میدهند، ولی این آن چیزی نیست که متناسب با جامعه دینی باشد. اساسا شأن جامعهای که خمیر مایه آن متشکل از دستورات خداوند متعال و اولیاء الهی است با سند ۲۰۳۰ و امثال آن سازگاری ندارد.
کسانی که سنگ سند ۲۰۳۰ را به سینه میزنند باید متوجه این نکته باشند، فرهنگی که از این طریق به فرزندان این مرز و بوم تزریق میشود نتیجهاش نسلی غربگرا و به دور از ارزشهای اسلامی خواهد بود و مفاهیمی مثل ایثار، شهادت، حیا و... با چالشی جدی مواجه خواهد شد. اینها اگر خود را مسلمان میدانند باید به این باور برسند که تعلیمات معصومین علیهمالسلام ما را از امثال سند ۲۰۳۰ مستغنی کرده است و نیازی به فرهنگ غرب نداریم.
اگر چنین شد نتیجهاش همان میشود که رهبر فرزانه فرمود: «آن وضع مطلوبی که میخواهیم این است: آموزش و پرورش، تربیتکنندهی انسانهای دانا، توانا، خردورز، پارسا، پرهیزکار، پاکدامن، کارآمد، مبتکر، شجاع و اهلِ اقدام باشد؛ کسانی که از دشمن نترسند و اهل خوابزدگی و غفلت نباشند.
اگر این شد، کشور به آنچه من آرزو کردم و وعده دادم میرسد؛ اینکه ۵۰ سال دیگر، هرکسی بخواهد مرزهای جدید علم را یاد بگیرد مجبور باشد فارسی یاد بگیرد. تربیت چنین جوانهایی پایهی اصلی ایران فرداست.» /۹۹۹/ی703/س
بابک شکورزاده
رهبر معظم انقلاب به زیبایی این موضوع را در جمع معلمان و فرهنگیان تبیین کردند و فرمودند: شما معلمان در واقع هویتسازی فرهنگی میکنید تا جامعه احساس هویت کند. ایشان معلم را پایه ریز تمدن نوین برشمردند و فرمودند شما جهادگرانی در میدان مبارزه با جهل و بیسوادی هستید.
واضح است که بار عظیمی از تعلیم و تربیت به دوش معلمان است که از دوران ابتدایی شروع میشود و تا سطوح عالی تحصیلی ادامه دارد.
تعلیمات معلم اگر مزین به دانش مفید و آداب اخلاقی پسندیده باشد طبیعتا تمدن ساز است و نسلی کارآمد، مفید و دارای کرامات خلاقی را تحویل جامعه میدهد. با این وصف نه هر معلمی میتواند فرهنگ متمدن ایجاد کند و نه هر علمی چنین توانی را دارد؛ بلکه دانشی مفید و معلمی که در راستای این تعلیم مفید قدم بردارد میتواند تمدنی نوین را رقم بزند.
از اینرو نکته سنجی کلام رهبر نمایان میشود که تمدن را متکی به فرهنگ قوی و غنی دانستند و متذکر اهمیت سند ۲۰۳۰ شدند و فرمودند: «لُب کلام این سند این است که نظام آموزشی ما باید سبک زندگی و فلسفهی حیات را بر اساس مبانی غربی به کودک بیاموزد. یعنی شما معلمان در کلاس درستان برای غرب، سرباز درست کنید.
دلیل اینکه روی سند ۲۰۳۰ آنقدر کار میکنند، چون در این سند دستورات و توصیهها این است که آموزش و پرورش، مناسبات فکری شاگردان را جوری تنظیم کند که اساس زندگیشان طبق تفکر غربی باشد. یعنی شما سرباز درست کنید برای انگلیس و آمریکا و بقیهی این وحشیهای کراواتزده و ادکلنزده؛ همینهایی که آدم میکُشند و به آدمکش کمک میکنند، بدون اینکه خم به ابرو بیاورند. میگویند، چون به پولش نیاز داریم کمکشان میکنیم. حالا میخواهند ما در کشورهای مسلمان برای اینها سرباز و رعیت تربیت کنیم.»
ناسازگاری ۲۰۳۰ با فرهنگ دینی
با این اوصاف روشن میشود که چرا میگوییم هر علم و هر معلمی تمدن ساز نیست؛ البته که تمدن سازی میکند، ولی نه تمدنی که رضای خدا در آن باشد و مبتنی بر آموزههای وحیانی و اخلاقی درست باشد. سند ۲۰۳۰ بدون شک هم پشتوانه فرهنگی دارد و هم پشتوانه علمی و معلمانی هم آن را تعلیم میدهند، ولی این آن چیزی نیست که متناسب با جامعه دینی باشد. اساسا شأن جامعهای که خمیر مایه آن متشکل از دستورات خداوند متعال و اولیاء الهی است با سند ۲۰۳۰ و امثال آن سازگاری ندارد.
کسانی که سنگ سند ۲۰۳۰ را به سینه میزنند باید متوجه این نکته باشند، فرهنگی که از این طریق به فرزندان این مرز و بوم تزریق میشود نتیجهاش نسلی غربگرا و به دور از ارزشهای اسلامی خواهد بود و مفاهیمی مثل ایثار، شهادت، حیا و... با چالشی جدی مواجه خواهد شد. اینها اگر خود را مسلمان میدانند باید به این باور برسند که تعلیمات معصومین علیهمالسلام ما را از امثال سند ۲۰۳۰ مستغنی کرده است و نیازی به فرهنگ غرب نداریم.
اگر چنین شد نتیجهاش همان میشود که رهبر فرزانه فرمود: «آن وضع مطلوبی که میخواهیم این است: آموزش و پرورش، تربیتکنندهی انسانهای دانا، توانا، خردورز، پارسا، پرهیزکار، پاکدامن، کارآمد، مبتکر، شجاع و اهلِ اقدام باشد؛ کسانی که از دشمن نترسند و اهل خوابزدگی و غفلت نباشند.
اگر این شد، کشور به آنچه من آرزو کردم و وعده دادم میرسد؛ اینکه ۵۰ سال دیگر، هرکسی بخواهد مرزهای جدید علم را یاد بگیرد مجبور باشد فارسی یاد بگیرد. تربیت چنین جوانهایی پایهی اصلی ایران فرداست.» /۹۹۹/ی703/س
بابک شکورزاده
ارسال نظرات