شکست کشتی بود ز کشتیبان
باشگاه نویسندگان حوزوی خبرگزاری رسا | محمدرضا آتشین صدف
وظیفهی زن و مرد، ای حکیم، دانی چیست؟
یکیست کشتی و آن دیگریست کشتیبان (پروین اعتصامی)
دوست طلبهای دارم که اکنون امام جمعهی شهر کوچک زادگاه خویش است، سالها پیش که با هم برای ادای نماز جماعت، در دو نمازخانهی پایگاه چهارم شکاری دزفول، هم رکاب بودیم، روزی ماجرایی را برایم تعریف کرد که نمیدانم بگویم خندهدار بود یا گریهدار. گفت که سوار مینیبوسی بودم و به روستایی دیگر میرفتم. جایی در مسیر، راننده ایستاد و زن و مردی سوار شدند؛ زن هم زیبا بود و هم آرایشکرده و هم جاهایی از مو و بدنش پیدا. همین که روی صندلی جا گرفتند؛ یکی از همولایتیها که مردی میانسال بود، رو به شوهرِ زن کرد و با صدایی بلند که تقریباً همه شنیدند با لحنی خریدارانه گفت: «به به عجب چیزیه!» و اشاره کرد به زن او. مرد سرخ شد و گفت: «حرف دهنتو ببند مرتیکهی پفیوز».
دوستم تعریف میکرد که ما انتظار داشتیم این رفیق ما هم عصبانی بشود و جواب بددهنی او را با بددهنی یا حداقل با عصبانیت بدهد؛ ولی اتفاقاً برعکس با لحن آرامی گفت: «ببخشید منظوری نداشتم. آخه دیدم خانمتون زحمت کشیده و اینقدر خودش رو خوشگل کرده حتماً برای امثال من بوده؛ چون اگه برای تو بود که فقط توی خونه اینطوری میچرخید...».
علتهای گوناگونی برای نامناسب بودن حجاب برخی از خانمها، بیان شده است؛ در این میان یکی از علتها که شاید کمتر به آن توجه میشود، نگرشها و باورها و رفتارهای شوهران آنهاست؛ در چند سطر آینده میخواهم به نکاتی درباره این عامل اشاره کنم؛ بیآنکه منکر نقش و اهمیت سایر عوامل دستاندرکار باشم.
۱. ترجیح داشتن همسر غیرمحجبه برای برخی مردان
برخی مردان همانقدر که با مدل ماشین و مدل موبایلشان به دیگران پز میدهند، با زیبایی و به تعبیر رایج باکلاس بودن خانمشان هم احساس برتری و کسی بودن میکنند و میدانیم که در زمان ما، هر چقدر زن آرایشکردهتر و برهنهتر باشد، باکلاستر بهحساب میآید؛ شاید به خاطر شباهت بیشتر او به زنان غربی و حس برترانگاریای که نسبت به غرب در ذهن داریم؛ زبان حال اینگونه مردان حدس میزنم چیزی ازایندست باشد: «ببینید عجب چیزی به چنگ آوردم؛ ببینید چقدر از زن شما بهتره، دلتون بسوزه شما ندارین، چقدر من آدم باحالیام که او من رو انتخاب کرده...»
۲. وجود قراردادی نانوشته بین برخی مردان و همسرانشان
برخی مردان عادت به مانیتورینگ مستمر زنان دیگر دارند؛ ولی نگران واکنش خانمشان هستند؛ اتفاقاً در بعضی موارد، خانم آنها هم دوست دارد؛ هر جا وارد میشود چشمهای مردان او را پیوسته به صورت رنگی اسکن کنند؛ ولی او هم نگران واکنش شوهر است؛ اینجاست که قراردادی در سکوت بین آنها تنظیم میشود که کاری به کارم نداشته باش تا کاری به کارت نداشته باشم.
قبل از بیان نکتهی سوم، از شما دعوت میکنم گزارش مختصر یک پروندهی دادگاهی را که در تاریخ ۲۹، آبان ۱۳۹۰ در خبرگزاری ایسنا آمده، بخوانید، تا ببیندی چه دور و زمانهای شده است و با چه آدمّهایی شدهایم ۸۱ میلیون نفر:
زنم زیباست، نمیخواهم حجاب داشته باشد!
زنی در دادگاه خانواده حضور یافت و درخواست طلاق خود را به قاضی دادگاه ارائه کرد. وی در توضیح دلیل این درخواست گفت: یک سال گذشته به عقد همسرم درآمدم و بعد از مدت کوتاهی با برگزاری مراسم عروسی به منزل مشترک رفتیم. من و همسرم هر دو در خانوادههایی مذهبی بزرگ شدهایم و زمانی که همسرم به خواستگاری من آمد از این موضوع اطلاع داشت که حجاب من چگونه است و من تحت هیچ شرایطی حاضر نیستم آن را تغییر دهم؛ ولی بعد از گذشت مدت کوتاهی از شروع زندگی مشترکمان، مرتب از من ایراد میگرفت که چرا من اینقدر پوشیدهام؛ در حالی که حجاب خانواده خودش نیز همانند حجاب من است.
زن جوان که ۲۵ سال سن داشت، عنوان کرد: همسرم از من میخواست تا حجابم را مطابق میل او تغییر دهم و در مهمانیهایی که من هرگز نمیتوانم در آن حضور داشته باشم شرکت کنم. اوایل فکر کردم شاید بعد از گذشت مدت کوتاهی از حرفهای خود پشیمان شود، اما اصرار او هر روز پررنگتر میشد.
شوهر این زن جوان نیز گفت: این درست است که من جزء خانوادهای مذهبی و معتقد هستم؛ اما افکار و عقاید شبیه آنها نیست؛ زیرا من دوست ندارم همسرم حجاب داشته باشد. وی در پاسخ به پرسش قاضی مبنی بر اینکه اگر افکارت اینگونه است چرا این دختر را به عقد خود درآوردی، گفت: همسرم از لحاظ ظاهری بسیار زیباست و زمانی که او را دیدم به او علاقمند شدم و فکر کردم میتوانم او را از افکارش دور کنم و پوشش او را به آنچه که خود میخواهم تغییر دهم.
مرد ۲۹ ساله گفت: به نظر من باید تا زمانی که زنده است از این زیبایی استفاده کند در حالی که او خود را در پوششی پنهان کرده است که نمیتواند از آن لذت ببرد...
لازم به ذکر نیست شوهر نامردش که میگوید: «با این پوشش نمیتواند از زیباییاش لذت ببرد» بیشتر منظورش این است که «با این پوشش نمیتوانم از زیباییاش استفاده کنم»؛ چون اگر بخواهد در مجالس خاص آنچنانی دوستانش و همسرانشان شرکت کند و از زیبایی آنها لذت ببرد؛ او هم باید دانگ خود را بپردازد!
۳. کمبود مهارت گفتوگوی مؤثر و اقناع در برخی مردان
بعضی شوهران از وضعیت پوشش همسرشان ناخشنودند؛ اما مهارت ارتباط اثرگذار و گفتوگوی قانعکننده برای درخواست تغییر رفتار از همسرشان را ندارند؛ بنابراین یا زبانبسته میمانند یا دعوا میکنند یا طلاق میدهند که در هرصورت نتیجه یکی است!/918/ی702/س