آشنایی با "زبان معنویت" نیاز امروز جامعه به ویژه جوانان + فیلم

به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا، حجت الاسلام باقر طالبی دارابی عضو هیأت علمی دانشگاه ادیان و مذاهب اسلامی عصر امروز در نشست علمی شاخصه های معنویت اسلامی در راستای تحقق بیانیه گام دوم که در تالار امام مهدی(عج) پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی برگزاری شد، با اشاره به شاخصه های معنویت گرایی جدید گفت: معتقدم معنویت گرایی جدید را در قالب نظام گفتاری و رفتاری جدید ارائه داد.

وی ادامه داد: مواجهه با معنویت مبتنی با روش های ساختاری و زبانی یک سری اقتضائات دارد؛ رشد جنبش های نوپدید دینی از درون دین پدید نمی آید، به عنوان مثال معنویت سکولار از درون دین پدید نیامده است، اما برای طرح خود از زبان دین استفاده می کند.

حجت الاسلام طالبی دارابی خاطرنشان کرد: زبان به طور عام و زبان در قلمرو دین و در قلمرو معنویت گرایی از اهمیت برای تحلیل برخوردار می شود؛ بیرون کشیدن شاخص های زبانی می تواند به شناخت و کیفیت گسترش آن در جامعه کمک کند، زیرا به وسیله آن می توان به همخوانی آن با زبان دین حاکم بر آن جامعه پی برد. 

عضو هیأت علمی دانشگاه ادیان و مذاهب اسلامی با اشاره به قابلیت های مختلف زبان ادامه داد: زبان یک دستگاه نمادسازی است و ایده ها را در قالب نماد بیان می کند و از خاصیت جهان شمولی برخوردار است؛ مغز یکی از مهم ترین اندام ها در بدن بوده و منشأ و پشتوانه به کار افتادن زبان است، بنابراین نسبت میان مغز و زبان را مورد توجه قرار دارد؛ چون انسان از مغز برخوردار است، از قابلیت زبان نیز می تواند استفاده کند.

وی ابراز داشت: قابلیت ها و کارکردهای زبان مورد تأیید دانشمندان علوم شناختی است و همه متفقند که زبان قابلیت هویت سازی دارد؛ جنبش ها و گروه ها و دست های معنویت گرا بر اساس نوع زبانی که به کار می گیرند، هویت ها را شکل می دهند؛ این هویت زبانی – مفهومی است؛ اگر نسبت به این مسأله آگاهی نداشته باشیم نمی توانیم با انحراف هایی که جنبش های نوپدید شکل می دهند مقابله کنیم.

حجت الاسلام طالبی دارابی عنوان کرد: جنبش های نوپدید معنویت به آن دلیل که دارای هویت زبانی مفهومی هستند، از کدها و شاخص های زبانی برخوردار می شوند که باید آنها را مورد توجه قرار داد؛ این کدها و شاخص ها ضامن بقای آن جنبش هستند، از این رو اگر یک جنبش نوپدید نتواند کدها و شاخص های زبانی خود را حفظ کند، به مرور از بین می رود.

عضو هیأت علمی دانشگاه ادیان و مذاهب اسلامی با بیان اینکه هر جنبش معنوی دارای یک پیام است، ابراز کرد: هر جنب معنوی دارای یک پیام است و زبان دارد و زبان هویت کسب می کند و هر یک از این هویت ها کدهای خود را دارد و برای تحلیل جنبش باید آن کدها مورد بررسی قرار بگیرد.

وی با اشاره به موضوعات مطرح شده پیرامون فرستنده، گیرنده و راویان پیام و نوع پیام جنبش های معنوی تأکید کرد: در زمینه گیرندگان و راویان جنبش های معنوی باید گفت که اصولاً گیرندگان همان موردهای هدف بوده و راویان نیز سخنگویان و جذب کنندگان هستند که درس معنویت می دهند.

حجت الاسلام طالبی دارابی با تأکید بر اینکه رهبر معظم انقلاب در بیانیه گام دوم نسبت به معنویت و اخلاق توضیحاتی ارائه کرده اند، بیان کرد: معنویت دارای شاخصه های خدا، حیات انسان، حیات پس از مرگ، روح و پرورش آن است؛ گرچه این موار در معنویت اسلامی وجود دارد، اما در معنویت گرایی جدید نیز می توان از این موارد سراغ گرفت، بنابراین می توان گفت اشتراکاتی میان زبان معنویت گرایی و زبان دین وجود دارد؛ منتهی در نوع اسامی ممکن است با یکدیگر تفاوت وجود داشته باشد.

عضو هیأت علمی دانشگاه ادیان و مذاهب اسلامی با بیان اینکه معنویت در حقیقت زبان ارائه راهکار برای اصلاح وضعیت نامطلوب انسان است، افزود: با توجه به شاخص های زبانی که رهبری برای معنویت بیان فرموده اند، در می یابیم که معنویت در مسیر دین داری محقق می شود؛ زبان دین جدای از مفهوم و امر خداوند متعال نیست.

وی در معنویت اسلامی در ایران بین زبان دین و زبان معنویت انس بسیاری برقرار است، ابراز کرد: معنویت گرایی در درون بافت اسلام همان معنویت گرایی سنتی مبتنی بر آموزه های دینی است و اگر کسی بخواهد معنویت دینی داشته باشد، از هویت اسلامی برخوردار است.

حجت الاسلام طالبی دارابی افزود: ما در ایران گفتمان معنویت گرایی را در کنار دو گفتمان سکولار یا علمی و گفتمان دینی داریم تجربه می کنیم؛ برای این که این گفتمان تقویت شده و از سوی معنویت بومی رشد پیدا کند باید با شاخص زبان معنویت آشنا شویم.

عضو هیأت علمی دانشگاه ادیان و مذاهب اسلامی در پایان یادآور شد: امروز جوانان با زبان معنویت آشنا نیستند، زیرا زبانی که برای معنویت به کار می رود، زبان گنگ عرفانی است و مفاهیم نمی تواند هویت تولید کند، لذا گروهی پیرامون معنویت گرایی اسلامی شکل نمی گیرد، زیرا زبان آن بسیار گنگ بوده و یا برگرفته از گفتمان تصوف و یا برگرفته از سنت دین گرایی سنتی است که گاهی در قالب ایدئولوژی و گاهی در قالب آموزه های سنتی مطرح می شود که هویت سازی از توان آن خارج است./841/پ201/س