روزهای نفسگیرکلانشهرها

به گزارش خبرگزاری رسا،  18 روز آلوده در آذرماه طبق اطلاعات شرکت کنترل کیفیت هوای تهران،  آذرماه امسال پایتخت‌نشینان یکی از آلوده‎ترین ماه‌های سال را پشت‎سر گذاشتند، چرا که در این ماه افزایش چشمگیر غلظت ذرات معلق کمتر از 5/2میکرون موجب شد تا تهرانی‌ها بیش از نیمی از ماه به‌عبارتی ۱۸روز از آذرماه را در هوای  نامطلوب تنفس کنند. شرایطی که حتی وزش باد، بارش باران، تعطیلی مدارس، افزایش محدودیت‎های تردد و ... هم آن را بهتر نکرد و آسمان تهران همچنان با شروع سردترین فصل سال غبار آلود و خاکستری است. آنچه که موجب شد تا مسئولان شهری به سازمان محیط زیست در خصوص مقابله با آلودگی هوا نمره ضعیف را بدهند و زهرا نژادبهرام، عضو شورای شهر تهران هم در این زمینه عنوان کنند؛ تاکنون اقدامات این سازمان برای مقابله با آلودگی هوا پاسخگو نبوده است. در این میان ضرورت توجه به قانون هوای پاک هم موضوع مهمی بود که وی به آن اشاره کرد.

اولتیماتوم به صنایع و معادن آلاینده

این درحالی است که سعید محمودی، مدیرکل حفاظت محیط زیست استان تهران نیز همزمان با این اظهار نظر از اولتیماتوم سازمان مذکور به صنایع و معادن آلاینده در شرایط اضطرار آلودگی هوا خبر داده است و اینکه گشت شبانه اداره کل حفاظت محیط زیست استان تهران با توجه به افزایش میزان آلاینده‌ها بر اساس برنامه‌ریزی جامع و هدفمند انجام می‌شود و هدف اصلی اجرا و ادامه این طرح، بررسی و رصد کیفی زیست محیطی صنایع و معادن استان، برخورد با واحدهای متخلف، شناسایی واحدهای آلاینده جدید و در نهایت کمک به کاهش بار آلودگی و انباشت آلاینده‌ها خصوصا در شرایط تشدید آلودگی هوا است. نکته دیگر آنکه کلانشهرهای اراک، تبریز، اصفهان، قم و قزوین هم سرنوشتی همچون تهران دارند. 

مسکن‎هایی که بی‌اثر می‌شوند

با این وجود اما نباید از یک موضوع مهم در این زمینه نیز غافل ماند، اینکه درست است در هنگام بروز و تشدید آلودگی هوا باید در این خصوص اقدامات بیشتری انجام گیرد، اما تازمانی که مشکلات موجود دراین زمینه به‌طور ریشه‌ای حل نشود، نه تنها اقداماتی که شکل مسکن موقتی را برعهده دارند کارساز نخواهند بود، بلکه به تدریج اثرگذاری این قبیل مسکن‌ها نیز از بین خواهد رفت. به‌هرحال هوای پایتخت در آذرماه سال گذشته شرایط به مراتب بهتری در مقایسه با سال جاری داشت، زیرا در بازه زمانی عنوان شده تهرانی‌ها یک روز در شرایط پاک داشتند و ۱۸روز نیز در شرایط سالم  تنفس کردند، ضمن اینکه ۱۱روز هم هوا ناسالم برای گروه‌های حساس بود. علاوه براین باید گفت، هوای تهران در این ماه هیچ روزی در شرایط ناسالم برای همه گروه‌ها قرار نداشت. آنچه که در سال جاری با تغییرات نامطلوبی مواجه شد.

توپ در زمین همسایه

این در حالی است که برخی از کارشناسان براین باور هستند که نبود مدیریت یکپارچه شهری موجبات عدم پاسخگویی مناسب در چنین مواردی را فراهم می‌آورد، به‎طور مثال در هنگام تشدید آلودگی هوا، مسئولان استانداری، شهرداری، پلیس راهور و ... هر یک نقشی را برعهده دارند هرچند که در این زمینه استانداری تصمیمات مورد نیاز را اتخاذ می‌کند و سایر دستگاه‎ها نیز باید این موارد را اجرایی کنند، اما به‌طور مثال آنگونه که نژادبهرام گفته است؛ زمانی که اعضای شورای شهر از حوزه محیط زیست شهرداری در مورد اقدامات‌شان سئوال می‌کنند، آنها پاسخ این سئوال را  موکول به اجرایی شدن یا نشدن برنامه‌های کارگروه کاهش آلودگی هوا می‌کنند. به این ترتیب هیچگاه شهروندان نیز پاسخ درستی در این زمینه نمی‌شنوند و به نوعی همیشه توپ در زمین همسایه فرود می‎آید. مصداق دیگر دراین خصوص اخبار ضد و نقیضی است که گاها در خصوص تدابیر اتخاذ شده عنوان می‎شود، به‌عنوان مثال شرایطی که در خصوص تعطیلی دانشگاه‌ها و مراکز آموزشی در روزهای اخیر شاهد آن بودیم، ضمن اینکه اعلام تعطیلی مدارس هم در موارد زیادی به ساعات پایانی روز موکول می‌شود، هرچند که همه این موضوعات این اصل مهم که راهکارهای کنونی تنها مسکنی موقت بوده که به تدریج نیز اثرگذاری خود را از دست می‌دهند، را به حاشیه نمی‎رانند، زیرا که جای خالی تدابیر جدی و اثرگذار در این خصوص به خوبی احساس می‌شود.

با این وجود اما هنوز هم مسئولان ذی‌ربط اندر خم کوچه تعطیلی مدارس و اعمال محدودیت برای تردد خودروها مانده‌اند، محدودیت‌هایی که شاهد هستیم چندان نیز رعایت نمی‌شود، علاوه براین ناهماهنگی‌های دیگری که جای تامل بسیار دارد، به‌طور نمونه زمانی که مسئولان کمیته کاهش آلودگی هوا از نیم بها بودن هزینه استفاده از مترو در روزهای آلوده سخن می‌گویند، اما این تصمیم از سوی مدیران شهری در بخش قطار شهری و حومه تهران رعایت نمی‌شود و نرخ بلیت‌ها به طور کامل از مسافران دریافت می‌شود، آنچه این سئوال را در ذهن شکل می‌دهد که وقتی در این حوزه کوچک متولیان امر قادر به هماهنگی با یکدیگر نیستند چگونه باید انتظار داشت تدابیری بیاندیشند که چهره آسمان پایتخت را از ذرات آلاینده بزدایند./1360//101/خ