چرا اماکن مذهبی و مسئولین گردشگری ارتباطی با هم ندارند

به گزارش خبرنگار سرویس فرهنگی و اجتماعی خبرگزاری رسا، نشست گردشگری مذهبی در ایران با حضور دکتر سعید شفیعا عضو هیئت‌ علمی پژوهشکده نظر و دکتر سید مجید امامی عضو هیئت ‌علمی دانشگاه امام صادق (ع) دیشب در محل گالری نظرگاه برگزار شد.

دکتر سعید شفیعا در ابتدای نشست با اشاره به جمعیت عظیم گردشگران مذهبی مطرح کرد: گردشگری مذهبی با تاکید بر یک مذهب و پایگاه اعتقادی خاص برای بازدید از یکسری رویداد در اماکن مذهبی صورت می‌گیرد. گردشگری مذهبی به نوعی زیرمجموعه‌ای از گردشگری معنوی است.

وی افزود: در داخل ایران با توجه به پتانسیل عظیم شهرهایی چون مشهد و قم از نظر اماکن مذهبی و عبادت‌گاهها ظرفیت‌های زیادی وجود دارد. سوالی که مطرح است درباره چگونگی استفاده از این ظرفیتها در توسعه گردشگری داخلی و خارجی و رویکرد ما در قبال آن می‌باشد.

سپس دکتر سید مجید امامی با اشاره به ارتباط میان گردشگری و ارتباطات میان فرهنگی توضیح داد: گردشگری را نمی‌توان خارج از ارتباطات میان فرهنگی و امر میان فرهنگی ببینیم، بهترین و قابل اتکاترین حوزه فهم میان فرهنگی برای مطالعه در ایران گردشگری می‌باشد، درواقع مهمترین مؤلفه گردشگری و متغیر اصلی آن میزان تفاهم ایجاد شده بین میزبان و میهمان است. این تفاهم امروز در بالاترین وجه ممکن بین دو کنشگر مذهبی و در یک شرایط بسیار معنوی و ایده‌آل در داخل کشور برقرار است.

وی ادامه داد: سالانه حدود بیست و دو میلیون زیارت و تشرف در استان قم صورت می‌گیرد که در دنیا قابل مطالعه است. البته بخشی از این عدد متاثر از اهمیت شهر قم برای جمهوری اسلامی ایران، امنیت ایران و جمعیت خود شهر قم می‌باشد.

امامی با اشاره به آمارهای جهانی عنوان کرد: از سحرگاه جمعه تا سحرگاه شنبه فارغ از ایام و مناسبت‌های خاص تقریبا صدهزار نفر وارد مسجد مقدس جمکران می‌شوند و این آمارها درباره حرم رضوی به مراتب بیشتر است. چنین شرایطی امروز وجود دارد و ما با وجود ضرورت استفاده از آن مشکلات و کاستی‌های زیادی داریم.

وی افزود: مشکل اصلی ما شکاف ایجاد شده بین سیاست‌گذاری گردشگری با متولیان اماکن متبرکه می‌باشد. این شکاف به خاطر اغراض سیاسی یا فکری نیست بلکه به دلیل یک شکاف ادراکی و عدم ارتباط بین متولیان اماکن مقدس و نظام گردشگری کشور است.

عضو هیأت علمی دانشگاه امام صادق خاطرنشان کرد: حقیقتا این شکاف فقط مربوط به بعد از انقلاب نیست و به دوره تاسیس وزارت اطلاعات و گردشگری برمی‌گردد، شکاف موجود در دهه چهل نهادینه شد و تا کنون ادامه پیدا کرده است.

وی توضیح داد: ما هیچ وقت نتوانستیم چرخه گردشگری را به طور کامل طراحی کنیم زیرا تولیت اماکن مقدسی چون آستان قدس رضوی، حرم حضرت معصومه و حرم حضرت عبدالعظیم به کلی با مسئولین گردشگری قطع ارتباط کرده‌اند. این قطع ارتباط هرچند عمدی نیست اما وقتی این مسؤلین با هم برخورد می‌کنند، خیلی یکدیگر را تحویل نمی‌گیرند.

عضو هیئت‌ علمی دانشگاه امام صادق(ع) ابراز داشت: آمارهای خارجی نشان می‌دهد که گردشگری مذهبی یکی از سه نوع گردشگری مورد استقبال محسوب می‌شود، حتی در نظرسنجی‌های ما هم تنها یک دهم زائران اماکن مذهبی به اماکن طبیعی و تاریخی ایران می‌روند.

وی پیرامون اهمیت رسانه توضیح داد: گردشگری مذهبی در عین ظرفیت بالایی که دارد، نتوانسته از ابزار رسانه استفاده کند و همین امر به ارائه‌ تصویر غلط از ایران توسط دشمن کمک کرده است، ما در بازنمایی گردشگری دچار نارسایی رسانه شده‌ایم و به طور مشخص توان انعکاس رویدادها و مناسک مذهبی‌مان از طریق شیوه‌های روز دنیا را نداریم.

سید مجید امامی در پایان گفت: ما در بهترین حالت نهایتا بتوانیم یک سخنرانی که در یک مناسبت مذهبی صورت می‌گیرد را پوشش بدهیم، کشوری مثل انگلیس یک مراسم عروسی سلطنتی ساده را به یک رویداد زنده رسانه‌ای تبدیل می‌کند و یک میلیارد و پانصد میلیون نفر آن را تماشا می‌کنند اما ما رویداد عظیمی مثل بیست و هشت صفر و جمعیت چهار میلیونی آن‌ را به یک پخش زنده یک ساعته خلاصه می‌کنیم. /882/ 201/