مواجهه فرهنگی با غرب؛ بُرّنده‌تر از تقابل سیاسی

به گزارش خبرنگار سرویس فرهنگی و اجتماعی خبرگزاری رسا، نخستین نشست از سلسله دوره های دانش افزایی جریان شناسی فکری و فرهنگی معاصر جهان اسلام ویژه طلاب و فعالان فرهنگی، پیش از ظهر امروز با حضور هادی بیگی مدیرگروه فکر معاصر مرکز بررسی های استراتژیک اسلامی با موضوع «ما و غرب؛ در میانه اقبال و ادبار»، به همت دانشگاه مجازی المصطفی(ص) به صورت مجازی برگزار شد.

بیگی در این نشست با اشاره به دوره های مواجهه متفکران اسلامی با غرب گفت: نخستین دوره مواجهه متفکران اسلامی با غرب، مواجهه فکری است و در صورت رجوع به آثار آنها نکته ای در زمینه شکل گیری غرب مدعی جهان شمولی، مشاهده نمی شود.

وی دوره دوم مواجهه متفکران اسلامی با غرب را، مواجهه معاصر یا دوره مدرن دانست و گفت: دوره مواجهه معاصر جهان اسلام با غرب، ناظر به مفهوم فلسفی است و اگر نمایندگان اسلامی دوره قبل، که اکثریت کلیت سنت اسلامی را قبول داشتند و باورمند بودند، در دوره مدرن، مواجهه نمایندگان اسلامی دارای چند خصوصیت است.

این کارشناس جریان های فکری جهان عرب ادامه داد: اندیشمندان در دوره مدرن، تحصیل کرده مراکز غربی و دارای ذهنیت غربی بوده و دارای باور پیشگامان و نمایندگان مواجهه اول با اسلام نبودند؛ این نمایندگان به گونه ای درصدد مواجهه فایده گرایانه با غرب بودند در نتیجه این دوره بیشتر به سمت پذیرش غرب حرکت می کند.

وی اضافه کرد: در دوره مدرن با غربی که خود را جهانی معرفی می کند، مواجه هستیم و ابتکار عمل در اکثر امور اعم از تکنولوژی، اقتصاد، سیاست و موارد دیگر را به دست گرفته است به عبارت دیگر اندیشمندان ما با غرب هژمونیک مبارزه می کنند در حالی که غالب آنها ترسان از غرب هستند.

بیگی خاطرنشان کرد: دوره سوم مواجهه متفکران اسلامی با غرب، دوره پست مدرن است که در این دوره به بیان برخی افراد، غرب اخلاقی است و می خواهد رقیبش را به رسمیت بشناسد گرچه چنین موردی ظاهر قضیه است.

وی ادامه داد: نمایندگان و متفکران اسلامی در مواجهه سوم افرادی هستند که غرب بر آنها تسلط ندارد و از سوی دیگر به راحتی می توان به غرب حمله کرد.

این کارشناس جریان های فکری جهان غرب اضافه کرد: غرب در صورت وجود و پشتیبانی سیستم بزرگ فلسفی توان مرکزیت خواهد داشت اما غرب مهم ترین پشتیبانش یعنی فلسفه هگل را به وسیله حملات صورت گرفته از دست داده است به گونه ای که اثری از فلسفه هگل باقی نمانده است.

بیگی در پاسخ به سؤالی مبنی بر این که مواجهه ما با غرب فرهنگی است یا سیاسی، گفت: برخی بر این باور هستند که مواجهه فرهنگی با غرب کارآمدتر از مواجهه سیاسی است./1324/پ202/ف