از ضرورت تشکیل معاونت رسانه برای مدارس تا انتقاد از وضعیت بغرنج معیشت طلاب

به گزارش خبرنگار سرویس حوزه و روحانیت خبرگزاری رسا، نشست صمیمی آیت الله علیرضا اعرافی مدیر حوزه های علمیه سراسر کشور با طلاب و اساتید حوزه های علمیه سراسر کشور شب گذشته به صورت حضوری و مجازی در مدرسه علمیه معصومیه قم برگزار شد.

بر اساس این گزارش، شماری از طلاب سطوح عالی حوزه های علمیه در این دیدار صمیمانه نقطه نظرات و پیشنهادات خود را راجع به مسائل و مشکلات موجود در حوزه های علمیه در حضور آیت الله اعرافی بیان کردند.

در زیر بخش هایی از این مطالبات، نقطه نظرات و پیشنهادات را تقدیم خوانندگان محترم خواهیم کرد.

متأسفانه آینده و سیر تحصیلی روشنی برای طلاب وجود ندارد

حجت الاسلام سید علی سیادت طلبه سطح عالی حوزه علمیه در این دیدار با اشاره به ضرورت تحول در سیر تحصیلی طلاب گفت: امروز متأسفانه آینده و سیر تحصیلی روشنی برای طلاب وجود ندارد و باید رسیدگی هایی صورت بگیرد تا تخصص گرایی در حوزه تقویت شود.

وی به جایگاه اساتید در ساختار تعلیم و تعلم در حوزه اشاره کرد و ضرورت هایی همچون طلبه پروری، ارزیابی و الویت بندی مسائل در حوزه را مورد توجه قرار داد و اظهار داشت: طلاب برای ارتقا نیازمند راهنمایی های مؤثر اساتید هستند، از این جهت باید ارتباط علمی میان استاد و شاگرد تعمیق پیدا کند تا اساتید به داشته های طلاب اعتبار بخشی کرده و آنها را ساماندهی و اولویت بندی کنند.

حجت الاسلام سیادت در پایان طرح جامع هدایت علمی در مدرسه امام هادی(ع) را مورد اشاره قرار داد و ضمن ارائه گزارشی از آن، از طلاب برای تکمیل آن دعوت به هم فکری و هم افزایی کرد.

نظام جامعی برای اندیشه های اسلامی و انقلابی تحقق یابد

در ادامه حجت الاسلام  مهدی گرامی از طلاب سطوح عالی حوزه های علمیه با بیان اینکه امروز با توجه به الزامات حوزه انقلابی، نهادی برای بصیرت افزایی طلاب وجود ندارد، گفت: این در حالی است که مسأله انقلابی گری بسیار مهم است.

وی ادامه داد: امروز جریانات بسیاری وجود دارند که می خواهند طلاب را از اندیشه های امامین انقلاب جدا کنند، از این جهت حوزه باید برای آن تدابیر ویژه ای اندیشیده و نظام جامعی برای اندیشه های اسلامی و انقلابی تحقق یابد.

حجت الاسلام گرامی بر ضرورت شناسایی و تربیت نخبگان حوزه برای تولید علوم انسانی اسلامی تحت نظر اساتید بزرگ و حاذق تأکید و خاطرنشان کرد: امروز باید مسأله ارتقای علمی اساتید ساماندهی شده و از اساتید خبره حمایت های مادی و معنوی صورت بگیرد؛ امروز چرا برخی بدون گذراندن سطوح مقدماتی بر کرسی درس خارج تکیه می زنند؟ این موارد باید مشخص شود.

این طلبه سطح عالی حوزه علمیه لزوم ایجاد و تشکیل دفتر جذب و ایده ها تحت نظر مدیریت مستقیم مدیر محترم حوزه های علمیه را مورد توجه قرار داد و گفت: امروز نهادی هم به عنوان سخنگوی حوزه باید به شکل جدی برای پاسخگویی و مراجعه طلاب وجود داشته باشد.

تحول هایی که در حوزه به وجود می آید باید ملموس باشد

ناصر عزیزی از طلاب مدرسه علمیه شهید صدوقی(ره) فاز دوم، خطاب به شورای عالی حوزه های علمیه گفت: از شما بزرگان می خواهیم به ما طلاب اجازه دهید از محضرتان بیشتر استفاده کنیم و خدمتتان برسیم.

وی با تأکید بر اینکه حوزه های علمیه باید در عرصه اندیشه و تبلیغ در افق نبرد تمدنی گام بردارند، خاطرنشان کرد: طلبه تراز انقلاب، طلبه ای است که با تقوا و علم و بصیرت و کسب مهارت در راستای ظهور گام بردارد.

عزیزی با بیان اینکه امروز در حوزه های علمیه آسیب های بسیاری وجود دارد و طلاب در دریای تفکراتی که در قم وجود دارد متحیر و حیران مانده اند، عنوان کرد: امروز بزرگترین آسیبی که در حوزه های علمیه وجود دارد چالش معنویت است؛ بدون معنویت دسترسی به آرمان های امام امت بی معنا است.

این طلبه حوزه علمیه با اشاره به اینکه تحول هایی که در حوزه به وجود می آید باید ملموس باشد، تصریح کرد: گاهی احساس می شود جهان برخی بزرگان حوزه با جهان طلاب متفاوت بوده و درکی از سختی های معیشتی و بحران های هویتی طلاب ندارند.

وی با اشاره به اینکه امروز بزرگان علم و اخلاق باید مدیریت معنویت در حوزه های علمیه و مدارس علمیه را به دست بگیرند، گفت: اگر چنین شود و اگر محیط تربیتی به معنای واقعی در مدارس علمیه به وجود آید بدون شک فضای اخلاقی، معنوی و علمی در مدارس علمیه رشد فزاینده ای خواهد داشت.

اگر امکانات قم را در سایر شهرستان ها پیاده کنید، قم های دیگری در کشور به وجود خواهد آمد

یکی از طلاب استان گلستان به نمایندگی از طلاب این استان از اختصاص دروس خارج به شهرستان ها تقدیر و تشکر کرد و ابراز داشت: مدیریت آیت الله اعرافی بارقه های امید را در دل های طلاب شهرستان ها دمیده است و ما امیدواریم این روند همچنان ادامه پیدا کند.

وی دغدغه های مالی و معیشتی طلاب و اساتید حوزه های علمیه در شهرستان ها را مورد توجه قرار داد و اظهار داشت: امروز بسیاری از طلاب شهرستانی شهریه شان قطع شده است و باید نسبت به این موضوع عنایت ویژه ای داشته باشید؛ امروز بسیاری از طلاب برای رفع مشکلات اقتصادی خود به کارهایی همچون نگهبانی در باغ ها مشغول هستند و این بسیار دردناک است؛ طلبه ای که اقتصاد و معیشتش تأمین نشود نمی تواند به خوبی درس بخواند و به وظایف طلبگی خود عمل کند.

وی با تأکید بر ضرورت حمایت از نخبگان حوزه های شهرستانی از سوی مرکز خدمات حوزه های علمیه، گفت: اگر امکانات قم را در سایر شهرستان ها پیاده کنید، قم های دیگری در کشور به وجود خواهد آمد؛ امروز باید از قم تمرکز زدایی شده و اساتید خوب حوزه علمیه قم در شهرستان ها حضور یابد تا از محضرشان استفاده کنیم.

این طلبه سطح عالی حوزه در پایان مسائلی همچون امتحان شفاهی، ازدواج و طلاق طلاب، مشکلات رفاهی و معیشتی طلاب شهرستانی را هم مورد توجه قرار داد و نکاتی را در این زمینه یادآور شد.

پیشنهاداتی برای تقویت گروه های علمی / به مدارج علمی حوزه اعتبار بخشی کنید

حجت الاسلام مجید محمدی از طلاب سطوح عالی حوزه علمیه قم بر ضرورت تشکیل هر چه بیشتر اینگونه جلسات تأکید کرد و گفت: امروز همه بزرگان حوزه باید اینچنین نشست هایی را با طلاب داشته باشند و گعده های طلبگی شکل دهند تا از امور طلاب آگاه تر شوند.

وی با اشاره به ضرورت ارتقای سطح اخلاق و معنویت در حوزه، عنوان کرد: امروز معاونان حوزه باید در مدارس علمیه حضور پررنگ تری داشته باشند تا در جریان مسائل قرار گرفته و برای حل مشکلات چاره اندیشی کنند.

این طلبه سطح عالی حوزه با بیان اینکه امروز باید تدابیری اندیشیده شود که نخبگان و استعدادهای برتر در حوزه حفظ و حمایت شوند، خاطرنشان کرد: یک طلبه ای که استعداد رسیدن به اجتهاد را دارد باید مورد حمایت هر چه بیشتر قرار گیرد.

وی با انتقاد از عملکرد جزیره ای حوزه در برخی زمینه ها ابراز کرد: این کار بسیار اشتباه و آسیب زا است؛ امروز طلاب نخبه سطح چهار برای اخذ مجوز تدریس باید امتحان ادبیات عرب سطوح مقدمات را بدهند؛ این درست نیست.

حجت الاسلام محمدی تأکید کرد: امروز باید زمینه تدریس در حوزه و دانشگاه برای نخبگان فراهم شود و همچنین به مدارج علمی طلاب اعتبار بخشی و هویت بخشی شود؛ باید برای آسیب های موجود در زمینه هیأت های علمی و گروه های علمی تدابیری اندیشیده شود و به اندازه ای برای مدارک حوزوی ارزش قائل شویم که دیگر نیاز به «حجت الاسلام والمسمین دکتر» نداشته باشیم؛ اگر این هویت بخشی ها صورت نگیرد بدون شک نخبگان را از دست خواهیم داد.

لزوم تشکیل معاونت رسانه برای هر مدرسه علمیه در جنگ رسانه ای دشمن

نماینده ای از مدرسه علمیه مدینة العلم نیز در این دیدار روش تربیتی طلاب در حوزه های علمیه را مورد اشاره قرار داد و گفت: موانع و مشکلات بر سر راه طلاب بسیار است و این موانع بعد از گذشت مدتی زمینه رکود و چالش برخی طلاب را فراهم می کند.

وی اضافه کرد: آیا حوزه نباید برنامه بهتری برای جذب اساتید سطح داشته باشد؟ امروز ارتباط اساتید و طلاب نباید تنها به کلاس ها محدود شود؛ امروز کارمندان مدارس علمیه با طلاب ارتباط بیشتری نسبت به اساتید دارند.

این طلبه سطح عالی حوزه علمیه قم با تأکید بر ضرورت تشکیل کرسی های آزاداندیشی در حوزه ابراز داشت: باید برنامه ای برای گذراندن طلاب از دریای متلاطم تفکرها داشته باشیم و بهترین راه تشکیل کرسی های آزاداندیشی است.

وی با بیان اینکه امروز دشمن از طریق رسانه های خود به باورها و اعتقادات هجوم آورده است، تشکیل معاونت رسانه برای هر مدرسه علمیه را امری ضروری دانست و گفت: همچنین تشکیل گروه های جهادی و یک نشریه و انتشارات پشتیبانی مرکز مدیریت برای نشر تفکرات ناب اسلام در هر مدرسه علمیه نیز بدون شک الزامی است.

ضرورت تمرکز زدایی از قم

حجت الاسلام سید عبدالجلیل حسینی از طلاب سطح عالی استان بوشهر با اشاره به ضرورت تمرکز زدایی از قم بیان کرد: امروز طلاب بخاطر عدم حمایت هایی که از طلاب در شهرستان ها می شود رغبتی به رها کردن قم و هجرت به شهرستان ها ندارند، از این جهت باید تدابیری اندیشیده شود.

وی دغدغه های معیشتی طلاب شهرستانی را مورد توجه قرار داد و اظهار کرد: امروز با این اوضاع نابسامان معیشتی به سختی می توان زندگی کرد و از بزرگان حوزه می خواهیم به این موضوع توجه ویژه داشته باشند.

لحظه به لحظه روند آموزش و رشد طلاب را رصد کنیم

حجت الاسلام غفاری نیز در این دیدار با اشاره به لزوم ارزشیابی و نظارت گسترده و میدانی مبتنی بر عملکرد نسبت به اساتید و مدیران در قالب دوره ها و ارزیابی ها، گفت: امروز عدم توجه به این موارد موجب عقب ماندگی طلاب در سطوح عالی می شود.

وی با تأکید بر ضرورت استفاده از ظرفیت نخبگان برای تربیت نیروهای کارآمد، اظهار داشت: حوزه علمیه امروز باید به آنچه که دارد و می خواهد انجام دهد آگاه باشد؛ امروز سامانه جامع ارزیابی هدایت و نظارت بر طلاب باید بیشتر تقویت شود.

این طلبه سطح عالی حوزه با بیان اینکه باید لحظه به لحظه روند آموزش و رشد طلاب را رصد کنیم، مطرح کرد: ایجاد هم افزایی میان مراکز حوزوی برای جلوگیری از موازی کاری و افزایش بهره وری و لزوم انجام تحول گسترده در روند آموزشی نیز از ضروریات است؛ امروز متأسفانه به نظر می رسد طلبه را به حال خود رها کرده اید و از سوی نهادهای حوزوی مورد سؤال واقع نمی شوند.

وی همچنین ضرورت اخلاق و معنویت و توأم سازی علم با این دو مقوله را مور اشاره قرار داد و گفت: باغبانی موفق می شود که تک تک درخت های خود را بشناسد و برای هر کدام برنامه ریزی کند، نه باغبانی که از دور نظاره گر باشد.

از نگاه های سطحی و گذرا نسبت به آزاد اندیشی پرهیز کنیم

آقای علیزاده هم در این دیدار صمیمانه اقدامات مثبت صورت گرفته از سوی آیت الله اعرافی را مورد توجه قرار داد و بیان کرد: برگزاری نشست های هم افزایی، جوان گرایی، سازماندهی گروه های جهادی و تبلیغی، انسجام امور حوزه و طرح تکریم اساتید از جمله این اقدامات مثبت است.

وی ضرورت تشکیل و ساماندهی کرسی های آزاداندیشی، شنیدن آرای مخالف و تضارب آرا و دوری از نگاه سطحی و گذرا نسبت به آزاداندیشی را مورد توجه قرار داد و گفت: اهتمام مسؤولان حوزه و فرهنگ سازی در این راستا از راهکارهای ما برای حل این مشکلات محسوب می شود.

این طلبه حوزه علمیه قم با اشاره به لزوم اسلامی سازی عوم انسانی، تقویت حوزه انقلابی و توجه هر چه بیشتر به مطالبات رهبر معظم انقلاب در حوزه های علمیه عنوان کرد: مسؤولان برای حل موضوع اسلامی سازی علوم انسانی باید مسأله وحدت حوزه و دانشگاه و تربیت طلاب خبره برای این مهم را جدی بگیرند.

وی بی انگیزگی طلاب برای تلبس به لباس مقدس روحانیت و بحران های هویتی و معیشتی طلاب را مورد اشاره قرار داد و ابراز کرد: طلاب برای انگیزه یافتن برای تلبس باید سیره علمای سلف را بخوانند.

علیزاده همچنین با اشاره به وضعیت بغرنج معیشت طلاب گفت: برای حل مشکلات معیشتی باید مسأله احیای موقوفات حوزه و کسب درآمد و فعالیت اقتصادی را مورد توجه قرار دهیم.

ضرورت توجه به استعدادها و توانمندی های طلاب

در پایان یکی از طلاب جهادی زنجان نیز بر ضرورت توجه به استعدادها و توانمندی های طلاب تأکید کرد و گفت: امروز پتانسیل و ظرفیت بسیار بالایی در حوزه های علمیه وجود دارد که باید آنها را با ساماندهی و حمایت مشخص شکوفا کنیم.

وی ادامه داد: امروز بسیاری از طلاب در زمینه های هنری، فرهنگی، برنامه نویسی، داستان نویسی، خوش نویسی و زبان های خارجی فعال هستند، اما از سوی حوزه حمایت نمی شوند و این بسیار در انگیزه آنها مؤثر است.

این طلبه سطح عالی حوزه با بیان اینکه تحکیم جایگاه امام مدرسه و امام جماعت یک ضرورت بسیار بزرگ است، عنوان کرد: امروز ما وظیفه خود را تبلیغ می دانیم، اما حق القدمی که برایمان گاهاً واریز می شود کفاف ایاب و ذهابمان را هم نمی دهد.

وی در پایان مشکلات معیشتی و هویتی طلاب زنجانی را مورد اشاره قرار داد و ابراز کرد: کتابخانه ها و کلاس های درسمان نیز مجهز نیست و باید برای آن تدبیری اندیشیده شود؛ همچنین نکته دیگری که به آن اشاره می کنم احیای موقوفات است که اگر عزم راسخی برای آن وجود داشته باشد اتفاقات خوبی رقم خواهد خورد.

آیت الله اعرافی نیز در ادامه این دیدار طی سخنانی با اشاره به اینکه امروز شنیدن و پذیرش نقطه نظرات طلاب از وظایف مسؤولان حوزه است، گفت: ما باید نقدهای نرم و فراتر از آن را به جان بخریم و آنها را بپذیریم.

وی با بیان اینکه بنده کاستی های موجود در حوزه های علمیه را از قصورات خودم دانسته و سایر اساتید و مسؤولان حوزه را از نقص و کاستی مبرا می دانم، ادامه داد: ما و شما طلبه ها و فضلا، ممیزات و مشخصه هایی داریم که اگر آنها را از ما بستانند دیگر چیزی برای عرضه نداریم.

ضرورت اهتمام طلاب در زمینه تقویت شخصیت معنوی و اخلاقی خودشان

آیت الله اعرافی بر ضرورت اهتمام طلاب در زمینه تقویت شخصیت معنوی و اخلاقی خودشان تأکید و عنوان کرد: یکی از این شاخصه ها اخلاقیات و درون مایه های معنوی است که ما طلبه ها باید همواره در صدد تقویت این درون مایه در وجودمان باشیم؛ امروز باید از فضائل ماه های مبارک رجب، شعبان و رمضان به خوبی استفاده کنیم.

مدیر حوزه های علمیه سراسر کشور با بیان اینکه طلاب باید اهل مناجات سحرگاهی و تضرع شبانه باشند، ابراز کرد: با توجه به مناجات رجبیه امام زین العابدین(ع) باید دانست که همه حوائج و نیازهای ما در ید قدرتمند پروردگار عالمیان قرار دارد، از این جهت باید بنده مطلق او باشیم و لحظه ای دچار کبر و غرور نشویم.

وی خاطرنشان کرد: یکی از مسائلی که سبب می شود طلاب اهل مناجات سحرگاهی و تضرع شبانه باشند، امام شناسی و مطالعه سیره بزرگان معنویت و اخلاق است؛ طلابی که در نوجوانی و جوانی با ویژگی های متعالی بزرگان اخلاقی و معنوی آشنا می شوند، بدون شک در مسیر طلبگی خود هیچگاه از این طریق جدا نخواهند شد.

شناخت، پیاده سازی و پیگیری منشور روحانیت را وظیفه خود می دانیم

آیت الله اعرافی در ادامه با اشاره به سالروز صدور منشور روحانیت و با بیان اینکه اندیشه تابناک امام راحل جهان و معادلات آن را تحت تأثیر و تغییر قرار داد، بیان کرد: بخشی از اندیشه های امام خمینی(ره) در پیام بلند ایشان خطاب به علمای حوزه که به عنوان منشور روحانیت شناخته می شود، وجود دارد و ما باید آنها را نصب العین خود قرار دهیم.

عضو فقهای شورای نگهبان با قرائت فرازهایی از منشور روحانیت امام خمینی(ره)، هشدارهای بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران در زمینه خطر تحجرگرایان و نفوذ در حوزه های علمیه را مورد اشاره قرار داد و مطرح کرد: ایشان تأکید می کنند که ما علاوه بر اینکه در علوم خود باید از مبانی جواهری حمایت کنیم، باید به علوم انسانی امروزی نیز توجه داشته باشیم.

وی ابراز داشت: شناخت، پیاده سازی و پیگیری اندیشه های والای امام خمینی(ره) در منشور روحانیت را وظیفه خود دانسته و مفسر این اندیشه های ناب را نیز رهبر معظم انقلاب می دانیم.

آیت الله اعرافی در ادامه یکصدمین سالگرد تأسیس حوزه علمیه قم را مورد توجه قرار داد و با اشاره به حرکت های حوزه علمیه قم پیش از انقلاب اسلامی و بعد از انقلاب اسلامی، عنوان کرد: امروز در آستانه یکصدمین سالگرد تأسیس حوزه علمیه قم هستیم و برای این منظور دبیرخانه ای تشکیل شده است تا سیر تطورات حوزه های علمیه در این یک قرن را تهیه و تنظیم کند تا در معرض دید همگان قرار گیرد.

مدیر حوزه های علمیه سراسر کشور با بیان اینکه امام راحل به کمک طلاب جوان و انقلابی در تاریک ترین دوران با نهضت خودشان حماسه ای عظیم در جهان رقم زدند، ابراز کرد: امروز طلاب و اساتید هوشمند و جوانمان باید برای سده بعدی حوزه های علمیه راه های نو پیدا کرده و قدم های جدیدی را بردارند و در این راه از امام خمینی(ره) الگو بگیرند.

وی خاطرنشان کرد: ما از هنگامی که در حوزه کار را به دست گرفتیم از طرح های قبلی حمایت و طرح های بسیاری را به آنها اضافه کردیم؛ باید دانست که راه دشوار است و ما نیز عاجز و قاصر هستیم؛ همه نکاتی که طلاب فرمودند درست است، اما مطمئن باشید خادمان شما در طراحی اسناد کارهای بزرگی را با دست خالی و گرفتاری و کمبود و مشکلات رقم زده اند و متعهد هستیم در اقدام و عمل نیز به آنها پایبند باشیم.

آیت الله اعرافی بیان کرد: مطالبات طلاب در جلسات مختلف ثبت و ضبط می شود و در حد بضاعت خود آنها را دنبال می کنیم؛ 1000 ایده و طرح از سوی طلاب به ما رسیده است و ده ها مطالبه از سوی بزرگان وجود دارد که به زودی نرم افزار آن به زودی آماده می شود و در اختیار همگان قرار می گیرد؛ اتصال ما به این بانک ایده ها مستمر بوده و خواهد بود.

روزانه به یکصد پیامک جواب می دهم / سامانه سفیر را پیگیری می کنم

عضو شورای عالی حوزه های علمیه در ادامه با بیان اینکه بنده سامانه سفیر در خبرگزاری حوزه را هر روز مشاهده می کنم و پیام های طلاب را می خوانم، گفت: بنده روزانه تقریباً صد پیامک جواب می دهم و در فضای مجازی حضور دارم و مطالب را می بینم؛ پویش سالانه نیز داریم و در پویش امسال حجم قطوری از مطالبات و اظهارنظرات را داشتیم که همه آنها را دنبال می کنیم؛ به این پویش در 9 روز، حدود 500 هزار کامنت از سوی 10 هزار نفر برای ما ارسال شده بود که نسبت به دوره قبل فاخرتر و جدی تر است.

وی مسأله منابع اقتصادی و مالی حوزه را مورد توجه قرار داد و بیان کرد: امروز حجم بالای وقف حوزه بدون عوائد است و اگر آن مسیر دنبال شده و موانعش برداشته شود در آینده ای نزدیک حوزه به هیچ منبعی از بودجه های دولتی محتاج نخواهد شد؛ ای کاش از ابتدا همین مسیر را می رفتیم؛ چندین کار دیگر هم هست که در دوره های بعدی به ثمر خواهد نشست.

در حوزه نیازمند چرخه مستمر ورودی و خروجی هستیم

آیت الله اعرافی با اشاره به مقوله حمایت از استعدادهای برتر و نخبگان و با بیان اینکه ما در حوزه نیازمند چرخه مستمر ورودی و خروجی هستیم، گفت: بدین منظور طرح هدفمندی مزایا، خدمات و شهریه را راه اندازی کرده و آن را پیگیری می کنیم؛ این یک طرح جامع است که خدمات مختلف را در عرصه تحصیل، تدریس، پژوهش و تبلیغ هدفمند می سازد؛ در این زمینه گام هایی برداشته شده است و ما در این مسیر میان طلاب و اساتید سراسر کشور اعم از برادران و خواهران تفاوتی قائل نیستیم.

وی به ارائه توضیحاتی در زمینه طرح آمایش حوزه پرداخت و با اشاره به مسأله حوزه پاسخگو و حوزه انقلابی تصریح کرد: حوزه انقلابی باید بتواند به نیازهای نظام اسلامی پاسخ دهد؛ ما در طرح ها و اسناد خود درصدد آن هستیم خلأهای موجود در این زمینه را برطرف کنیم؛ اگر این موضوع را جدی نگیریم و تنها به شعار دادن اکتفا کنیم، بدون شک میراث گرانبهای خود را از دست خواهیم داد.

مدیر حوزه های علمیه سراسر کشور به راه اندازی دروس خارج فقه معاصر اشاره و مطرح کرد: به زودی 7 یا 8 جلد از تقریرات درس خارج فقه معاصر منتشر خواهد شد؛ ما درس های خارج جدیدی را راه اندازی کرده ایم و برای رسیدن به این موضوع راه پرپیچ و خمی را طی کرده ایم.

ضرورت توجه به بعد بین المللی حوزه علمیه

وی همچنین با بیان اینکه حوزه باید بین المللی باشد، اما متأسفانه نیست، عنوان کرد: امروز حوزه ظرفیت بالایی برای ایفای نقش در عرصه های بین المللی دارد که باید نسبت به آن توجه شده و در اطلاع رسانی ها دقت و اهتمام بیشتری صورت بگیرد؛ یکی از نمونه های این مسأله ایفای نقش در زمینه درگیری های قره باغ بود.

آیت الله اعرافی در پایان مسائلی همچون اعتباربخشی به مدارج علمی حوزه، تشکیل گروه های علمی، رویکردهای اجتماعی حوزه، وحدت حوزه و دانشگاه، کرسی های آزاداندیشی و مسائل مربوط به اساتید حوزه، واسپاری اختیارات به استانها و ارتقای توان آنها در حد حوزه علمیه قم را مورد اشاره قرار داد و نسبت به حل مشکلات موجود در این زمینه ابراز امیدواری کرد./841/ز502/ب1