اخلاق، ویژگی جدایی ناپذیر از انتخابات
اشاره: آنان که در صدد ورود به عرصه انتخابات هستند و قصد نامزدی و تصدی پست های مهم در نظام اسلامی را دارند لازم است معیارهایی را در وجود خود جستجو کنند و در صورت وجود چنین ملاک ها و صفاتی وارد عرصه انتخابات گردند آن معیارها عبارت اند از: عبادت و بندگی خدا کردن، پایداری در برابر مشکلات، برخورداری از بینش، اندیشیدن به آسایش مردم، دوری از ریاست طلبی، پاسداری از استقلال و منافع کشور، اخلاق انتخاباتی نامزدها در زمان انتخابات؛ پس از اطمینان شخص از خود برای معرفی شدن به عنوان نامزد، بحث اخلاق انتخاباتی مطرح می شود که برخی از آنها را به طور اختصار بیان می شود" اسراف نکردن در تبلیغات، انصاف در گفتار، احترام متقابل و دوری از تهمت، پرهیز از دادن وعده های واهی، پرهیز از شعارزدگی، اختلافات و دوری از فریب کاری.
به همین جهت خبرنگار سرویس فرهنگی و اجتماعی خبرگزاری رسا در گفت و گو با حجت الاسلام سید طالب موسوی ملکی استاد حوزه علمیه به اهمیت اخلاق مناظره و انتخاب فرد اصلح پرداخت.
رسا- تعریف اخلاق از نظر مکتب اسلام چیست؟
اخلاق خلاصه می شود در حرکت با اعمال جوانحی وجوارحی برای وصول الی الله تعالی که مسیر آن را دین مبین اسلام که افضل واکمل ادیان است، تعیین می نماید لذا اخلاق خوش رفتاری ونرمش ذلیلانه در هر موردبا هر فرد یا گروهی نیست چراکه این عین ذلت و منظلم شدن است و علماء اخلاق فرموده اند " اخلاق کنترل شهوت وغضب تحت امر شرع وعقل است.
رسا- آیا اخلاق اسلامی و غیراسلامی داریم؟
اخلاق تقسیم به اخلاق اسلامی و اخلاق غیر اسلامی می شود، اما ابتداء به ذکراقسام اخلاق اسلامی می پردازیم، از این جهت که متین ترین وشریف ترین اخلاق بشری است چون الگوی آن اشرف انسان هاست که غرض نهایی از بعثت خویش را با کلام گوهربار ولسان درربار خویش "إني بعثت لأتم مکارم الأخلاق "به منصه ظهور رساند وآن اقسام بسیاری دارد. اخلاق به اخلاق فردی، اخلاق خانوادگی، اخلاق دوستمداری، اخلاق همسایه داری، اخلاق فامیل داری و اخلاق اجتماعی تقسیم میشودکه اخلاق اجتماعی خود به" اخلاق کشور داری، اخلاق مردمداری، اخلاق بین المللی، اخلاق جهادی، اخلاق سیاسیتی و اخلاق مدیریتی تقسیم می شود.
رسا- در مبحث انتخابات که یک مسأله سیاسی است هم می توان اخلاق را رعایت کرد؟
اخلاق در تبلیغات ارتباط جدی با بعضی از این اقسام دارد. اخلاق اسلامی فردی ،خانوادگی ، دوست مداری وفامیل مداری برای یک نامزد خصوصا نامزد ریاست جمهوری قبل از تصدی آن نقش اساسی را ایفاء می نماید، چرا که فردی که خود را برای تصدی این امر خطیر شایسته می داند، ملزم است طبق آیه شریفه "و أنذر عشیرتک الأقربین" بعنوان الگویی برای مسئولین و مدیران جامعه به اصلاح فساد اقتصادی ،مدیریتی و... را از خویش واطرافیان شروع نماید. با عدالت وضوایط قانونی که همان تجلی اخلاق اسلامی است با خود واطرافیان رفتار نماید که افراد خائن وفرصت طلب حتی خیال باجدهی وباجگیری از او را در سر نپرورانند که تمام مفاسد اقتصادی، مدیریتی، سیاسی کلان کشور واختلال نظام اسلامی ازاین کمبود اخلاقی نشأت می گیرد؛ نامزد انتخابات بعد از تصدی ریاست جمهوری باید اخلاق بجمیع اقسامش در او بصورت یک ملکه نفسانی متبلور شود تا توانایی مدیریت همه جانبه قوه مجریه را به اعانت کابینه ای متعهد به اسلام، ولایت فقیه، کاردان، دلسوز و همدرد با ملت در داخل وخارج کشور بدست آورد.
رسا- ویژگی یک نامزد اخلاق مدار انتخاباتی چیست؟
صداقت در نیت، گفتار وکردار ستون تمام اقسام اخلاقیات در رئیس جمهور منتخب مردم است، فردی که این صلاحیت را در خود نیابد و داوطلب نامزدی این مسئولیت خطیر را قبول نماید، به ملت خیانت کرده است. تمام قوای سه گانه ومدیران وجمیع قوای نظامی کشور باید الگوی همه جانبه خویش را از ولی فقیه رهبر معظم انقلاب (ادام الله ظله الشریف) ترسیم عملی نمایند که خود را وامخواه ملت و خون مطهر شهداء می داند نه وامدار .
رسا- آیا رهبری بر عملکرد روئسای جمهور نظارت دارد؟
مقام معظم رهبری به تصدی ریاست جمهوری ومدیریت های کلان فرهنگی ،نظامی، سیاسی ، برتمام سوابق رؤسای جمهور قبلی تا عصر حاضر را نظارت لازم را داشته و دارد، مقصود این نیست که شب وروز رئیس جمهور تصدیع اوقات شریف معظم له نموده واز ایشان مشورت بخواهد بلکه مراد این است در موارد حیرت وترید مطیع آن مرد الهی باشد . هرچند تا کنون نتایج تلخ وناگوار آن را ملت شریف چشیده اند. رئیس جمهور استقلال در رأی دارد ولی نباید استبداد در رأی داشته باشد، این محوریت اخلاق نسبت به انتخابات و قبل از تصدی ریاست جمهوری است که محوریت اخلاق در بعد از انتخابات نیز با عنوان صادق بودن در نیت ،گفتار وکردار مطرح می باشد.
رسا- رعایت اخلاق در تبلیغات هم ضروری است؟
آیه 119 سوره توبه اشاره به همین ستون اخلاقی یعنی صدق دارد که رسیدن به آن طبق آیه شریفه بدون تقوی ممکن نیست و در این زمان تقوی واقعی کبریت احمر است. در مناظره انتخاباتی اموری ممکن است رخ دهد که بعضی از آنها خلاف اخلاق اسلامی است، باید آن امور مترقبه در مناظرات ذکر شوند تا مواردخلاف از موارد صواب متمایز گردد وآن موارد شامل تبلیغات مثبت نسبت به کم وکیف مدیریت خود با براهین مستدل علمی وکارشناسی، تبلیغات مثبت نسبت به کم وکیف مدیریت خود با خیال پردازی واعتماد به وعده های پوشالی دشمنان داخلی وخارجی می شود. در تبلیغات مثبت خویش ،نقد سازنده و مستدل ناصحانه نسبت به مدیریت رقیب خویش داشته باشد و در عرض تبلیعات مثبت خویش نقد مخرب و معاندانه نسبت به مدیریت رقیب خویش نداشته باشد و بدون تبلیغ مثبت وارائه راهکار مدیریت خویش ، شروع به انتقاد مدیریت طرف مقابل نکند مطلقاً چه سازنده چه مخرب ، مصطلح مشهور بین علماء معقول این است.
رسا- نامزدهای انتخاباتی از چه چیزهایی باید خودداری کنند؟
شروع به تهمت های نا روا، استفاده از الفاظ منحرف کننده اذ هان از نحوه مدیریت ها به تهدیدها داخلی وخارجی بواسطه تصدی ریاست جمهوری رقیب نکند و با توجه به تأیید شورای محترم نگهبان صلاحیت های نامزدها در صدد تخریب صلاحیت او و تلویحاً به بی کفایتی شورای نگهبان در تأیید او اشاره نداشته باشد. همچنین فحاشی وهتاکی بپرهیزد و به طرفدارن و حامیان خود نیز توصیه و سفارش به اخلاق مداری کند و عملاً به دنبال نشان دادن بی لیاقتی نامزد متخلف نباشد، نامزد اخلاق مدار با ارائه یک کارنامه و طرح و ایده قوی رقبا را از میدان خارج می کند.
رسا- چرا شورای نگهبان افراد متخلف را که از اخلاق بهره لازم نبرده اند را برای نامزری انتخاب می کند؟
افراد مذکور طبق ظواهر وعدم سوء سابقه و دارا بودن شرایط کمی وکیفی صلاحیت نامزد شدن را حائز می شوند، ولی بواطن امور برای توده مردم وحتی شورای نگهبان مخفی است و از طرفی با تأیید هفت نفر از کل اعضاء شورای نگهبان، نامزدها انتخاب می شوند یعنی چه بسا نامزد تأیید شده ای که مورد نظر جمعی از اعضاء شورای نگهبان هم نباشد.
رسا- چه توصیه ای به مردم عزیز کشور دارید؟
ملت شریف ایران با جدیت تمام تشخیص نامزد اصلح را از غیر اصلح نمایند و درصورت تحیر با مشورت افراد صد درصد خبر ومتعهد به ولایت فقیه ونظام اسلامی این تشخیص را انجام دهند، خداوند می فرماید" إِنَّ اللَّهَ لَا يُغَيِّرُ مَا بِقَوْمٍ حَتَّىٰ يُغَيِّرُوا مَا بِأَنْفُسِهِمْ" این من و شما هستیم که آینده خود کشور و نظام جمهوری اسلامی را رقم می زنیم و با انتخاب صحیح مشکلات کشور رفع خواهد شد.
رسا- ممنون از اینکه وقتتان را در اختیار ما قرار دادید.