عقلانیت مانع گناه کردن انسان میشود
به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا در اصفهان، آیت الله سید ابوالحسن مهدوی نماینده مجلس خبرگان رهبری ظهر امروز در مدرسه علمیه ملاعبدالله اصفهان، گناه نکردن را وفای عهد انسان در مقابل خداوند توصیف کرد و گفت: کسانی که به عهد خود با خداوند وفا کنند از مقربین درگاه خداوند متعال خواهند شد.
آیت الله مهدوی در ادامه افزود: چهارده معصوم(ع) کسانی بودند که وفای به عهد کردند و معصوم از خطا و گناه بودند و خداوند جهان را به خاطر ایشان خلق کرد و همه ما بخاطر ایشان آفریده شدهایم. خداوند حکیم است و دنیا را بخاطر چهارده معصوم(ع) خلق کرده است که مایه برکت و معصوم هستند نه برای ما که مرتکب گناه و فساد در دنیا میشویم.
وی با اشاره به اینکه مصونیت سادات از ورود به جهنم به خاطر گناهان با صراحت از سوی اهل بیت(ع) رد شده است، خاطرنشان کرد: امام رضا(ع) به برادر خود زید که شخص کج فهمی بوده است میفرمایند اگر بنا بشود سادات گناه کنند و جهنم نروند اما پدر ما که خطا و گناه نکردهاند و به بهشت بروند یعنی سادات نزد خداوند از امام معصوم مقربتر هستند.
استاد درس خارج حوزه علمیه ادامه داد: بعضی میگویند ولایت داشتن برای جهنم نرفتن کفایت میکند، چنین ادعاهایی با عقل تناسب ندارد و حتی در قدیم نیز چنین عقایدی دیده شده است و ائمه اطهار(ع) بشدت با این دیدگاه مخالفت و مقابله کردهاند. امام صادق(ع) میفرمایند تنها با اطاعت به خداوند نزدیک میشوید و اگر کسی مرتکب گناه بشود قرار نیست بخشیده بشود.
آیت الله مهدوی با بیان اینکه دو نوع عقل داریم، تصریح کرد: عقل نظری و عملی است، عقل نظری عقلی است که با آن درک میکنیم و قوه درک و فهم ما است، در اصلاحات امروز ما به آن نظر گفته میشود، اما عقل عملی آن است که به دنبال فهم موضوع میگوییم باید کاری را انجام بدهیم، این کار حفظ و ضبط است، عقل انسان میگوید از اعمال قبیح پرهیز کنیم و این یعنی عقل عملی داشتن، عقل نظری و عملی به اعتبار بعد از آن است.
وی در ادامه افزود: دانستن صرف عقل نظری است و عقل نظری به ما دانش میدهد، عقل عملی آنچه که شایسته است به آن عمل کنیم را به ما ارائه میدهد. مهار نفس، امساک، تدبر، انزجار از گناهان و اعمال قبیح، خودداری از هوای نفس، رعایت اعتدال و عقلانیت و مسائلی از این دست برخاسته از عقل عملی انسان است.
نماینده مجلس خبرگان رهبری با اشاره به روایتی اظهار کرد: به واسطه عقل انسان همه خیرها را درک کرده و به هر سعادتی میتواند برسد، عقل اکتسابی و خدادادی است، عقل اکتسابی را با تمرین و ورزش فکری میتوان تقویت کرد، اسباب بازیهای فکری که برای افزایش عقل طراحی شده است واقعا عقل را تقویت میکند، کسی که اهل گناه باشد عقل خود را تضعیف خواهد کرد. معمولا کسانی که میخواهند با اسباب بازی فکری عقل را تقویت کنند اهل گناه هم هستند و گناه مانعی برای رشد عقلی انسان است.
آیت الله مهدوی با بیان اینکه شهوات مانع درست کار کردن عقل انسان خواهند شد، تصریح کرد: شخصی که عصبانی باشد نمیتواند به درستی از عقل خود استفاده کند، عقلانیت و شهوات و عصبانیت در مقابل هم هستند و باید انسان از شهوت و عصبانیت فاصله بگیرد تا به درستی بتواند از عقل خود استفاده کند.
وی به نقش گریه کردن در کشته شدن نفس انسان اشاره کرد و گفت: خنده برای انسان مفید است اما گریه هم فوایدی دارد، گریه کردن به ما برای کشتن نفس کمک میکند و این موضوع باعث افزایش عقل انسان میشود، گریه حافظه انسان را تقویت کرده و باعث تقویت تفکر انسان خواهد شد.
استاد درس خارج حوزه علمیه عقل را عامل فهم صواب و فساد و علم را صرف دانستن قلمداد کرد و افزود: در محافل علمی دنیا امروز علم هست اما تعقل نیست، استاد دانشگاهی که خداوند را قبول نداشته باشد علم دارد اما عقل ندارد، کسی که معصیت میکند عقل سالمی ندارد، تعقل مانع آلوده شدن انسان به گناهان میشود.
آیت الله مهدوی در ادامه خاطرنشان کرد: قرآن کریم میفرماید کسی که عقل دارد گناه نمیکند، روانشناس و یا مشاوری که اهل نماز نیست علم دارد اما عقل ندارد و مشورت کردن با او جایز نیست چرا که مصلحت ما را تشخیص نخواهد داد./1304/پ210/