بازدید علمی عضو شورای نگهبان از هیئت اندیشهورز اقتصاد
به گزارش سرویس حوزه و روحانیت خبرگزاری رسا، آیتالله سیداحمدحسینی خراسانی، از فقهای شورای نگهبان، در بازدید علمی از هیئت اندیشهورز اقتصاد، فعالیتهای پژوهشی و آموزشی این هیئت را شایسته تحسین و تقدیر دانسته و بر ماهیت فقه بهعنوان علم اندیشهورزی در جهت چارهاندیشی برای مسائل و نیازهای نظام و مردم تأکید کرد.
در این جلسه که به میزبانی هیئت اندیشهورز اقتصاد و الگوی پیشرفت اسلامی معاونت پژوهش حوزه علمیه خراسان در تاریخ ١١ مهرماه ١۴٠٠ در مدرسه علمیه سلیمانیه برگزار گردید، آیتالله سیداحمد حسینی خراسانی، از فقهای شورای محترم نگهبان، آیتالله دکتر محمدهادی عبدخدایی، نماینده محترم استان خراسان رضوی در مجلس خبرگان رهبری و جمعی از مسئولان مرکز مدیریت حوزه علمیه خراسان و مدرسه علمیه سلیمانیه حضور داشتند.
حضرت آیتالله سیداحمد حسینی خراسانی، عضو محترم شورای نگهبان قانون اساسی، در این بازدید علمی ضمن ابراز خرسندی فراوان از فعالیتهای صورتگرفته در مجموعه هیئت اندیشهورز اقتصاد حوزه علمیه خراسان و قابل تقدیر و تحسین دانستن آن، به بیان ضرورت تشکیل و استمرار هیئتهای اندیشهورز در حوزه پرداخته و در ادامه با تبیین جدید از ماهیت فقه، آنرا علم اندیشهورزی و چارهاندیشی برای مسائل و نیازهای جدید جامعه اسلامی دانست.
فقیه شورای نگهبان با بیان اینکه اصل ایده هیئتهای اندیشهورز توسط مقام معظم رهبری و با درایت و هوشمندی و بصیرت ایشان مطرح شده است افزود: ما باید درباره فکر و اندیشه، فکر کنیم و سیاستهای کلان ادارۀ نظام باید متکی به یک اندیشه پختهای باشد.
ایشان به بیان کارویژه این هیئتها پرداخت و افزود: هیئتهای اندیشهورز باید وضعیت کلان کشور را در سه محور پیشرفتها، پسرفتها و توقفها یا ایستها رصد نمایند.
ایشان مبانی این اندیشهورزی را در آیات قرآن مطرح کرده و تأکید کرد: آیه نفر را باید آیه تفقه نامید چرا که بر بحث تفقه در دین و اندیشهورزی در دین تصریح مینماید.
آیتالله حسینی خراسانی ضمن اشاره به اهمیت فقه و فقاهت و ارزشمندی حضور فقها در جهت ابقای دین تأکید کردند: اگر فقهای عزیز نبودند معلوم نبود چه بر اسلام میآمد.
ایشان در ادامه بحث خود به ماهیت فقه پرداختند و افزودند: فقه، علم الاحتیال است؛ علم اندیشهورزی برای چارهاندیشی برای مسائل و نیازهای نوپیدای جامعه اسلامی و نه علم حیله که معنای منفی از آن برداشت میشود.
فقیه شورای نگهبان با بیان این فرمایش حضرت امام که فرمود فقه، علم اداره انسان از گهواره تا گور است تأکید کرد: هیچ منطقهالفراغی در فقه وجود ندارد بدین معنا که هیچ نقطه خالی، کور و بنبست و سؤال بیجوابی در فقه نه وجود داشته است و نه فرض وجود چنین نقطهای در فقه متصور است و بلکه فقه میبایست جامعه را به بهترین شکل اداره کند و در واقع فقه، دانش مدیریت جهانی است.
استاد حوزه و دانشگاه، مدیریت و چارهاندیشی برای مسائل کشور و نظام را منوط به هیئتهای اندیشهورزی دانست و تأکید کرد: هیچ توجیهی ندارد و قابل دفاع نیست که بعد از گذشت ۴٠ سال از انقلاب اسلامی، همچنان ما برای نظام بانکداری پاسخ صحیحی نداشته باشیم.
ایشان همچنین با بیان جملهای از شهید مطهری که فرمود چه بسیار مجتهدانی که شعار ضد اخباری سر میدهند ولی نگاه و مناطشان اخباری است، تأکید کرد: چه بسیار کسانی که مخالف سرسخت جدایی دیانت از سیاست هستند و خود را جزء سیاستمداران میدانند، اما مناطاً جدایی دین از سیاست را دنبال میکنند!
آیتالله حسینی خراسانی اجتهاد مصطلح را پاسخگوی نیازهای جدید جامعه ندانست و از قول امام خمینی۱ بیان کرد تا روحانیت در عرصه سیاست ورود نکند، نمیتواند درک کند اجتهاد مصطلح نمیتواند پاسخگو باشد و تأکید کرد: از جمله لوازم حکومت و سیاست، تجدید نظر جدی در تلقی از فقه است؛ بهطوری که معتقد شویم چیزی مربوط به شئون بشر نیست مگر اینکه فقه درباره آن حرف دارد و بنابراین فقه باید از بعد فردی و عبادی محض درآمده و جنبه اجتماعی و سیاسی و جهانی پیدا کند.
در ابتدای این نشست نیز حجتالاسلام کندری، معاونت پژوهش حوزه علمیه خراسان، به معرفی هیئتهای اندیشهورز حوزه علمیه خراسان پرداخت و بیان کرد: هیئت اقتصاد جزء اولین هیئتهای اندیشهورز بود که در حوزه علمیه خراسان تأسیس شد و تاکنون فعالیتهای متنوع آموزشی، پژوهشی و ترویجی داشته است.
حجتالاسلام دکتر علی نعمتی، دبیر هیئت اندیشهورز اقتصاد، به بیان گزارشی از فعالیتهای آموزشی و پروژههای پژوهشی و تشریح ساختار فعالیتها و برنامههای این هیئت پرداخت و با بیان اینکه هیئت در سه گروه برای مخاطبان خود برنامهریزی کرده است، افزود: برای عموم طلاب در مدارس علمیه، «نشستهای به وقت اقتصاد» را طراحی کرده، برای پژوهشگران و دانشپژوهان فاضل درس خارج، «نشستهای فقهالاقتصاد» در محضر اساتید درس خارج و برای نخبگان، نشستهای تخصصی «اقتصادنا» طراحی، برنامهریزی و اجرا شده است.
ایشان در ادامه ابراز امیدواری کرد با تلاشهای صورت گرفته در هیئت و اهتمام مدیریت حوزه علمیه خراسان و کمیسیونهای علمی مربوطه در شورای عالی حوزه علمیه خراسان، بتوان رشته تخصصی فقهالاقتصاد که برنامه، دروس و سرفصلهای آن در هیئت تدوین و طراحی و به صورت آزمایشی در قالب دورههای پودمانی اقتصاد، اجرا شده است، در دو سطح تخصصی و عالی تصویب کرد.
دبیر هیئت اندیشهورز اقتصاد همچنین به توضیح مختصر پروژههای پژوهشیِ در جریان این هیئت پرداخت و بیان کرد: هسته اصلی پژوهشی این هیئت در سه محور فقه استنباطی، فقه استفتائی و مباحث در مرزهای دانش شکل گرفته است. حجتالاسلام نعمتی همچنین در بیان مباحث گفتگوهای در مرز دانش، آنرا در چهار محور مباحث انتقادی، مباحث بنیادین، مباحث فقهی – آموزشی و مباحث راهبردی – سیاستی تقسیم کرده و افزود: هیئت اقتصاد در ساحت نظریهپردازی به دنبال نقد صحیح و دقیق نظریات غربی بهویژه در بحث مالکیت فکری، ماهیت شرکتهای سهامی، ماهیت تعاونی و نیز بازارهای مالی مدرن است و در ساحت عملی هم به دنبال تدوین پروژههای راهبردی و سیاستی است تا بتواند نیاز دولت اسلامی را در حوزههای مختلف اقتصادی و در مواجهه با چالشهای اقتصادی در حوزههایی نظیر بانکداری، بورس و بیمه، رمزارزها، بازاریابی شبکهای و تولید با ظرفیتهای فقهی پاسخ دهد.