طرح جوانی جمعیت نیازمند عزم ملی و حمایت همه دستگاه های دولتی

اشاره: طرح حمایت از خانواده و جوانی جمعیت طرحی است که مدت‌هاست در مجلس در حال پیگیری بود. هدف این طرح تشویق جوانان برای ازدواج و تشویق خانواده‌ها برای فرزندآوری است و برای هر دوی این موارد حمایت‌ها و تسهیلاتی در نظر گرفته است.

به همین خاطر خبرنگار سرویس فرهنگی و اجتماعی خبرگزاری رسا، در گفت‌وگو با خانم معصومه زهیری کارشناس و پژوهشگر جمعیت به گفت و گو نشست.

رسا ـ طرح جوانی جمعیت را تبیین بفرمایید.

دهه پیش روی ما دهه بسیار حساس و بحرانی در رابطه با رشد جمعیت و مقابله با کنترل جمعیت است. پنجره جمعیتی ما آماری رو به افولی را به نمایش گذاشته است و متاسفانه رشد جمعیت در بسیاری از استان ها یا منفی و یا دقیقاً به اندازه جایگزینی است، یعنی توالید ما به اندازه تعداد فوت شدگان است و رشدی ندارد و در بسیاری از استان ها منفی است به همین دلیل باید چاره ای اندیشیده می شد. طرح مقابله با کنترل جمعیت از دوره قبل به مجلس ارسال داده شد ولی به این دلیل که تامین اعتبار درست دیده نشده بود، شورای نگهبان آن را رد کرده بود اما در دوره اخیر طرح با معرفی محل تامین اعتبار و مشوق ها و بحث بهداشت و سلامت ارائه داده شد خوشبختانه مورد تایید قرار گرفت. مواد این طرح شامل موارد مختلفی است که بخشی جنبه اقتصادی و بخشی فرهنگ سازی و سلامت و بهداشت مادر و کودک و بخشی در رابطه مشوق های ازدواج است.

رسا ـ آیا  این مشوق ها تاسیسی است یا تاکیدی؟

برخی از این موارد مثل کم شدن مدت سربازی تاکید مواردی است که در گذشته به تصویب رسیده بود اما بخش عمده آن مشوق هایی است که در گذشته نبود و در این مجلس به تصویب نمایندگان رسیده است، در این طرح از غربالگری های بی رویه  جلوگیری شده است چه بسا که برخی از اشتباهات پزشکی در طرح غربالگری موجب سقط جنین را به همراه داشت.

رسا ـ مسؤولان فرهنگی چه وظیفه ای دارند؟

در بخش فرهنگی عمده فعالیت، تبلیغ، ترویج و ترغیب به فرزندآوری است چرا که فرزندی که در گذشته مایه خیر و برکت بود، امروز به عنوان دردسر، باراضافه خانواده خوانده می شود. بنابراین متولیان فرهنگی ما بایسی روی موضوع توکل، وعده های الهی و هدف از ازدواج و ازدیاد نسل صالح و سالم تاکید کنند. تک فرزندی در آینده عزلت، تنهایی و گوشه گیری برای والدی به همراه دارد که باید بر روی این موارد تکیه و والدین را از عواقب خطرناک آن در آینده باخبر کرد.

طرح جوانی جمعیت در بحث اقتصادی شامل مشوق ها حمایت هاست و در بحث فرهنگی متولیان امور فرهنگی، اقناع عمومی، پاسخ به شبهات و کار در فضای مجازی و بحث حمایت های قانونی و بازنگری قوانین را در بردارد که در این طرح یا تاکید و یا تازه به تصویب رسیده است.

رسا ـ در یک جمع بندی مقابله با کاهش جمعیت وظیفه چه دستگاهی است؟

طرح جوانی جمعیت و ازدیاد جمعیت کار یک وزارتخانه و یک نهاد و یک گروه خاص نیست عزم ملی و همه جانبه و حمایت همه دستگاه ها را می خواهد، روحانیت و ائمه جمعه و جماعات و صاحبان منبر و محراب می توانند در این فضای مسموم به خوبی ورود پیدا کنند و با یک عزم جدی و ملی از کاهش نسل جلوگیری کنند و مبارزه با آینده سالخوردگی نیاز به همدلی و هم افزایی دارد.

رسا ـ تضمینی برای اجرایی شدن مشوق ها وجود دارد؟

در گذشته چون منابع مالی برای این طرح دیده نشده بود در عمل هم طرح اجرایی نشد، با همدلی و همراهی سه قوه و چشم های تیزبین مطالبه گران تضمین کننده طرح جوانی جمعیت است، البته یک طرح یک روزه اجرایی نمی شود ولی توقع داریم ظرف ده سال آینده بگوییم از مرحله جایگزینی خارج شده و به مرحله رشد مناسب رسیده ایم.

رسا ـ سالخوردگی چه آسیب هایی به جامعه، والدین و فرزند وارد می کند؟

کشور ما تا دهه 60 کشور جوان و نیروی مولد جوان داشتیم اما از آن زمان به ایت سمت به سمت سالمندی در حال حرکت است. آثار سالمندی و سالخوردگی در کشور بسیار ناگوار است، علاوه بر اینکه نشاط اجتماعی، نیروی مولد و قدرت دفاعی را ندارد در سیستم چرخه اقتصادی آثار منفی در پی دارد و برای کشور هزینه بردار است مثلاً الان باید به جای مهد کودک تاسیس خانه سالمندان را داشته باشیم و بحث مراقب های ویژه از سالمندان را در سیستم اعتباری بیمه لحاظ کرد.

فضای خانواده نیز دچار آسیب های عمیقی می شود، افسردگی، عزلت و سرخوردگی در خانواده از جمله آن آسیب ها است که در پرتو تک فرزندی برای خانواده های کم جمعیت در پی خواهد داشت.

رسا ـ آیا تک فرزندی موجب افزایش ریسک طلاق در جامعه می شود؟

آما رو درصد ندارم که چه مقدار این گزاره و سوال صحت داشته باشد اما خود تک فزرندی برای فرزند مضر است، برادرا و خواهران در کنار یکدیگر نیازمندی همدیگر خصوصاً نیازهای عاطفی یکدیگر را برآورده و پاسخگو می باشند. مشغله والدین صاحب تک فرزند همیشه ریسک بردار است و همیشه اضطاب و استرس از دادن آن ها وجود دارد و ممکن است درصدی به دلیل تک فرزندی و نگهداری راحت تر بودن آن توسط پدربزرگ و مادربزرگ، ریسک طلاق والدین در آن بیشتر باشد

رسا ـ از این فرصتی که در اختیار ما قرار دادید، سپاسگزاریم. /گ403/