شیرین و شاعرانه مثل دعا

به گزارش سرویس فرهنگی و اجتماعی خبرگزاری رسا، دعای مکارم الاخلاق، نیایش بیستم از کتاب صحیفه سجادیه، مجموعه دعاها و مناجات امام چهارم شیعیان، زین العابدین علی بن الحسین (ع) است که در آن از زبان امام چهارم شیعیان به شورانگیزترین شکل ممکن از‌ خداى متعال حضرت طلب اخلاق ستوده ‌و‌ اوصاف پسندیده شده و دورى از‌ اخلاق ذمیمه ‌و‌ صفات رذیله که‌ سعادت انسان به‌ حقیقت از‌ ‌آن حاصل آید تقاضا شده است.

این دعا پیش از هر چیز به دلیل انتصاب آن به مقام والای امامت و در کنار آن جاری شدن از زبان امام سجاد (ع) از زیبایی خاصی بهره‌مند است؛ زیبایی‌ که اوج آن را می‌توان در خواست‌ها و تقاضاهایی دانست که امام سجاد (ع) به عنوان نماینده خلق خدا روی زمین از خداوند برای تمامی مردمانش می‌خواهد:

خداوندا! به لطفت نیتم را برکت ببخش و با آنچه در دست توست یقینم را اصلاح کن و به قدرتت تباهی‌ها و خرابی‌های من را سامان بده.

خداوندا! خودت تمامی دل‌مشغولی‌های من را سامان ببخش و مرا به کاری بگمار که فردا سراغش را از من می‌گیری و روزگارم را متناسب با هدف آفرینشم قرار بده.

از سوی دیگر عنوان شده است که دعای مکارم الاخلاق برنامه انسان‌سازی است و امام سجاد با قرائت این دعا فهرستی زیبا و عارفانه از سجایای انسانی و خلقیات کریمه آدمی را بیان می‌کنند و گفته شده تاثیر این دعا به حدی است که اگر انسانی به صفات بیان شده در این دعا متخلق شود، به رفیع‌ترین مقام خود نائل خواهد آمد.

انتشارات کتاب نیستان به تازگی چاپ سوم ترجمه‌ سید مهدی شجاعی از این دعا را روانه بازار کتاب کرده است که در آن شجاعی با بیانی شاعرانه دست به ترجمه متن این دعا زده است.

هرچند که سید مهدی شجاعی پیش از این نیز در قالب کتاب‌های دیگری این دست ترجمه‌ها را به مخاطب خود ارائه کرده بود، اما ویژگی اصلی کار او در هر یک از این آثار، انتخاب واژگان و حاکم کردن روحیه‌ای بر متن ترجمه است که متناسب با فضا و ساختار آن اثر به حساب می‌آید.

او در این ترجمه مخاطبش را با واژگان و اصطلاحاتی به دنیای نیایش امام سجاد (ع) وارد می‌کند که متناسب با شأن این دعاست؛ واژگانی که در کنار تضرع و بیان حقارت انسان در پیشگاه ازلی، از خداوند به ساده‌ترین شکل ممکن و برای کاربردی‌ترین خواسته‌ها و نیازهای انسانی طلب کمک و یاری می‌شود: خدایا! به تکبر دچارم مساز و مرا بنده تمام عیار خود کن و درخت عبادتم را به آفت غرور و خودپسندی تباه نکن و توفیق کارهای خیر برای مردم را نصیب دست‌های من بساز و بنای آن کارها را به سیلاب منت ویران مساز و پای جانم را به قله‌های بلند اخلاق برسان و مرا از آفت فخرفروشی برهان.

استفاده از عبارت و جملات ساده و در عین حال احساس‌برانگیز یکی از ویژگی‌های اصلی این ترجمه است که در کنار ویرایش و کتاب‌سازی درخور توجه این اثر به تاثیرگذاری آن بیش از پیش افزوده است. تلفیق متن عربی دعا به همراه ترجمه متفاوت شجاعی از متن دعا در کنار روانی متن و سلیس بودن در روایت، از مهم‌ترین ویژگی‌های این ترجمه شجاعی به شمار می‌رود.