از آسیب های هیئت و منبر سکولار تا جفا به اهل بیت

قرن ها است که همزمان با شروع ماه محرم در این سرزمین مجالس عزا برپا می شوند و با شیوه های مختلفی ایام عزای اباعبدالله گرامی داشته می شود؛ طنین یاحسین در خانه نواخته شده و پارچه های سیاه در جای جای شهر و روستا حال و هوای زیستن را در ایام محرم عوض می کند.

واعظان در منبرهای حسینی جلوه شور و شعور محرم را ارائه کرده و در اقامه عزای ارباب نقش پر رنگی دارند؛ منبرها و مجالس عزاداری سالها کانون تعظیم شعائر عاشورا هستند که به مردمی شکل می گیرند؛ همانگونه که در بسیاری از مناسک و اعمال دینی فلسفه وجودی آن نادیده انگاشته می شود و عمل عبادی را صرفا به یک عمل فردی به دور از اجتماع تبدیل می کند عزاداری نیز دچار چنین آسیبی شده است.

افراد بسیاری به مباحث اخلاقی روی آورده و اخلاقی ارائه می کنند که محتوا و منش آن هیچ تفاوتی در زمانه ای که ولی خدا در عرصه حکمرانی جامعه حضور داشته باشد، با جامعه ای که خالی از حضور ولی باشد ندارد؛ عزاداری هایی نیز گرفته می شود که در آن بی توجه به نیازهای دین در زمانه امروز و به طور سکولار به ارائه مطلب پرداخته می شود.

بسیاری از مجالس و حتی مجالس خانگی که زیارت عاشورا برگزار می کنند اما سخنران را از ارائه مباحث سیاسی نهی می کند در حالی که زیارت عاشورا مباحث سیاسی و نقد حاکمیت وقت را در درون خود به غلظت دارد؛ سخنران های زیادی نیز هستند که طبق سلیقه شخصی خود از مباحث روز جهان اسلام دوری می گزینند تا دین لطمه نبیند؛  به موعظه صرف و ارائه تاریخ عاشورا می پردازند و در نهایت هم روضه ای سوزناک به مخاطبان تحویل می دهند.

این منبرها که اطلاق سکولار به آن ها می شود آسیب های زیادی برای نظام اسلامی و دستگاه عزای اباعبدالله دارد؛ در این گزارش سعی داریم به بازخوانی نظر خطبای مشهور در این خصوص بپردازیم:

آیت الله توکل:

اگر مسائل روز در هیئات مطرح شود مردم نیز در برابر ظلم استکبار جهانی سکوت نمی کنند

عضو مجلس خبرگان رهبری به تبیین آسیب های منابر و هیأت های سکولار پرداخت و ابراز کرد: همراهی با ظالم، سکوت در برابر ظلم و قرار گرفتن در مسیر باطل از جمله آسیب هایی است که هیأت ها و منابر سکولار در پی دارند؛ جوانان به این هیأت ها رفته و فریب ظاهر آن ها را می خورند و پس از گذشت مدتی دیگر نسبت به مسائل روز جامعه و سیاست بیگانه شده و دیگر در برابر ظلم ها و ناله های مظلومان عالم راه بی تفاوت شدن را در پیش می گیرند.

استاد درس خارج حوزه علمیه قم با بیان این که سکولار نبودن منابر و هیأت ها سبب تقویت روحیه انقلابی گری مردم خواهد شد، عنوان کرد: هنگامی که افراد وارد هیأت هایی می شوند که مسائل روز جامعه را مطرح کرده و موضع گیری انقلابی دارند، بدون شک در می یابند که امام حسین(ع) مظهر «هیهات من الذلة» بوده اند و آن ها نیز به تبع در برابر ظلم ظالمان و استکبار جهانی سکوت نخواهند کرد و نسبت به ناله مظلومان بی تفاوت نخواهند بود.

حجت الاسلام والمسلمین کلانتری:

هیأتی که نسبت به ظلم سکوت کند نسبتی با امام حسین ندارد

حجت الاسلام والمسلمین کلانتری با اشاره به این که یک هیأت باید اهداف امام حسین(ع) را به خوبی تبیین کند و صرفاً به عزاداری نپردازد، ابراز داشت: کسانی که می گویند هیأت صرفاً باید کارکرد عزاداری محور داشته باشد، نهضت امام حسین(ع) را به خوبی نشناخته اند و ما باید آن ها را به خوبی نسبت به اهداف امام حسین(ع) آگاه کرده و اهداف حضرت(ع) را برایشان روشن سازیم.

نماینده مردم فارس در مجلس خبرگان رهبری خاطرنشان کرد: از کسانی که می گویند هیأت ها باید سکولار شوند، باید پرسید که آیا اگر امام حسین(ع) در روزگار امروز حاضر بودند، در برابر ظلم و جور استکبار جهانی، آمریکا، رژیم غاصب صهیونیستی و رژیم کودک کش آل سعود سکوت می کردند؟ هیأتی که در برابر این مسائل سکوت کند را نمی تواند «هیأت» نام نهاد، بلکه آن هیأتی را می تواند هیأت نامید که در تمام ابعاد با هویت سیاسی عجین شده و جهت گیری های صحیح سیاسی داشته باشد.

حجت الاسلام والمسلمین جوشقانیان:

رأس حاکمیت عاشورا زدن ریشه حاکمیت استکبار بود

مدیر مؤسسه سیره ش با اشاره به فلسفه قیام امام حسین(ع) خاطرنشان کرد: قیام ایشان که ما هر ساله دو ماه برای آن بزرگداشت می گیریم و مجلس عزا برپا می کنیم، صرفا برای مسائل عبادی و حتی مسائل اجتماعی و اخلاقی صرف نبود بلکه در رأس آن زدن ریشه حاکمیت استکبار بود که در نوک قله اردوگاه ظلم یزید بن معاویه و بنی امیه قرار داشت؛ جرم امام حسین(ع)، نماز و حج و عبادت ایشان نبود بلکه ایشان را برای مقابله جدی با حاکمیت ظلم و اقامه نهی از منکر به مقتل بردند.

وی در ادامه با تأکید بر این که نباید فرصت منبر در ماه محرم به راحتی از دست برود، یادآور شد: با توجه به این مسائل توصیه بزرگان به عدم طرح مسائل سیاسی یقینا مباحث جناحی و خطی و سیاست زدگی است، چراکه رهبر معظم انقلاب بارها تأکید کرده اند که ما منبر سکولار نداریم به همین جهت منبری خوب است که در آن ارزش های حاکمیت دین بیان و بازگو شود.

حجت الاسلام والمسلمین پناهیان:

امام حسین ستون خیمه اسلام است و تحریف پذیر نیست

حجت الاسلام والمسلمین پناهیان با اشاره به دیدگاه امام خمینی(ره) نسبت به زیارت اربعین عنوان کرد: در این زیارت شیعیان برای قدر بخشیدن به تاریخ مظلوم تشیع و نجات تمامی بشریت گرد هم جمع می شوند؛ راهپیمایی عظیم اربعین در نابودی داعش و نجات منطقه نقش بسیار مهمی را ایفا کرده است، بنابراین اصل اربعین را باید با عظمت دانست و به دیگران منتقل کرد.

خطیب برجسته حوزه علمیه با تأکید بر این که با تعظیم اربعین حسینی می توانیم از دین و عزاداری سکولار دوری بجوییم، ابراز داشت: امروزه برخی جریان ها سعی دارند در روضه خوانی هم عافیت طلبی را در پیش بگیرند، اما هرگونه هم که برخورد کنند باز پرچم امام حسین(ع) بالا است و پیروزی از آن ایشان است، چون امام حسین(ع) ستون خیمه اسلام است و ین یعنی ایشان تحریف پذیر نیستند.

حجت الاسلام والمسلمین نظری منفرد:

اگر از مباحث سیاسی در منابر سخن نباید گفت از امام حسین هم نباید حرف زد

کارشناس رسانه ملی شکل گیری قیام عاشورا را تحت عناوین نهی از منکر و مبارزه با ظلم و فساد برشمرد و خاطرنشان کرد: منبری که از خالی از سیاست باشد اصلا در آن مطلب و سخنی از امام حسین(ع) نخواهد بود و به تعبیر دیگر اگر نخواهیم در سخنرانی های خود به ویژه در این ماه از مسائل سیاسی صحبت کنیم اساسا نباید از امام حسین(ع) مطلبی را بگوییم.

وی تأکید کرد: گاهی اوقات مصلحت ایجاب می کند که انسان کلام حقی را نگوید، به همین جهت اگر مصلحت نیست مبلغ می تواند به بیان همان توصیف مسائل عاشورا، حرکت امام حسین(ع) و ایثار و شجاعت ایشان برای مردم بسنده کرده و پیام های سیاسی را از دل آن خارج کند.

حجت الاسلام والمسلمین رضوی مهر:

منبر بدون سیاست جفا به اهل بیت است

استاد سطح عالی حوزه علمیه تأکید کرد: در عصر کنونی که جهان سلطه به دنبال امحای ارزش های اسلامی است، اگر خطبا و سخنرانان از سیاست اسلام سخن نگویند جفا به مکتب اهل بیت(ع) کرده اند چراکه این مکتب، مکتب بیدار باش و در راستای احقاق حقوق اولیای الهی است.

حجت الاسلام والمسلمین رضوی مهر با اشاره به فرازهایی از زیارت جامعه کبیره یادآور شد: وقتی سخن از ساسة العباد که در متن جامعه کبیره آمده است در حقیقت سخن از وحدت و انسجام و بیداری و مقاومت در مقابل کفر و الحاد و نفاق و مشرکان است، البته هرگز هیأت ها، حسینیه ها، مساجدها و مجالس متعلق به اهل بیت(ع) تعلق به حزب یا گروه یا افراد خاصی ندارد و همه هیأت ها متعلق به جامعه اسلامی در خط سرخ محمد و آل محمد است.

وی حرکت مجالس حسینی را در جریان حرکت اسلامی مؤثر دانست و بیان کرد: در طول تاریخ هیأت ها و مساجد و خطبا و واعظان ما نخستین مبارزان با سکولار بوده اند، باید این افتخار حوزه علمیه که از بالندگی و انقلابی بودن آن را حکایت می کند همیشه به خاطر داشته باشیم چراکه همین حوزه است که به داخل و خارج کشور در قالب گروه های جهادی و اعزام های انفرادی مبلغان و کارشناس امور دینی را در سطوح عالیه اعزام می کند.

جمع بندی: همه ائمه ما نه به مرگ طبیعی یا قتل های طائفه ای بلکه همگی توسط عناصر سیاسی به شهادت رسیدند و این نشان می دهد نقش آفرینی امامان شیعه به گونه ای بوده که دستگاه حاکمه تنها چاره را در حذف آن شخص دیده و نسبت به آن اقدام کرده است؛ در شرایطی که مملکت اسلامی در حال گسترش مرز و خلفای مسلمان در حال کشورگشایی بودند ائمه نظرات سیاسی و اجتماعی خود را ابراز می کردند و در هر برهه ای و به هر شیوه ای علاوه بر تلاش در جهت حفظ اصل دین با سرمنشأ انحرافات که اشخاص سیاسی بودند برخورد می کردند.

حرکت سیدالشهدا اوج این مبارزه سیاسی بود و در برابر فردی که قصد دین زدایی از جامعه را داشت و به هیچ یک از ظواهر دینی نیز پایبند نبود ایستادگی کرد؛ خط یزید به پایین کشیدن توحید از جامعه و برپایی دوباره شرک و بت پرستی منتهی می شد که امام حسین با خون خود این حرکت را در نطفه خفه کرد و برای سراسر تاریخ الهام بخش شد.

حال دستگاهی که در جهت گرامیداشت سیدالشهدا قرن ها است که برپا است نمی تواند نسبت به حرکات مشرکین و امور سیاسی و حکومتی بی تفاوت باشد؛ منبر سکولار یک دین منفعت طلبانی را ترویج و ارائه می کند که شاید مشتری های زیادی داشته باشد اما به نص صریح آیات قرآن «دین» منفعت طلبانه نیست.