ممنوعیت سقط جنین تنها به اسلام و مذهب امامیه اختصاص ندارد
اشاره: مسئله سقط جنین در جامعه امروز یکی از معضلات مهمی است که روند رو به رشد و فزاینده نگران کنندهای در کشور ما دارد و متاسفانه تا کنون راه حل مناسبی برای جلوگیری از این آسیب از طرف مسئولان مربوطه ارائه نشده است.
جلسه دفاعیه رساله دکتری حجت الاسلام کریم زاده با موضوع بررسی مقایسه ای حکم اخلاقی سقط جنین و مبانی آن در امامیه و کاتولیک چهارشنبه در موسسه علمی پژوهشی امام خمینی (ره) برگزار شد که نویسنده رساله مسئله سقط جنین را مسئله ای جهانی به شمار آورد که فرهنگ ها و مذاهب و ادیان مختلفی را به خود درگیر کرده است.
از این رو خبرنگار گروه جمعیت و خانواده خبرگزاری رسا در حاشیه برگزاری این جلسه دفاعیه مصاحبه ای را با حجت الاسلام سیفعلی کریم زاده ترتیب داده است که در ادامه متن آن را مطالعه می کنید.
رسا- لطفاً موضوع پایان نامه خود را توضیح دهید و علت انتخاب آن را توضیح دهید.
بررسی حکم اخلاقی سقط جنین و مبانی و دلایل آن از منظر دو مذهب امامیه و کاتولیک موضوع رساله دکترای بنده است که فارغ از همه مباحث حقوقی و فقهی به جنبه اخلاقی این موضوع اشاراتی داشته ام که البته همچنان جای کار برای علاقمندان به این حوزه وجود دارد، از آنجایی که سالیانی است که جمعیت کشور با سیاست های غلط دو فرزند و تک فرزندی و با شعار فرزند کمتر زندگی بهتر به سمت و سوی سالمندی حرکت می کند، دغدمندان و فعالان این حوزه مدت ها است به جهاد تبیین در این حوزه پرداخته اند اما با تحقیقاتی که من انجام داده ام متوجه خلاء و بررسی این موضوع از لحاظ اخلاقی شدم و از آنجایی که رشته من اخلاق بود تصمیم گرفتم به جنبه اخلاقی موضوع سقط جنین در دو مذهب امامیه و کاتولیک در دنیای اروپا بپردازم که خوشبختانه امروز دفاعیه آن هم به پایان رسید و امیدوارم این رساله تاثیری در کاهش تک فرزندی و سقط جنین بگذارد.
رسا- آیا در رساله خود به موضوع کاهش جمعیت و سالمند سرراهی هم اشاره ای شده است یا تنها به جنبه های اخلاقی سقط پرداخته اید؟
بله، هدف این رساله تبیین مضرات تک فرزندی و کاهش جمعیت و به تبع آن رشد سالمند در کشور است و علت انتخاب موضوع همین معضل کاهش جمعیت و آسیب های در پی آن است، ببینید در جنگ تحمیلی 8 ساله حدود200 هزار شهید و کشته داده ایم اما طبق آمار وزارت بهداشت تعداد کشته های سقط به طور قانونی و غیر قانونی چیزی حدود 300هزار نفر است و این آمار وحشتناک و تاثیرگذار بر جوامع بشری و کشور است.
سقط جنین و کشتار این انسان های بیگانه آنچنان اهمیت دارد که خداوند در آخرین کتاب پیامبر و معجزه جاویدانش آن را بیان کرده است و گناه کشتن یک انسان به ناحق را به مثابه کشتن تمام انسان ها توصیف کرده است و سقط جنین یک نمونه از گناه انسان بی گناهی است که حتی توان دفاع از خود را هم ندارد.
قطعاً سقط جنین یک بحران و تاثیر بسیار وحشتناکی از لحاظ اقتصادی، امنیتی، سیاسی و فرهنگی بر ساختار کشور خواهد گذاشت لذا این موضوع را در همین راستا انتخاب کردم تا شاید به اندازه خود تاثیرگذار باشم.
رسا- چرا جنبه اخلاق و به دیگر موضوعات سقط نپرداخته اید؟
در شاخه های دیگر کارها و پژوهش های مختلفی صورت گرفته است اما جنبه اخلاقی اولاً موضوع نو و تازه ای بود، ثانیاً با رشته خودم همخوانی داشت و ثالثاً انسان ها از آموزهای اخلاقی بیشتر تاثیر می گیرند و چون این آموزه ها فطری و مشترک در تمام بشریت است، وقتی به لحاظ اخلاقی بررسی می کنیم دایره و شمولیت تاثیرگذاری بیشتر خواهد داشت تا اینکه بخواهیم از جنبه های شرعی و قانونی به آن بنگریم.
اخلاق یکی از موضوعاتی است که حتی ان دسته از انسان هایی که به شرعیت پایندی ندارند اما نسبت به اخلاق حساسیت خاصی دارند مثلاً از دروغ، تهمت زدن و ظلم بشدت منزجر و از آن دوری می گزینند و لذا در این رساله سعی کرده ام قبیح بودن سقط جنین را مطرح و تبعات آن را از لحاظ اخلاقی بررسی کنم.
سقط جنین یعنی کشتار بی دفاع ترین انسان های عالم، چرا که کودک، نابینا و یک انسان معلول حتی اگر نتواند با دست از خود دفاع کند اما لااقل با زبان و جیغ کشیدن عکس العملی را از خود نشان می دهد اما جنین واقعاً بی دفاع ترین موجودات زمین هستند که به فجیع ترین شکل ممکن و با بی رحمی والدین از بین می روند.
رسا- براساس تحقیقات و پژوهش هایتان بفرمایید مهم ترین دلیل سقط چه چیزی است؟
علاوه بر مشکلات اقتصادی که این روزها نمود روشنی در جامعه دارد عمده دلیل به فرهنگ جمعه برگشت دارد و اخلاق در واقع همان فرهنگ است یعنی باید فرهنگ را تقویت کرد تا جلوی قتل این انسان های بیگناه را گرفت، مسئله سقط جنین را نمی توان صرفاً با قانون از بین برد بلکه باید با تغییر فکر و رویکرد افراد جلوی رشد بی رویه سقط جنین را گرفت.
رسا- بخشی از رساله حضرتعالی به مذهب کاتولیک اشاره دارد، لطفا بفرمایید کاتولیک ها به سقط جنین چه نگاهی دارند.
ابتدا باید با مقدمه ای از مذهب امامیه آغاز کنم تا مطلب کاملاً روشن شود.
مذهب امامیه طبق مبانی دینی اسلام و مذهب شیعه مراحل مختلفی را برای رشد جنین تعریف کرده است « ثُمَّ جَعَلْناهُ نُطْفَةً في قَرارٍ مَکينٍ ثمَّ خَلَقْنَا النُّطْفَةَ عَلَقَةً فَخَلَقْنَا الْعَلَقَةَ مُضْغَةً فَخَلَقْنَا الْمُضْغَةَ عِظاماً فَکَسَوْنَا الْعِظامَ لَحْماً ثُمَّ أَنْشَأْناهُ خَلْقاً آخَرَ فَتَبارَکَ اللَّهُ أَحْسَنُ الْخالِقينَ»
و در تمام این مراحل احکام و دیه خاص خود را دارد مثلاً قبل از دمیده شدن روح یعنی تا سه ماه اول دیه کامل صورت نمی گیرد اما در مراحل بعد و از 4 ماهگی صورت های خاص به خود را دارد.
دیه جنین در دورههای قبل از دمیدن روح، در پنج مرحله زیر محاسبه میشود:
- نطفه مستقر در رحم مادر
- علقه (خون بسته)
- مضغه (گوشت بسته)
- جنین با استخوان و بدون گوشت
- جنین با گوشت و استخوان و بدون روح و حیات
طبق آیات قرآن و مذهب امامیه حکم اخلاقی و فقهی سقط جنین شدید و از آن نهی شده است.
و اما در کاتولیک در این مسئله یک فرق با مذهب امامیه دارد چرا که امامیه برای جنین مراحلی را قائل شده است اما کاتولیک ها جنین را صورتی الاهی می دانند که در همان جنین تک سلولی هم وجود دارد لذا فرقی بین یک سلول جنین و رویال و یک انسان کامل قائل نیستند و آن حکمی که برای قتل یک انسان کامل در کاتولیک است برای یک سلول اولیه جنین انسان هم است و لذا می گویند از همان ابتدا به او انسان اطلاق می شود و اجازه سقط را نمی دهند.
رسا- نظرات مذهب کاتولیک را چگونه احصاء کردید؟
بدست آوردن نظراتشان در موضوع سقط واقعاً سخت و طاقت فرسا بود چرا که در کتاب مقدسشان چیزی در این موضوع نیست بخلاف قرآن که به طرز محیرالعقولی به جنین انسان پرداخته است، اما برای بدست آوردن نظرات و کتاب های معتبر آنها به سفارت انگلیس در ایران مراجعه کردم و مصاحبه و مشورت هایی با اسقف کلیساهای کاتولیک در ایران انجام دادم.
رسا- با تشکر از حضرتعالی که این فرصت را در اختیار خبرگزاری رسا قرار دادید.