کرسی ترویجی بررسی و ارزیابی کتاب«سکولاریسم پنهان»

به گزارش خبرنگار سرویس فرهنگی و اجتماعی خبرگزاری رسا، کرسی ترویجی بررسی و ارزیابی کتاب«سکولاریسم پنهان» (بررسی انتقادی اندیشه های دکتر فیرحی) شامگاه دوشنبه با حضور اساتید حوزه و دانشگاه در موسسه امام رضا (ع) قم و با همکاری گروه سیره و تاریخ موسسه امام خمینی(ره) و خبرگزاری رسا برگزار شد.

این جلسه با حضور حجج اسلام والمسلمین محمدجواد نوروزی، غلامرضا بهروزی لک، مهدی ابوطالبی، ذبیح الله نعیمیان برگزار شد، که همزمان با نشست حضوری به صورت پخش زنده از بستر http://heyatonline.ir/irsi نیز پخش شد.

دکتر داوود فیرحی، اندیشمند متواضع در کنار پذیرش «نسبی گرایی» و گرایش به «لیبرالیسم»، رویکرد «تحمیل نظریه برنص» و به صورت خاص، تفسیر گزاره ها و تراث شیعی بر اساس نظریه برون دینی را اتخاذ کرده بود. طبعاً با گرایش و رویکرد مزبور بسیاری از احکام سیاسی اسلام که با لیبرالیسم در تضادند، کنار گذاشته یا به حاشیه رانده می شوند و این امر معنای جز سکولاریسم نمی تواند داشته باشد. با این حال از ویژگی های دکتر فیرحی تلاش برای طرح مباحث علمی بدون ایجاد حساسیت منفی و تنش آفرینی بود و از همین رو سعی وافر داشت تا عبارات را به کار نبرد که دلالت سریع بر سکولار بودن وی داشته باشد بر این اساس می‌توان سکولاریسم موجود در آثار دکتر فیرحی را «سکولاریسم پنهان» دانست.

در بخشی از این کتاب با عنوان نکاتی انتقادی درباره شخصیت و اندیشه دکتر فیرحی از محمدعلی لیالی استادیار پژوهشگاه فرهنگ و معارف اسلامی چنین آمده است:
دکتر داوود فیرحی رامی توان یکی از گفتمان ساز ها و یکی از شبکه سازهای فکری جریان تجدد خواه ایران دانست که اگرچه شاید روش او با امثال دکتر سروش متفاوت باشد اما مقصد و نتیجه کار آنها یکی بوده است.

در بخش دیگر این گونه آورده است که: از جمله آرا و اندیشه های دکتر فیرحی که البته فرصت نکرد آن را تفصیل دهد نفی اسلامی سازی علوم انسانی است. در پروژه دکتر فیرحی علوم انسانی مثل سایر علوم محصول عقل بشری و خرد و جمعیت جمعی است لذا پدیده اسلامی سازی علوم انسانی پدیده توجیهی ناپذیری است، این در حالی است که آمیخته بودن علوم انسانی موجود با مبانی امانیستی غرب و تفاوت‌ها و تضادها های گزاره های متعددی از این علوم با دین اسلام بر اهل نظر پوشیده نیست. 

در ابتدای این نشست حجت الاسلام والمسلمین محمدجواد نوروزی با توجه به آثار آقای فیرحی گفت: وقتی در مجموعه آثار واندیشه این مولف نگاه می کنیم آنها را متاثر از اندیشه های غربی می یابیم و آن را تطور یافته گفتمان سکولار خواهیم دید.

وی افزود: حل مسئله در آثار مرحوم فیرحی برگرفته از اندیشه های غربی و مدرنیته است و اینچنین به نظر می رسد که در یک نگاه درجه دو آثارشان به لحاظ مبانی و حل مسأله ها براساس مدرنیته است.

استاد حوزه و دانشگاه با اشاره به تحلیل آثار فیرحی اظهار کرد: آثار مرحوم فیرحی دوره گذار از اندیشه ناب اسلام به اندیشه ناب سکولار و مدرنیته است و نمی تواند بیانگر اندیشه انقلاب اسلامی و امام راحل باشد.

حجت الاسلام والمسلمین ذبیح الله نعیمیان از دیگر مدعوین این جلسه بودند که با بیان اینکه در زمان چاپ پیشنهاد دادم نام آن را سکولاریسم آشکار بگذارید، عنوان کرد: سکولاریسم آشکار مرحوم فیرحی را پنهان نکنیم چرا که مطالعه اندیشه شان آثار مخربی را به جای می گذارد.

وی با اشاره به اینکه مرحوم فیرحی آزاد اندیش نبود، تصریح کرد: آقای فیرحی با خود صداقت نداشت و رندانه پاسخ گریز بود و اگر کسی بر یک حرف اشتباه تعصب داشته باشد دیگر آزاد اندیش نام نمی گیرد و فیرحی اینگونه بود.

استاد حوزه و دانشگاه با بیان اینکه اندیشه سکولار به وضوح در آثار مرحوم فیلمی پیداست. افزود: با بیان شبه علمی تحریفات عامدانه داشت و رندانه از پاسخ دادن فرار می کرد.

در ادامه حجت الاسلام والمسلمین غلامرضا بهروزی لک عضو هیئت علمی دانشگاه باقرالعلوم (ع) با اشاره به اینکه تلقی آقایان از مرحوم فیرحی دقیق نیست، خاطرنشان کرد: آقای فیرحی برعکس آنچه اساتید بیان کردند اصلأ مدرن نیست و وقتی از طریق بشریه با اندیشه فوکو آشنا می شود رنگ آن را به خود می گیرد.

عضو هیئت علمی دانشگاه باقرالعلوم (ع) ادامه داد: دکتر فیرحی سکولار و مدرن نیست و ما باید او را بهتر بشناسیم و سپس نقد کنیم، او پسا سکولار و پسا مدرن است و ما باید خطای او را ببینیم و عبرت بگیریم.

وی با اشاره به آثار مرحوم فیرحی تاکید کرد: تفکرات فیرحی با تاثر از فوکو پست مدرن است و لذا نباید او را مدرن عنوان کرد و بار دیگر تاکید می کنم آثار و اندیشه این اندیشمند را باید بهتر شناخت و سپس نقد کرد.

گفتنی است این مراسم به مناسبت سالگرد مرحوم فیرحی برگزار شده است.