روش های پژوهشی حوزه در کمتر جایی از عالم قابل رؤیت است

به گزارش خبرنگار سرویس حوزه و روحانیت خبرگزاری رسا، آیت الله علیرضا اعرافی در دهمین اجلاسیه معاونان پژوهشی استان ها که در سالن آیت الله حائری مرکز مدیریت حوزه های علمیه برگزار شد، اظهار داشت: حوزه های علمیه باید بر اساس حقایق تاریخی که همواره مدافع اندیشه الهی و دینی بودند و طول تاریخ در صف مقدم مجاهدت در راه خداوند متعال قرار داشتند گام بردارند تا هرچه بهتر به ایفای نقش خود در این عرصه بپردازند.

مدیر حوزه های علمیه در ادامه خاطرنشان ساخت: تمام هستی و سراسر عالم واجب و الوجوب عین فقر است حتی در کمالات ثانوی تمامی ذرات هستی و مراتب عین فقر هستند و زمانی که فقر هستی‌شناسی و فقر شناختی به علم حضوری مبدل شود در دستگاه معرفتی به شناخت حضوری مبدل خواهد شد و حس فقر و لمس این نیاز به ذات مقدس خداوند در تمام وجود ما سایه می افکند و اگر این فقر در دستگاه فاهمه ما سایه افکند آن وقت خطاب خداوند متعال را دریافت خواهیم کرد، لذا اگر محو در فقر شدیم اوج کمال و غنای بی پایان در شخصیت بی پایان انسان و شکوه و عظمت در جلال آدمی روشن خواهد شد.

وی با بیان این که همه ابعاد حوزه باید به این سمت برود که فقر ذاتی وجودی خود را درک کند و آن را راهبردی در وجود خودمان بدانیم گفت: این حس فقر حکمت و شجاعت وارستگی و عظمت و کمال انقطاع الی الله می آورد و لذا هنر این است که این فقر در دستگاه فاهمه ما جلوه گر بشود و این راهی در پیمودن این امر و رسالت خطیر می باشد.

مدیر حوزه های علمیه خاطرنشان ساخت: مدیریت حوزه در ادامه آنچه که انجام داده، با توجه به تجارب تاریخی به دو کار مهم طراحی منظومه فکری برای امروز و فردای حوزه و در ادامه عملیاتی شدن این طرح ها گام برداشته است.

وی تصریح کرد: حوزه به رغم دستاوردهای بزرگ، دشواری‌ها و پیچیدگی‌های خاص خود را دارد و این سختی های حوزه، نشان از عظمت آن است و گاهی در مواجهه با این مشکلات به حضرت ولی عصر (عج) متوسل می شوم و کمک می خواهیم.

عضو شورای عالی حوزه های علمیه با بیان این که باید در حوزه نگاه جامع و بنیادی داشته باشیم ابراز داشت: در محور طراحی ها و اقدام و عمل علیرغم وجود مشکلات زیاد و به صفر رسیدن بودجه های برنامه ای، گاهی برای پیشبرد اهداف قرض می گرفتیم و به فضل الهی تا به امروز سه گام برداشته شد؛ گام اول ارائه سند راهبردی بلند مدت حوزه، گام دوم تدوین برنامه ۵ ساله که حاوی ۴۲ مضمون و ۱۰۰۰ شاخص و برنامه می باشد و در بخش سوم در درون برنامه و پیرامون آن ۳۰۰ برنامه مهم داریم.

وی با بیان این که خروجی هدفمند در حوزه مورد تأکید مدیریت حوزه‌های علمیه است تا حضور روحانیت در عرصه های مختلف موثر و آبرومند باشد تصریح کرد: ماندگاری هدفمند نخبگان که چراغ‌های راهبر حوزه باشند مورد تأکید می باشد.

آیت الله اعرافی گفت: توجه به فقه معاصر که رهبر معظم انقلاب نیز به آن تأکید دارند، ۳۵ برنامه ۵ ساله داریم و از پشتوانه ای آموزشی و پژوهشی حوزه می باشد و در سطوح عالی منعکس شده است.

مدیر حوزه های علمیه گفت: سیاست ما در آموزش این است که مباحث آموزشی متنوع باشد، در بعد آموزشی نیاز طلبه و سطح علمی طلاب سنجیده می شود.

وی تصریح کرد: شما به عنوان معاونان پژوهش دو نقش آسان و سخت دارید کار آسان و مستقیم شما فهرستی دارد و به اندازه اعتبار پیش می برید؛ اما رسالت دومی دارید که سخت، پنهان و غیر مستقیم است که عبارت است از عملیات پژوهش و سرایت دادن آن رویکردها به حوزه ها و قلمرو ها و خرد آموزش ها و باید همه معاونت ها پژوهش محور باشند و روح پژوهشی در آنها دمیده بشود و این امر وابسته به تلاش دستگاه پژوهشی است.

عضو فقهای شورای نگهبان در ادامه خطاب به معاونان پژوهش گفت: کار معاونت پژوهش این است که از ظرفیت های سایرین متناسب با نیاز پژوهشی استفاده کند و شما به عنوان معاون پژوهش باید این نگاه را داشته و پای کار باشید و عملیاتی کنید؛ روح پژوهش می تواند در درس های خارج تجلی پیدا کند، برای اولین بار ۴۰ درس خارج به جز قم در دیگر شهرها و استان ها گسترش پیدا کرده است و این سیاست ما است و باید در این راستا افراد نخبه پژوهشگر تربیت شوند.

مدیر حوزه های علمیه گفت: پژوهش در پایان نامه ها، انجمن های علمی و گروه های علمی مورد توجه باشد، چرا که روح پژوهش، تحقیق و تولید است و باید در این راستا فعالیت‌ها رصد شود.

وی با بیان این که حوزه سنت های پژوهشی مهم و سرمایه های بزرگی دارد، نباید از دست بدهد بیان داشت: باید از تجربه‌های جدید در علوم متناسب اقتضای کار ما استفاده شود، ولی دچار افراط و تفریط نشویم، بلکه با هوشمندی از هر دو علم با حکمت لازم بهره برد.

آیت الله اعرافی با بیان این که روش هایی که ما داریم کم نیست و بنده ۴۰ سال است که با دانشگاه ارتباط دارم و ۲۰ سال به صورت تخصصی تدریس داشتم گفت: امروزه این سنت پژوهش که در بخشی از درس خارج حوزه وجود دارد در کمتر جایی از عالم قابل رؤیت می باشد، البته تربیت محقق و عالم چیز کمی نیست و نباید از تجربیات علمایی همچون میر دامادها و علامه حسن‌زاده‌ها در جهت تربیت شاگردان وارسته و ملاّ غفلت کنیم.

عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم با بیان این که این روش‌های پژوهشی در هیچ جای دیگر نیست، این یعنی سنت های ریشه دار و عمیق حوزه خاطرنشان کرد: تقریر، مباحثه و گفت‌وگو های رایج استاد و شاگرد، باید شناخته شود؛ البته باید از تجربیات جدید نیز استفاده شود و این کمک در پیشبرد اهداف دارد و اگر محقق می خواهیم تربیت کنیم، باید در ادبیات کار شود، چرا که نگاه به متون، ادبیات قوی می خواهد.