«یوم النصر» روزی که نسخه تروریسم تکفیری در عراق پیچیده شد
روز دهم ماه دسامبر در عراق هر سال به عنوان "یوم النصر (روز پیروزی)" گرامی داشته میشود. سال 2017 در چنین روزی بود که عراق رسما بر داعش پیروز شد و شکست آن به طور کامل اعلام شد. اگر چه این پیروزی جوانب بسیارى دارد اما در این یادداشت ما بر آن هستیم که به برخی از آنها به طور مختصر اشارهای داشته باشیم.
فتوای جهاد کفایی رمز پیروزی بر تکفیریها
شاید بیراه نباشد اگر بگوییم که مهم ترین رکن و عامل که باعث تسریع و نیز تحقق پیروزی عراق و متحدانش بر تروریسم شد، فتوای جهاد کفایی مرجعیت اعلای نجف اشرف آیت الله سید علی سیستانی بود. برای پی بردن به اهمیت این فتوای حماسه ساز باید اندکی به عقب باز گردیم. در حقیقت هنگامی که داعش حملات خود را به عراق آغاز کرد و سپس استانهای غربی و شمالی یکی پس از دیگری سقوط کردند، ما با نیروهای نظامی به شدت فروپاشیده و با روحیهای تضعیف شده به دلیل خیانتهای برخی از فرماندهان مواجه بودیم. در مقدمه این فروپاشی نیز ارتش عراق قرار داشت و همین باعث شده بود که تروریستها با روحیهای بالا خود را به سرعت برای رساندن به بغداد آماده کنند.
اما این فتوای مرجعیت اعلای نجف اشرف بود که ورق را به سود عراق و ملت آن بازگرداند و با آوردن ملت به پای کار و نیز با بصیرت ملت عراق و پیشگامی گروههای مقاومت به فرماندهی شهید ابو مهدی المهندس در لبیک گفتن به این فتوی، در ابتدا پروژه سقوط بغداد متوقف شد و سپس نیز با تشکیل گروههای مسلح مردمی دیگر و ساماندهی آنان تحت عنوان "الحشد الشعبی" و نیز ساماندهی بقیه نیروهای نظامی از جمله ارتش مناطق سقوط کرده یکی پس از دیگری باز پس گرفته شدند تا این که در روز دهم دسامبر 2017 شکست داعش به طور کامل به لطف همین فتوای مبارک و تیزهوشی مرجعیت اعلای نجف در خنثی سازی سناریوی سوریه سازی عراق، اعلام گردید.
ایران پیشگام در کمک به ملت عراق در مقابل تروریسم
یکی دیگر از عوامل مهم و شاید بتوان گفت مهم ترین عامل خارجی مهم در کمک به عراق، ورود سریع و به موقع ایران به این ماجرا به فرماندهی شهید سردار قاسم سلیمانی بود. در واقع با ورود ایران به این قضیه نه تنها که خطر ورود تروریسم به کشور دفع شد بلکه در شمال عراق نیز مسیر پیشروی آن خصوصا به سوی اقلیم کردستان متوقف شد و ایران در این زمینه نسبت به تمام کشورهایی که خود را متحد استراتژیک عراق می خوانند، در وضعیت "السابقون" قرار داشت.
وضعیت داعش امروز و پس از گذشت 5 سال از اعلام پیروزی چگونه است؟
در خصوص پاسخ به این سؤال و بیان وضعیت داعش از نظر میدانی باید گفت که این گروهک تروریستی از نظر تسلط بر مناطق، تقریبا 5 سالی است که به پایان رسیده است اما اصل وجود آن هنوز پایان نیافته است. دلیل آن نیز به این موضوع بر میگردد که در سال 2017 و از طریق نبردهای سخت و نظامی در میدان، داعش تسلط خود را بر تمامی مناطق اشغالی در عراق از دست داد اما از آن مرحله به بعد اصل موجودیت این گروهک تروریستی همیشه نیاز به اقدامات گسترده اطلاعاتی و امنیتی و نه نظامی داشته است.
در خصوص دلایل عدم پایان یافتن اصل موجودیت این گروهک تروریستی شاید بتوان به دو نکته به عنوان دلیل اشاره کرد:
الف- همکاری برخی از اهالی مناطقی که داعش در آنها فعالیت دارد؛ در این زمینه باید گفت متأسفانه هنوز که هنوز است برخی و نه همه اهالی مناطقی که سابقا تحت اشغال داعش بودهاند خصوصا در استان های دیالی و کرکوک و موصل و نیز منطقه "جرف النصر" و همچنین اطراف بغداد به مانند "طارمیه" یا از روی ترس و یا از روی رغبت با داعش همکاریهایی دارند و اساسا یکی از موضوعاتی که بازگشت مردم جنگ زده به مناطقشان را پیچیده میکند نیز همین موضوع است.
ب- عدم وجود هماهنگیهایی در سطح اطلاعاتی و امنیتی میان بخشهای مختلف نظامی و امنیتی عراق؛ در این زمینه هم باید گفت از آن جا که رمز پیروزی بر بقایای داعش مبتنی بر کار امنیتی است، هرچه سطح هماهنگیها در این زمینه بالاتر رود و نیز عزل و نصبها در این زمینه بیشتر بر پایه شایسته سالاری باشد و نه تعهدات حزبی، ما شاهد تضعیف هرچه بیشتر این بقایا از داعش و نیز تسریع در برچیده شدن آنها خواهیم بود.