پشتکار همگانی، ضامن تحقق شعار مهار تورم و رشد تولید

اشاره: شعارهای سال، نصب العینی در مقابل چشمان مسؤولان و مردم است که بدانند در پایان سال باید چه شاخص‌هایی را مورد توجه قرار دهند. مقوله تولید که سال‌هاست مورد تأکید قرار دارد؛ اما تورم که در حقیقت از سال 1397 گریبان اقتصاد کشور را گرفته است، به علت سخت‌تر کردن و تنگ‌تر کردن معیشت مردم، امسال مورد توجه رهبر معظم انقلاب قرار گرفت. شاید برای اولین بار این آیت الله رئیسی بود که در دیدار جمعی از مسؤولان و سفرای کشورهای اسلامی با رهبر معظم انقلاب وعده قاطعانه برای رفع و مهار تورم را داد. رهبر انقلاب نیز در بیانات نوروزی‌شان، شعار سال را مهار تورم و رشد تولید عنوان فرمودند.

از این رو خبرنگار سرویس سیاسی خبرگزاری رسا به سراغ حجت‌الاسلام محمدعلی لیالی، استاد حوزه و دانشگاه رفت تا با وی پیرامون شعار سال مهار تورم و رشد تولید، گفت‌وگو کند.

رسا ـ رهبر معظم انقلاب در شعار امسال دو مفهوم مهار تورم و رشد تولید را مدنظر قرار دادند، تحقق این شعار چه وظایفی را برعهده همگان و قوای سه‌گانه قرار خواهد داد؟

لازم می‌دانیم که این روزهای مبارک به ویژه روزهای ماه مبارک رمضان و تقارن روزهای پایانی شعبان و روزهای آغازین ماه مبارک رمضان با عید سعید نوروز را تبریک عرض کنیم. امیدواریم که خداوند که مقلب القلوب، مدبر الأمور و محول الأحوال است، حال ما، جامعه، حکومت و مردم را در جهت احسن احوال قرار دهد. رهبر معظم انقلاب در سال‌های اخیر همیشه تأکید بر مباحث اقتصادی دارند. واقعیت این است که کشور دچار مشکلات اقتصادی بسیاری است.

طبیعی است که بخشی از این مشکلات اقتصادی کشور که در چهل و چهار سال اخیر مواجه بودیم، بخشی از آن علل و عوامل خارجی، تحریم‌ها و فعالیت‌های دشمن است. بخش دیگری از آن نیز ناکارآمدی مدیران و مسؤلان، بخشی دیگر از آن حاصل ناهماهنگی‌های میان سیستم، قوا و مسؤولین است. در هر حال همیشه مشکلات در کشور بوده، است و خواهد بود. این مشکلات هم مختص ما نیست. امکان دارد سایر کشورهای جهان نیز مشکلات اقتصادی را داشته باشند.

اما مهم تدبیر صحیح مشکلات است. وقتی تورم وجود دارد، باید آن را مهار کرد. وقتی رکود وجود دارد باید با آن مقابله کرد. تولید، افزایش و رشد تولید می‌تواند با رکود مقابله کند. اگر مشکلات بسیاری مانند ناترازی‌های اقتصادی در کشور وجود دارد، این ناترازی‌ها یا بر اساس منابع مالی درآمدهاست که در مقابل آن هزینه‌ها وجود دارد. دولتمردان باید ناترازی‌های اقتصادی را تراز کنند. اگر کشور گرفتار رشد نقدینگی است، باید رشد آن مهار شود. اگر کشور و دولت گرفتار کسری بودجه است، باید کسری بودجه مهار شود. اگر گرفتار استقراض هستیم، باید مهار شود. حال یا استقراض خارجی یا از بانک مرکزی و یا داخلی است.

دولت و دولتمردان همواره باید کاری کنند که بر اساس تراز اقتصادی میان دخل‌ها و خرج‌ها و درآمدها و هزینه‌ها نوعی هماهنگی صورت بگیرد. طبیعی است که علل و عوامل تورم مقوله‌ای است که صاحب نظران اقتصادی باید مورد بحث قرار بدهند.

رسا ـ در دهه نود با خیانت و جهالت برخی از افراد در کشور تا اکنون شاهد سنگین‌ترین تورم قیمت‌ها بوده‌ایم، نظر شما درباره وظیفه مسؤولان نسبت به رسیدگی به پدیده تورم چیست؟

قطعاً این تورم سنگینی که در همه دوران ها وجود داشت، به خصوص در این سال‌های اخیر که در دهه نود رشد چشمگیری داشت که در حال حاضر نیز گرفتار آن هستیم، ممکن است یکی از علت‌های آن رشد نقدینگی، عدم حمایت از تولید داخلی، استقراض از بانک مرکزی، اقتصاد تک محصولی و یا هر دلیل دیگری که وجود دارد، در هرحال باید این تورم سنگین را درک کرد، فهم کرد و به سراغ مهار تورم سنگینی که در جامعه وجود دارد، رفت.

این تورم بیشتر بر اقشار فقیر و محروم در جامعه با پدیده‌ای به نام گرانی‌ها و سایر مشکلات اقتصادی و معیشتی خود را نشان می‌دهد. بخشی از آن وظیفه مسؤولین است. مسؤولین الحمدلله همیشه تلاش کرده‌اند، به خصوص در دولت خدمتگزار کنونی در حال تلاش هستند. از طرفی همراهی مجلس و همراهی سه قوه باید تلاش‌های قانونی را انجام بدهند. الحمدلله هم در سال 1401 و هم در بودجه 1401 آن گونه که اعلام کردند ناترازی اقتصادی و استقراض وجود ندارد. دولت نیز مشغول پرداخت بدهی‌های خارجی و بدهی‌های داخلی از جمله استقراض بانک مرکزی است.

دولت باید رشد نقدینگی را کنترل کنند، مالیات را برای ثروتمندان افزایش بدهند و از مالیات فقرا، محرومان و طبقه متوسط به پایین بکاهند. دولت و دولتمردان، سازمان‌ها و ادارات باید انضباط مالی پیدا کنند. نظام بانکی می‌بایست اصلاح شود، بسیاری از مشکلات متأثر از وضعیت نظام بانکی است. بخشی از آن می‌تواند با ارتباطات خارجی و جایگزینی ارز‌های سایر کشورها به جای دلار باعث فاصله گرفتن از برخی از مشکلات اقتصادی شود. در هر حال دولتمردان با اجرای توافق نامه‌های اقتصادی و تجاری با چین، روسیه، هند، شانگهای و کشورهای همسایه و شرق، بخشی از مشکلات را برطرف می‌کند.

رسا ـ مردم چطور می‌توانند در تحقق یافتن شعار سال چه مهار تورم و چه رشد تولید و وضعیت معیشتی خود و هموطنان خود تلاش کنند؟

نکته مهم این است که ما در جنگ اقتصادی قرار داریم. بایستی جنگ اقتصادی را درک کنیم. هم مدیران، مسؤولان و کارگزاران باید ابعاد جنگ اقتصادی را درک کنند و هم این وظیفه مردم است. مردم هم باید به دولتمردان کمک کنند. آن‌ها با حمایت از تولید داخلی به رشد تولید و مردمی شدن اقتصاد با مصرف تولید داخلی می‌توانند کمک کنند. سخنرانی رهبر معظم انقلاب درباره وضعیت اقتصادی و مشکلات اقتصادی وجود دارد که تأکید بر تولید داخلی، رشد تولید و مصرف تولیدات داخلی و حمایت از آن و تأکید بر کار و تلاش و تولید و مقابله با اسراف، تجمل و تجمل گرایی بود. تأکید رهبر معظم انقلاب در این است که مردم وظیفه دارند که در اقتصاد و مردمی شدن آن کمک کنند. این کاری است که مردم می‌توانند نقش مهم و مؤثری را در عرصه‌های مختلف اقتصادی داشته باشند.

طبیعی است که وقتی مشکلات اقتصادی وجود دارد، باید کار و تلاش کرد تا علت تورم سنگین در دولت‌ها را تحلیل کنیم. راه رفته اشتباه گذشتگان و دولت‌های سابق را تکرار نکنیم. الحمدلله دولت کنونی در حال کار و تلاش است تا بتواند در مهار تورم و افزایش تولید فعالیت کند. درهای امید هم باز شد که بسیاری از قراردادها و پیمان نامه‌های تجاری که با بخشی از کشورهای همسایه، سازمان‌هایی مانند سازمان شانگهای و دولت‌هایی مانند چین، روسیه، هند و سایر کشورهایی که در دولت‌های گذشته به آن‌ها کم توجهی شد، در حال برطرف شدن است.

امیدواریم که مردم نیز همراهی کنند. مردم در عرصه تولید، مصرف تولیدات داخلی و حمایت از کارخانجات و صنایع داخلی می‌توانند تأثیر گذار باشند. دولتمردان نیز بایستی از طرفی به مردم اهتمام بورزند. آن‌ها باید به شرکت‌های کوچک و زودبازده کمک کنند. تعاونی‌های مردمی یا مردم نهاد را مورد حمایت قرار بدهند. البته هر جایی که مردم در عرصه سیاست، اجتماع، اقتصاد و ... حضور داشتند، جامعه، حاکمیت و حکومت موفق بود. امید داریم که دولت مردان نیز سنگ بر راه مردم قرار ندهند، بلکه سنگ‌ها را از سر راه مردم بردارند. حال ممکن است با ایجاد دولت الکترونیک یا تسهیل در صدور مجوزها و ... باشد.

ان شاءالله امسال در تحقق شعار اقتصادی سال که مهار تورم و رشد تولید است، هم دولتمردان و هم مردم موفق باشند. هم دولتمردان و مسؤولین به وظایف خود عمل کنند و هم مردم. همراهی مردم با دولت و حاکمیت، مسؤولان و ... حتماً طلب این را دارد که مسؤولین، حاکمیت و حکومت هم از مردم درخواست همراهی کند تا با همراهی مردم و حاکمیت در این شرایط سخت جنگ اقتصادی موفق شویم با مقاومت، پشتکار، تولید و رشد تولید با مشکلات اقتصادی مقابله کنیم.