چانه سنگین گرانی نان!

با وجود طرح هوشمندسازی طرح آرد و نان بسیاری از مردم معتقدند که طی چند ماه اخیر قیمت نان بیشتر از نرخ مصوب در نانوایی‌ها به فروش می‌رسد و با این نرخ همخوانی ندارد به طوری که به‌عنوان‌مثال، مشاهدات خبرنگار روزنامه جام‌جم نشان می‌دهد در برخی مناطق نان کنجدی ۲۸۰۰ تومانی با بیش از ۲۰۰درصد گرانفروشی با قیمت ۱۰هزار تومان و در برخی مناطق دیگر نان ساده ۳۰۰۰ تومانی با قیمت ۵۰۰۰ تومان و نان کنجدی ۴۰۰۰تومانی براساس وزن و شانه با قیمت ۱۰هزار تومان به مردم عرضه می‌شود.

البته اوج این گرانفروشی را می‌توان در نرم‌افزار اسنپ فود به وضوح دید به طوری که نان سنگک که نرخ آن با احتساب آرد یارانه‌ای ۳۰۰۰تومان تعیین شده، در این سامانه با قیمت حداقلی ۱۰هزار تومان عرضه می‌شود.

این اما پایان ماجرا نیست به طوری که مردم می‌گویند عمده این نانوایان فروش نان را در اسنپ در اولویت قرار می‌دهند و حتی هنگامی که مشتریان در صف و منتظر پخت نان هستند نیز ابتدا نان سفارشی اسنپ را آماده و ارسال می‌کنند و سپس به مشتریان حضوری خدمات می‌دهند.

با این حال خود نانوایان نیز این گرانفروشی خود را قبول می‌کنند و دلیل اصلی آن را افزایش هزینه‌های شان آنان طی چند سال اخیر و عدم تغییر قیمت نان عنوان می‌کنند به طوری که آخرین نرخ‌نامه‌های نانوایان نیز مربوط به دو سال گذشته(۱۴۰۰) است. این امر در حالی صورت گرفته که طی دو سال اخیر علاوه بر هزینه‌های آب، برق، گاز و دیگر تورم‌های موجود در جامعه، قیمت خمیرمایه و کنجد نیز با افزایش قابل توجهی روبه‌رو بوده است.

درهمین خصوص محمد سلیمانی، رئیس اتحادیه نانوایان سنگکی می‌گوید: چرا باید نانوایان، نان عرضه شده خود را با قیمت دو سال پیش به فروش برسانند ولی هزینه‌ آنها به‌شدت افزایش یافته و ۹۰درصد آن مربوط به بازار آزاد است. علاوه بر مشکل ناهمخوانی قیمت نان عرضه شده توسط نانوایان با نرخ‌های مصوب، چانه‌های نان نیز در حال کوچک‌تر شدن است به طوری که پیگیری‌ها نشان می‌دهد از نان ۴۵۰ گرمی که باید به دست مصرف‌کنندگان با نرخ مصوب برسد، ۱۰۰گرم کمتر شده و عمدتا نان‌های سنگک ۳۵۰گرمی به مشتریان تحویل داده می‌شود.

محمد سلیمانی، رئیس اتحادیه نانوایان سنگکی تهران دراین باره می‌گوید: قیمت نان سنگک اگر نان معقولی باشد، یعنی وزن و کیفیت مناسبی داشته باشد، کمتر از ۵۰۰۰تومان صرفه اقتصادی ندارد. یعنی اگر قرار باشد نان ۳۰۰۰ تومانی بخرید، نانوا مجبور است کم‌فروشی کند که بتواند هزینه‌هایش را آن‌هم نه به‌طور کامل جبران کند. چندی پیش بود که در ۱۳استان کشور نرخ نان تغییر کرد تا رویه واحد برای افزایش قیمت و فروش نان در کشور به اجرا درآید به طوری که قیمت نان سنگک ریگی در استان فارس از ۲۰۰۰تومان به ۲۸۰۰تومان، نان لواش در استان قزوین از ۶۵۰ تومان به ۸۵۰تومان و نان بربری در استان خراسان رضوی از ۱۲۰۰تومان به ۱۸۰۰تومان رسید و این پایانی بر عدم تغییر قیمت نان طی سال‌های اخیر بود.

با این حال گزارش‌ها حاکی از آن است که در دیگر استان‌ها نرخ‌های مصوب رعایت نمی‌شود و نرخ واحدی برای عرضه نان وجود ندارد از همین رو هر نانوا به سلیقه خود، نان را با یک قیمت مشخص به مشتریان عرضه می‌کند به همین دلیل عمده کارشناسان متفق‌القول معتقدند تا زمانی که در نرخ نان بازنگری صورت نگیرد و هزینه‌های نانوایان جبران نشود، این وضعیت همچنان ادامه‌دار خواهد بود.

وعده وزارت اقتصاد بر رسیدگی به بازار نان

اواخر ماه گذشته سید احسان خاندوزی، وزیر اقتصاد در واکنش به اقدام برخی پلتفرم‌ها در عرضه گران‌تر قیمت نان و همچنین گران‌فروشی نان توسط برخی نانوایی‌ها، گفت: قیمت‌گذاری نان به صورت منطقه‌ای انجام می‌شود و قیمت آن در سراسر کشور یکسان نیست.

وی افزود: استان‌ها نان‌های منطقه‌ای و محلی‌شان را با وزن و قیمت‌های متفاوت می‌فروشند. در سیستان و بلوچستان وزن یک چانه نان در حدود یک کیلو و درسایر استان‌ها ۳۰۰تا۴۰۰ گرم است. وزارت کشور درخواست افزایش قیمت نان توسط مقامات استانی را پس از بررسی، اعلام می‌کند و نانوانی‌ها نیز موظف به رعایت قیمت مصوب این وزارتخانه هستند.

وزیر اقتصاد ادامه داد: گزارش قیمت‌گذاری انواع نان منطقه‌ای و محلی را از وزیر کشور می‌گیریم و سیستم نظارتی بر نانوایی‌ها را ویژه‌تر می‌کنیم. طبق این گفته خاندوزی، شایعات مربوط به افزایش قیمت نان در کشور تقویت شد.

هرچند به‌نظر می‌رسد در وضعیت فعلی این گرانی شامل شهر تهران نشده است، به طوری که اخیرا احمد قیومی، فرماندار تهران در تشریح انتشار برخی شایعات درباره افزایش قیمت نان در پایتخت گفت: تغییر در نوع آرد بعضی از خبازی‌ها دلیل انتشار بعضی از شایعات در افزایش قیمت نان است. این موضوع از قبل هم مرسوم بوده و درخواست تغییر آرد نوع۱ به نوع۲ مورد بررسی قرار می‌گرفته و مابه‌التفاوت توسط یارانه دولت برای نانوایی‌ها تأمین می شده و تاثیری در قیمت نان به هیچ عنوان نداشته است. آنچه اتفاق افتاده، نوسانات قیمت نان در نانوایی‌های مختلف است. با این‌که دولت اعلام کرده نظارت خود را در این زمینه تقویت کرده اما شاهد تغییر قیمت در شهر ها و مناطق مختلف هستیم. در واقع کسانی که قصد خرید نان دارند از قیمت مطلع نیستند. برخی نانوایی‌ها هم تابلوی قیمت را جمع کرده‌اند و نرخ دلخواه را عرضه می‌کنند. درست است که هزینه نانوایی‌ها افزایش یافته اما باید حقوق مصرف‌کننده نیز رعایت شود.