پشت پرده کنشگری حجاباستایلها
ظاهرشان محجبه است و حدود حجاب را اغلب رعایت کردهاند، اما درست با همین پوشش به ظاهر کامل در مقابل دوربین مینشینند و فلسفه حجاب و دیگر احکام اسلام را زیر سؤال میبرند تا نشان دهند بلاگرهای حجاب و حجاباستایلها، هدفشان از نوع پوششی که ترویج میدهند فقط و فقط ابزاری برای تجارت و فعالیتهای اقتصادی است و برای نیل به این هدف اگر لازم باشد هر کاری میکنند؛ از شبههپراکنی علیه احکام و دستورات الهی و دینی گرفته تا حتی نقشآفرینی بهعنوان مهرههای فتنههای ملی و امنیتی! همچنانکه در جریان فتنههای سیاسی سال گذشته بسیاری از همین بلاگرهای بهظاهر محجبه و مدلهای حجاباستایلها پستهایشان به پستهای سیاسی و تحریکآمیز علیه مردم و نظام تبدیل شده بود.
اهدافی فراتر از بازار و کسب و کار
خانمی که با حجاب کامل در مقابل دوربین قرار گرفته، اما نه برای پاسخ به شبهات حجاب بلکه برای آنکه فلسفه حجاب را زیر سؤال ببرد و بگوید، همان قرآنی که دستور امر به معروف و نهی از منکر را دارد در سوره بقره آیه۲۵۶ هم میگوید «لااکراه فی الدین» و نسبت به وجود حجاب شبههافکنی و انتقاد کند.
بدیهی است شنیدن چنین کلماتی از زبان یک خانم محجبه نه فقط برای افرادی که به حجاب اعتقادی ندارند میتواند خیلی جذاب باشد بلکه برای افراد شلحجاب یا حتی نوجوان محجبهای که هنوز نظام باورهایش آنچنان عمیق نیست که به چنین شبهاتی پاسخ بدهد هم میتواند جالب توجه باشد و ذهن این افراد را نسبت به مسأله حجاب و وجوب آن مشوشتر کند. اینجاست که میتوان متوجه شد حکایت حجاباستایلها بسیار فراتر از گروههایی تجاری است که بخواهند با ارائه مدلهای زیبایی از حجاب، هم حجاب را ترویج کنند و هم فعالیتهای اقتصادیشان را از این منظر پیش ببرند.
اهداف پشتپرده
مطالعه روند رفتاری برخی از بلاگرهای حجاب و حجاباستایلها نشان میدهد آنها اهداف فرهنگی عمیقتری دارند که گاهی حتی این رفتارها ابعاد سیاسی و امنیتی هم پیدا میکند. بهگونهای که به نظر میرسد برخی از این بلاگرها و حجاباستایلها به نام حجاب از آن سوی مرزها خط میگیرند و اتاق فکری واحد بهدنبال پیادهسازی برنامههای خاص از رهگذر این گروههای اجتماعی است.
دکتر مهدیه شادمانی، پژوهشگر حوزه زنان و خانواده درباره رفتار و عملکرد حجاباستایلها معتقد است که این گروه نه تنها اصل اول حجاب یعنی پوشیدگی را زیر سؤال برده بلکه اصل دوم یعنی عدمخودنمایی را هم به بهانه افزایش جذابیت و جذب افراد به سمت حجاب مورد تهدید قرار دادهاند، به صورتیکه نه تنها حجاب بلکه حتی عمل، رفتار و عملکرد آنها نیز تداعیکننده حجاب یک فرد مؤمن نیست.
از نگاه وی حجاباستایلها با ایجاد انحراف در پوشش و ترویج سبک مدرن و مصرفگرا، به نوعی فرد مذهبی را از نگاه توحیدی به سمت انتخاب سبک زندگی مبتنی بر سکولاریسم و لذتگرایی تنزل میدهند و موجب استحاله فرهنگی و دینزدایی از خانوادههای مذهبی میشوند. خطر بعدی حجاباستایلها حیازدایی و قبحشکنی از جامعه دینی است.
وی در گفتوگو با خبرنگار ما تاکید میکند: «رفتارهای ساختارشکنانه و تمرکز بر جاذبههای جنسی، سناریوی حیازدایی را هم رقم میزند و موجب میشود حتی دختران مذهبی برای پذیرش در اجتماع، به سمت رفتارهای خارج از چارچوب بروند. بهعنوان نمونه ما حجاباستایلی را داریم که در پوشش چادر، سیگار میکشد یا حجاباستایل دیگری که در پست خودش با اعلام فراخوان ازدخترهاوپسرها میخواهد دوست جنس مخالف پیدا کنند!» شادمانی تصریح میکند: «خطر فرهنگی بلاگرهای حجاب و حجاباستایلها میتواند استحاله خانوادههای مذهبی را رقم بزند و نباید نادیده گرفته شود.»
پاسخ به یک شبهه
«لا اکراه فیالدین» دستمایه برخی افراد برای شبههافکنی در حوزه امر به معروف و نهی از منکر است. این در حالی است که بنا به تعبیر علمایی همچون حضرت آیتا... جوادیآملی «لا اکراه فیالدین» به این معنا نیست که هرکس حق دارد هرطور که دلش خواست در جامعه بگردد و دین کاری به کارش ندارد. چنین تفکری منجر به ترویج اباحهگری در جامعه خواهد شد.
این مرجع بزرگوار معتقد است: «لااکراه فیالدین برای نظام تکوینی است و یعنی بشر آزاد است و کمال در آزادی است. اما در حساب شریعت، دین و نظام اسلامی اینطور نیست که هرکسی آزاد است هرطوری که میخواهد رفتار کند.» حجتالاسلام والمسلمین محسن قرائتی هم درخصوص تفسیر این آیه اینگونه توضیح میدهد: «دین در اینجا به معنی عقیده است. یعنی عقیده زورکی نمیشود و نمیشود با زور گفت فردی ایمان داشته باشد. اما در عمل اکراه هست. بهطور نمونه اگر ماشینی بیوقت بوق بزند باید جلویش را گرفت.» از نگاه وی ما گاهی کلمات را اشتباه میگیریم. درخصوص آزادی حجاب هم باید پرسید کدام کشوری در کره زمین در طول تاریخ بوده که بگوید با لباس شنا بروید سر کلاس فیزیک بنشینید؟! آزادی معنا دارد و معنایش این نیست.