مصرفگرا بودن علوم انسانی غربی/طلبه باید افتخار، شکوه و عظمت خود را در طلبگی دنبال کند
به گزارش سرویس حوزه و روحانیت خبرگزاری رسا حجت الاسلام والمسلمین محمد عالم زاده نوری معاون تهذیب حوزه های علمیه در اجلاسیه مدیران و مسئولین پذیرش مراکز مشاوره اسلامی سماح سراسر کشور که صبح امروز در مدرس عالی تفسیر و دارالقرآن علامه طباطبایی(ره) قم برگزار شد، گفت: شاخههای علوم انسانی بعد از انقلاب به حوزه علمیهای که داشت بار خود را سبک میکرد و برخی از علومی که میتوانست برون سپاری کند را برون سپاری کرده بود، بارهای جدیدی را برداشت و علوم انسانی به دانشهای حوزوی اضافه شد.
وی ادامه داد: مأموریت حوزههای علمیه تربیت عالمان دین است که قرار است شخصیتهایی که در مدارس علمیه پرورش پیدا کنند که لیتفقهوا فی الدین باشند و خروجی حوزه علمیه در دو کلام فقط عالم دین است و این عالم دین به عنوان نیروی فدای دین خدا نیز بایستی خدمتی در مسیر گسترش دین خدا انجام دهد که یا خدمات تبلیغی، پژوهشی یا اجرایی دارد که بایستی کاری برای دین خدا انجام دهد که گاهی یک قسمتهای تخصصی را برعهده میگیرند.
حجت الاسلام والمسلمین عالم زاده نوری با اشاره به اینکه کسی که دنبال صرف علوم انسانی باشد میتواند آن را در دانشگاه دنبال کند و لزومی به ورود به حوزه علمیه ندارد، در بیان تفاوت علوم انسانی حوزوی با دانشگاهی خاطرنشان کرد: عالم دینی که در زمینه اقتصاد کار میکند با کسی که به نحو مطلق در این حوزه کار میکند تفاوت دارد؛ چون کسی که وارد حوزه شده قرار بوده عالم دین شود ولی قرار است که عالم دین در عرصه روانشناسی خدمت کند که این وجه تمایز علوم انسانی در حوزه با علوم انسانی در دانشگاه است.
وی ادامه داد: از ابتدای انقلاب بزرگان حوزه علمیه احساس نیاز کردند و با مراقبت نسبت به حاکمیت ارزشها و اصول دینی و حرکت ذیل معارف اسلامی و عنوان عالم دینی مورد توجه قرار گرفت با این نیت که زودتر بتوانیم به صورت اسلامی آن دست پیدا کنیم؛ مثل اقتصاد اسلامی، مدیریت اسلامی، علوم سیاسی اسلامی، جامعه شناسی اسلامی، روان شناسی اسلامی، مشاوره اسلامی؛ چون اینها میخواهد در حوزه استفاده شود باید بعد اسلامی آن را کشف کنیم.
معاون تهذیب حوزه های علمیه در توضیح تفاوت علوم انسانی اسلامی با علوم انسانی غربی تبیین کرد: دنیای غرب انسان را که موضوع علوم انسانی قرار داده یک موجودی از رحم تا گور تصور میکند که برای این موجود هشتاد ساله احکام صادر کرده و علوم انسانی را پدید آورده که در هر کدام قفسههای کتاب تولید کرده است، اما در فرهنگ اسلامی بنا بر فرهنگ قرآن کریم آغاز انسان بسیار جلوتر از رحم و در عالم ذر است و پایان انسان نیز نقطهای نیست که به آن اشاره شود.
حجت الاسلام والمسلمین عالم زاده با بیان مصرفگرا بودن علوم انسانی غربی، ابراز داشت: از ابتدای ورود علوم انسانی به حوزههای علمیه برای اینکه مصرف شود، وارد نشد؛ برای این وارد شد که فرآیند اسلامی سازی علوم انسانی دنبال شود.
وی با اشاره به تلاشهای علمای دین در ابتدای انقلاب اسلامی جهت تولید علوم انسانی اسلامی اظهار داشت: ما به عنوان عالمان دین بر سر سفره این علوم نشستهایم که مهمترین آموزه دینی مطرح شده که اگر کل معارف اسلامی را خلاصه و فشرده کنیم تا در یک جمله مطرح کنیم، به توحید میرسد که از مسلمات معارف اسلامی است و اگر کسی توان داشته باشد کلمه لا اله الا الله را بسط بدهد و در این حال از کل دین میتواند استخراج کند.
وی افزود: علوم انسانی غربی که با متون ترجمهای در فرهنگ ما خوانده میشود از روح توحید تهی است، یعنی در دنیای غرب خدا را کنار گذاشتهاند و به تولید علم پرداختهاند که ما در حوزه علمیه به دنبال تمدن نوین اسلامی هستیم و بایستی خدا را جاری کنیم و روح توحید را در تمام دانشها وارد کنیم.
حجت الاسلام والمسلمین عالم زاده نوری ادامه داد: ما باید روح توحید را که جوهر معارف اسلامی است در علوم انسانی جاری کنیم و تا اندازهای در برخی از علوم انسانی انجام شده، اما همچنان این مسیر ادامه دارد و تا زمانی که این اتفاق رقم بخورد.
معاون تهذیب حوزه های علمیه با اشاره به روانشناسی و دانش مشاوره غربی عنوان کرد: دانش روانشناسی غرب از سه چیز تهی است؛ یک ایمان، توحید، عبودیت، بندگی و تقوا؛ دو از آرمان و سوم از هویت طلبگی؛ یعنی فرض را بر این گذاشتهاند که خدایی در کار نیست و کاری ندارند که چه دین و اعتقادی دارد و میگوید من با روان انسان کار دارم؛ نه اعتقاد و از اول خدا را کنار گذاشتهاند و به تولید دانش پرداختهاند و بنابراین نسبت به باورهای دینی هیچ بیانی ندارند و یک علم بین المللی تولید کردهاند که مثلا برای همه جواب بدهد.
وی ادامه داد: بنابراین ما با دانشی مواجه هستیم که با حرفهای اصلی ما نسبتی ندارد که باید این دانش را با حرفهای اصلی نسبت بدهیم که جزو مأموریتهای حوزههای علمیه است.
حجت الاسلام والمسلمین عالم زاده با اشاره به پرهیز رهبر معظم انقلاب از استفاده کلمه توسعه توضیح داد: توسعه در دنیای غرب شاخصهایی دارد که ما آنها را قبول نداریم و وقتی آن را استفاده میکنید یعنی میخواهید همه آنها را به رسمیت بشناسید و قبول کنید و به این شکل شما کشورها را سه قسم خواهید دید که توسعه یافته، توسعه نیافته و در حال توسعه که ما این موضوع را قبول نداریم، بلکه الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت را خواهیم داشت که با شاخصهای توسعه غربی جور در نمیآید.
وی افزود: نسبت با علوم انسانی بایستی ایمان و آرمان که بایستی توسط دین تعیین شود؛ آرمان الهی و آرمان یَکُونَ الدِّینُ کُلُّهُ لِلَّهِ، لِیُظهِرَهُ عَلَی الدّینِ کُلِّهِ، برافراشته شدن پرچم توحید در سراسر عالم، الاسلام یعلو و لا یعلی علیه و هویت صنفی طلبگی بایستی لحاظ شده باشد و امید داریم به این سمت حرکت کنیم که دانش جدیدی با این ویژگیها و شاخصهها و دارای این روح ایمانی و آرمانی متناسب با عالم طلبگی شکل بگیرد که در نتیجه آن طلبه هویت صنفی خود را حفظ کند.
معاون تهذیب حوزه های علمیه با بیان اهمیت افتخار به هویت طلبگی گفت: طلبه باید افتخار، شکوه و عظمت خود را در طلبگی دنبال کند و از اینکه به او توفیق خدمت به دستگاه دین داده شده ببالد و در مقابل همه مشکلات استقامت کند که این چنین روحیهای بایستی در نظام مشاوره تزریق شود.
وی با اشاره به شهادت اسماعیل هنیه افزود: شهیدی که قهرمان مقاومت اسلامی است که روز گذشته به لقاءالله پیوست مصداق بارز ولا تحسبن الذین قتلوا فی سبیل الله که نشان میدهد اینها زنده هستند، در محفل ما حضور دارند و از ما دست گیری میکنند و این با رسیدن به گور تمام نشده و زنده است و سایر انسانها نیز به همین شکل، تمامی ندارند و ابدی هستند.