مسچی مطرح کرد؛
زیارت، پیونددهنده دل‌های امت اسلامی
معاون ایران در مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی با تأکید بر نقش زیارت در ارتقای معنویت و همبستگی میان مسلمانان، تصریح کرد: توجه به قبور اولیای الهی و اهل بیت علیهم‌السلام در میان تمام فرق اسلامی نقش تعیین‌کننده‌ای در تقویت وحدت امت اسلامی ایفا کند.
دکتر محسن مسچی معاون امور ایران در مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی در گفت‌وگو با خبرنگار گروه سیره امامین انقلاب خبرگزاری رسا، با اشاره به نقش زیارت در تقویت وحدت امت اسلامی، تأکید کرد: در هر فرهنگ و برنامه معنوی به‌ویژه در بستر دین اسلام عوامل متعددی در ایجاد و تعمیق وحدت میان مسلمانان تأثیرگذارند، یکی از مهم‌ترین این عوامل توجه به زیارت و نقش آن در ارتقای روحیه معنوی امت اسلامی است.
وی افزود: در معارف دینی اهل سنت و تشیع همواره بر جنبه‌های معنوی تأکید ویژه‌ای شده است، برخی این مسائل را از مسیر شریعت و حقیقت دنبال می‌کنند؛ به‌گونه‌ای که شریعت ناظر به احکام فقهی و عبادی است در حالی که حقیقت به جنبه‌های عرفانی، اخلاقی و سلوکی یا در نگرش‌های جدیدتر به تصوف مرتبط می‌شود، این دو بعد در کنار یکدیگر بنیان‌های معنوی دین را شکل می‌دهند و نقشی کلیدی در رشد اخلاقی و فرهنگی جامعه دارند.
زیارت، حلقه اتصال میان اخلاق و معنویت اسلامی
مسچی در ادامه بیان کرد: نکته اساسی در تمامی جریان‌های معنوی، پرداختن به موضوعاتی همچون دعا، زیارت، شناخت احکام عبادی، رعایت اخلاقیات و مجاهده با نفس است؛ هر یک از این عناصر در پرورش روح انسان و شکوفایی فرهنگ اسلامی سهم بسزایی دارند. در این میان زیارت از جایگاهی ممتاز برخوردار است، چرا که بین تمامی فرق اسلامی عنصری مشترک و محبوب است.
وی با اشاره به سیره پیامبر اسلام (ص) و تأکید آن حضرت بر تمسک به «ثقلین» یعنی قرآن و اهل بیت (ع) تصریح کرد: پیامبر اکرم (ص) با معرفی قرآن و اهل بیت علیهم السلام به عنوان راهنمایان همیشگی امت، مسیر وحدت اسلامی را ترسیم کردند، تأکید ایشان بر محبت اهل بیت علیهم السلام جستجوی اجر رسالت در دوستی با آنان و پیروی از سیره آن بزرگان، نشان‌دهنده جایگاه محوری اهل بیت علیهم السلام در ایجاد همدلی میان مسلمانان است، هرچند میزان بروز این علاقه در فرهنگ‌های مختلف متفاوت است اما ارادت به خاندان پیامبر(ص) در میان اهل سنت و سایر فرق اسلامی نیز به وضوح دیده می‌شود.
محوریت اهل بیت در عرفان اسلامی و اخلاق دینی
معاون مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی اظهار داشت: در بسیاری از جوامع اسلامی به‌ویژه در میان پیروان تصوف، سلسله‌های طریقتی وجود دارند که در نهایت به اهل بیت علیهم‌السلام از جمله حضرت علی (ع) یا حضرت امام رضا (ع)، منتهی می‌شوند، این ارتباط معنوی نشان‌دهنده محوریت اهل بیت علیهم السلام در عرفان اسلامی و اخلاق دینی است، حضرت علی (ع) به عنوان پدر عرفان اسلامی شناخته می‌شود و محبت به اهل بیت علیهم السلام به‌عنوان یک نقطه مشترک و ضروری میان همه فرق اسلامی پذیرفته شده است.
وی ادامه داد: در سرتاسر جهان اسلام عشق و ارادت به اهل بیت علیهم السلام در قالب‌های مختلفی همچون خانقاه‌ها، مراکز عبادی و خلوت‌گاه‌های عرفانی متجلی است، ذکر و صلوات، توسل به اهل بیت علیهم السلام، زیارت قبور اولیای الهی و بهره‌مندی از فیوضات معنوی این مکان‌ها بخش جدایی‌ناپذیر از فرهنگ اسلامی به شمار می‌آید، این مراکز علاوه بر جنبه عبادی، نقش مهمی در تقویت خودسازی و ارتقای معنویت جامعه ایفا می‌کنند.
احترام جهانی به سادات؛ از الجزایر تا آلبانی و تاجیکستان
مسچی با اشاره به نمونه‌هایی از ارادت ملت‌های مسلمان به اهل بیت علیهم السلام در مناطق مختلف جهان افزود: در کشور مصر، مزارهایی مانند قبر سیده نفیسه، سیده زینب(س) و رأس‌الحسین مورد احترام فراوان هستند، مردم مصر به این اماکن برای دعا، تبرک و حتی شروع زندگی جدید مانند ازدواج مراجعه می‌کنند. این نمونه‌ها گویای ارتباط عمیق مردم با اهل بیت علیهم السلام و نقش بی‌بدیل این اماکن در فرهنگ اسلامی است.
وی گفت: در شمال آفریقا فرزندان حضرت امام صادق (ع) که به «جعافره» شهرت دارند مورد توجه مردم هستند و نسل امام حسن مجتبی (ع) از اعتبار خاصی برخوردارند، همچنین در شرق آسیا، شرفایی که نسب آنان به اهل بیت علیهم السلام می‌رسد از جایگاه اجتماعی و معنوی والایی برخوردارند، در هند، پاکستان، افغانستان، بنگلادش، سریلانکا و کشمیر نیز سادات مورد احترام‌اند و مزارات متعددی برای آنان ساخته شده است.
معاون مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی در ادامه افزود: حتی در کشورهایی مانند تاجیکستان و آلبانی که ساختارهای فرهنگی متفاوتی دارند، مزارات بزرگان دینی و امامزادگان همچنان مورد توجه و زیارت مردم هستند، این مکان‌ها در واقع مراکزی برای ارتقاء معنوی، تهذیب نفس و تمرین اخلاق دینی هستند.
مسچی در بخشی از سخنان خود با اشاره به جایگاه سادات در کشورهایی چون الجزایر، اظهار داشت: در آنجا هم بانوان و هم آقایان سادات به عنوان نمادهای معنویت شناخته می‌شوند، بانوان سیده با عنوان "لاله" مورد خطاب قرار می‌گیرند و احترام و تکریم آنان از جایگاه ویژه‌ای برخوردار است، این نکته نشان‌دهنده نقش فرهنگی و معنوی نسل پیامبر در میان ملت‌هاست.
نقش ایران در بازسازی و ترویج فرهنگ زیارت
وی خاطرنشان کرد: زیارت قبور بزرگان دینی بستری برای خودسازی، تعمیق ایمان، مبارزه با نفس و ارتقاء معنوی جامعه فراهم می‌آورد، این مقابر با انجام فعالیت‌های فرهنگی، علمی و پژوهشی در کنار خود به کارگاه‌هایی فرهنگی تبدیل شده‌اند، ایران، به عنوان یکی از پیشگامان این حوزه در ترویج فرهنگ زیارت، حفظ و بازسازی این اماکن مقدس و توسعه فعالیت‌های پیرامونی آنها نقش ویژه‌ای در جهان اسلام ایفا کرده است.
مسچی در پایان با اشاره به اهمیت حفظ و ترویج این فرهنگ حتی در کشورهایی با حکومت‌های سکولار گفت: به عنوان نمونه در جمهوری آذربایجان و شهر باکو مزار بی‌بی حکیمه با وجود فضای فرهنگی غالب که از اعتقادات دینی فاصله دارد، بازسازی شده و با شکوهی خاص مورد توجه مردم قرار گرفته است، این امر بیانگر آن است که ریشه‌های معنویت و عشق به اهل بیت علیهم السلام در دل مردم زنده است و می‌تواند حتی در شرایط دشوار فرهنگی نیز راه خود را بیابد.
وی تأکید کرد: زیارت به عنوان یک سنت اصیل اسلامی، نقشی اساسی در ایجاد وحدت و انسجام میان مسلمانان ایفا می‌کند و توجه به این ظرفیت عظیم، در دهه‌های آینده می‌تواند راهگشای بسیاری از مشکلات فرهنگی و معنوی امت اسلامی باشد.
نویسنده: مهدی الهی
ارسال نظرات