خانواده در محاصره رسانه‌های جنوب شرق آسیا

اشاره: نهاد خانواده، به‌عنوان بنیادی‌ترین رکن هر جامعه، در فرهنگ‌های گوناگون از جایگاهی ممتاز برخوردار است؛ اما در جوامع شرقی، این جایگاه از عمق و ابعاد فرهنگی، دینی و سنتی ویژه‌ای برخوردار است. در این جوامع، خانواده صرفاً محلی برای تربیت فرزندان و بروز عواطف انسانی تلقی نمی‌شود، بلکه به‌مثابه کانون اصلی انتقال ارزش‌ها، حفظ هویت فرهنگی و اجتماعی و استمرار نسل‌ها شناخته می‌شود. با این حال، تحولات شتاب‌زده جهانی در حوزه‌های مختلف از جمله فناوری، رسانه، الگو‌های مهاجرت، شهرنشینی و مسائل اقتصادی، سبب شده است تا بنیان خانواده در بسیاری از کشور‌های شرقی با چالش‌ها و تهدید‌های نوپدیدی مواجه گردد.

• مالزی: این کشور ترکیبی از اسلام و مدرنیته است و جامعه دوگانگی دارد. رسانه‌های دولتی بیشتر خانواده سنتی مالایی مسلمان را نشان می‌دهند، در حالی که محتوا‌های غربی‌شده یا موضوعات مدرن‌تر مانند طلاق، عشاق، و زنان مدرن نیز ارائه می‌شوند. پلتفرم‌های مستقل نمایش‌های چندفرهنگی دارند و آگهی‌های تلویزیونی اغلب خانواده‌های چینی، مالایی، و هندی را در کنار هم نشان می‌دهند که نشان‌دهنده چندفرهنگ‌گرایی است.
• تایلند: که بیشتر بودایی هستند، در سریال‌ها و فیلم‌هایشان اغلب خانواده‌های ثروتمند با درگیری‌های ملودراماتیک، خیانت، و فرزندان نامشروع را نشان می‌دهند. نقش‌های جنسیتی سنتی مانند زن فداکار یا مادر حامی بسیار پررنگ است.
• فیلیپین: که اکثریت کاتولیک هستند و رسانه‌های نسبتاً آزاد‌تری نسبت به مالزی یا اندونزی دارند، به مشکلات واقعی خانواده‌های فقیر و مسائل اجتماعی می‌پردازند. نمایش پررنگ خانواده‌های تک‌والده، به دلیل مهاجرت گسترده برای کار یا تاثیر کلیسا (که طلاق را دشوار می‌کند) رایج است، هرچند در سال‌های اخیر کمتر به طلاق پرداخته می‌شود.
• ویتنام: کشوری کمونیستی که در حال اصلاحات است. رسانه‌های دولتی عمدتاً خانواده‌های هسته‌ای را تبلیغ می‌کنند و الگوی "دو فرزند کافی است" را ترویج می‌دهند. نمایش زنان شاغل در کنار مردان خانه‌دار نیز رایج است و تحت تاثیر سیاست‌های برابری جنسیتی هستند.
• سنگاپور: کاملاً تحت تاثیر فرهنگ غربی است و رسانه‌هایش به شدت کنترل شده‌اند. مانند مالزی، چندفرهنگ‌گرایی را ترویج می‌کند و آگهی‌های دولتی خانواده‌های چینی، مالایی، و هندی را در کنار هم نشان می‌دهند. سریال‌ها اغلب نگرانی برای همزیستی فرهنگی را منعکس می‌کنند. محتوای تشویق‌کننده به فرزندآوری نیز در رسانه‌های ملی این کشور پررنگ است.