فعالیت حدود ۱۵ هزار مبلغ در اربعین ۱۴۰۴

به گزارش سرویس حوزه و روحانیت خبرگزاری رسا، حجت‌الاسلام مرتضی استقامت مسئول کمیته تبلیغ و نماز ستاد مرکزی اربعین کشور عصر شنبه 10 خرداد 1404در نشست خبری با حضور اصحاب رسانه به تشریح راهبردهای تبلیغی اربعین ۱۴۰۳ پرداخت و از تمرکز بر مفاهیم عدالت‌خواهی، مقابله با استکبار و حمایت از مظلوم به‌عنوان شعار محوری امسال خبر داد.

مسئول کمیته تبلیغ و نماز ستاد مرکزی اربعین با تأکید بر ضرورت جهانی‌سازی پیام اربعین، اظهار داشت: شعار محوری ما در تبلیغ اربعین امسال، بر پایه مفاهیمی همچون گفت‌وگو و تفاهم میان ملت‌ها، استکبارستیزی، حمایت از مظلومان و مقابله با ظلم طراحی شده است. این مفاهیم در تمامی ساحت‌های تبلیغی، اعم از موکب‌ها، سخنرانی‌ها، خدمات فرهنگی و فعالیت‌های رسانه‌ای، به‌صورت یکپارچه بازتاب خواهد یافت.

وی با اشاره به هماهنگی کامل میان موکب‌داران، مبلغان و سایر خادمان اربعین، افزود: ان‌شاءالله این شعار در فضای عمومی مراسم اربعین تبلور خواهد یافت و موجب ارتقای معنوی، معرفتی و بین‌المللی این حرکت عظیم خواهد شد.

حجت‌الاسلام استقامت، همچنین از فعالیت دهمین سال تاسیس دبیرخانه مردمی مبلغان اربعین خبر داد و گفت: امسال، دهمین سال فعالیت رسمی دبیرخانه‌ای است که به همت جمعی از فعالان مردمی حوزه تبلیغ در کشور شکل گرفت. این دبیرخانه، یک مجموعه خودجوش، مستقل و غیردولتی است که در شهر مقدس قم مستقر بوده و تمرکز آن بر آموزش، هماهنگی و پشتیبانی تبلیغ اربعین با رویکردی مردمی و جهادی است.

وی با اشاره به ثمرات این دبیرخانه، افزود: از جمله اقدامات دبیرخانه، طراحی الگوهای نوین تبلیغی، برگزاری دوره‌های آموزشی، تولید محتواهای مکتوب و چندرسانه‌ای، و ایجاد شبکه مبلغان تخصصی اربعین است. این مجموعه توانسته فضای تبلیغی اربعین را از حالت سنتی خارج کرده و به‌سوی مدلی نوین، مؤثر و جهانی هدایت کند.

تشکیل شوراهای تخصصی تبلیغ برای ساماندهی فعالیت‌ها

حجت‌الاسلام استقامت در ادامه به ساختارهای پشتیبان دبیرخانه مبلغان اربعین اشاره کرد و گفت: در کنار این دبیرخانه، چندین شورای تخصصی با عنوان‌های شورای برنامه‌ریزی، شورای هم‌افزایی و شورای راهبردی شکل گرفته که ترکیبی از نمایندگان نهادهای حاکمیتی، سازمان تبلیغات اسلامی، دفتر مقام معظم رهبری، سازمان‌های فرهنگی، خیّریه‌ها و مجموعه‌های مردمی هستند. این شوراها وظیفه تدوین سیاست‌های کلان تبلیغی، هماهنگی با نهادهای مسئول، و ارائه پشتیبانی به مبلغان در میدان را بر عهده دارند.

مسئول کمیته تبلیغ و نماز ستادمرکزی اربعین خاطرنشان کرد: برنامه‌ریزی ما برای امسال شامل بسته‌های آموزشی ویژه، تبیین محتوای تبلیغی با محوریت شعار سال، تشکیل کارگروه‌های استانی و ایجاد سامانه ثبت و ارزیابی فعالیت‌های تبلیغی خواهد بود. همچنین از ظرفیت فضای مجازی برای انتقال تجربه‌ها، پاسخ‌گویی سریع به چالش‌ها، و هم‌افزایی میان مبلغان استفاده می‌کنیم.

حجت‌الاسلام استقامت با اشاره به اهمیت مخاطبان علمی در عرصه تبلیغ گفت: حضور و نقش فعال نخبگان و کارشناسان حوزه‌های علمی، به‌ویژه جوانان، طلاب و دانش‌آموختگان علوم دینی، در همه مراحل برنامه‌ریزی، اجرا و نظارت تبلیغی، محور اصلی فعالیت‌های ما است. وی افزود که بعد از این گروه، خانواده‌ها و به ویژه بانوان نیز در اولویت‌های تبلیغی قرار دارند.

وی ادامه داد: یکی از سیاست‌های کلیدی ما، اجتناب از پرداختن به موضوعات تفرقه‌انگیز و تمرکز بر وحدت، انسجام و همدلی میان اقشار مختلف جامعه است. به همین دلیل تلاش می‌کنیم با ایجاد فضای گفتگو و انتقال مفاهیم اصیل اربعینی، روحیه همبستگی و محبت را تقویت کنیم.

مسئول کمیته تبلیغ و نماز ستاد اربعین درباره آموزش مبلغان گفت: هر ساله منشور آموزشی اربعین بازنگری و به‌روزرسانی می‌شود تا متناسب با تغییرات فضای فرهنگی و اجتماعی کشور، نیازهای روز مبلغان و فعالان تبلیغی را پوشش دهد. این آموزش‌ها به دو بخش اصلی آموزش‌های تئوریک و مهارتی تقسیم شده و با استفاده از تکنولوژی‌های نوین، در قالب فایل‌های چندرسانه‌ای و دوره‌های تخصصی ارائه می‌شود.

حجت‌الاسلام استقامت با اشاره به سازوکار بازخوردگیری از مخاطبان و فعالان گفت: با استفاده از نظرسنجی‌ها و بازخوردهای مردمی، نقاط ضعف و قوت برنامه‌ها شناسایی شده و در تدوین آموزش‌ها و برنامه‌های تبلیغی مدنظر قرار می‌گیرد تا پاسخگوی نیازهای واقعی جامعه باشد.

سامانه حبیب؛ پل ارتباطی مبلغان و مدیران

وی توضیح داد: نام اختصاری این سامانه از کلمه «حبیب» گرفته شده است و هدف آن حفظ و تقویت خدمت تبلیغی در ایام اربعین است. این سامانه با فراهم آوردن امکان ارسال گزارش‌های روزانه، فایل‌های صوتی و تصویری، آموزش‌های به‌روز و ارتباط آنلاین مبلغان و مدیران، گامی موثر در یکپارچه‌سازی و افزایش کیفیت تبلیغ برداشته است. با استفاده از این سامانه، مدیران ستادهای استانی و حاکمیتی قادرند در هر لحظه بر فعالیت مبلغان نظارت کنند و با دریافت گزارشات دقیق، تصمیم‌گیری‌های سریع و موثر داشته باشند. این سامانه هم‌اکنون در بسیاری از استان‌ها از جمله کردستان، مشهد و اصفهان به صورت فعال به کار گرفته شده و نقش مهمی در بهبود مدیریت تبلیغ ایفا می‌کند.

مسئول کمیته تبلیغ و نماز ستاد مرکزی اربعین ادامه داد: یکی از اولویت‌های اصلی ما هم‌افزایی میان مجموعه‌های تبلیغی مختلف و ارتقای کیفیت محتوای تبلیغی است. محتوای تبلیغی باید واحد، هماهنگ و با هدف ارتقای گفتمان اربعین باشد. از این رو برنامه‌های آموزشی ویژه‌ای برای مبلغان طراحی شده که در آن‌ها پیش از حرکت زائران، آموزش‌های لازم ارائه می‌شود تا مبلغ و زائر هر دو در مسیر تبلیغی هدفمند قرار گیرند.

وی افزود: برنامه‌های تبلیغی دارای ساختاری منسجم و دقیق است که شامل آموزش‌های پیش از اعزام مبلغان، همراهی آنان با زائران و پیگیری بازخوردها پس از پایان ایام اربعین می‌شود. این روش برنامه‌ریزی، بر اساس تجربه سال‌های گذشته و نیازهای روز شکل گرفته و به صورت مستمر در حال به‌روزرسانی است.

حجت‌الاسلام استقامت توضیح داد: برنامه‌های پیش از اربعین با هدف آماده‌سازی ذهنی و افزایش معرفت مبلغان و زائران طراحی شده است تا تصمیمات دینی آنها با شناخت عمیق و صحیح شکل بگیرد. این برنامه‌ها در قالب کلاس‌ها، جلسات، مساجد و تکایا اجرا می‌شود و حتی مبلغان فعال در سایر ایام سال که در اربعین حضور ندارند، از این آموزش‌ها بهره‌مند می‌شوند.

فعالیت مستمر تبلیغی در طول سال

وی با تأکید بر استمرار فعالیت‌های تبلیغی گفت: ستاد تبلیغ اربعین تنها در ایام اربعین فعال نیست بلکه در مناسبت‌های دیگر مانند نیمه شعبان و مناسبت‌های مذهبی مختلف فعالیت‌های تبلیغی گسترده‌ای دارد. این رویکرد فرصت مناسبی برای تقویت پایدار سرمایه اجتماعی و رشد فضای دینی است.

حجت‌الاسلام استقامت درباره نقش طلبه‌ها در عرصه تبلیغ اظهار کرد: وظیفه ذاتی طلبگی، مبلغ بودن است و اگر طلبه‌ای در این حوزه دچار چالش شود، باید راهکارهای تطبیق توانمندی‌های شخصی با نیازهای تبلیغی پیدا کند. فعالیت تبلیغی طلبه‌ها باید منطبق با نیازهای روز و ظرفیت‌های موجود باشد.

مسئول کمیته تبلیغ و نماز ستاد مرکزی اربعین افزود: اکثر گروه‌های تبلیغی در اربعین از پنج تا چند ده نفر تشکیل می‌شوند که اغلب از طلبه‌ها، دانش‌آموختگان و محصلین هستند. بهینه‌ترین روش، تشکیل گروه‌های تخصصی با همراهی مترجمین و مبلغین متناسب با نیازهای زائران است. چنین رویکردی عملکرد تبلیغی را ارتقاء می‌دهد و پاسخگوی نیازهای متنوع فرهنگی و زبانی خواهد بود.

حجت‌الاسلام استقامت در پایان به پویش معرفتی یاران اشاره کرد و گفت: این پویش، برنامه‌ای پیش از اربعین است که به صورت ویژه روی ارتقای معرفت و آگاهی مبلغان و زائران تمرکز دارد تا آنها با نیت و تصمیم آگاهانه در مراسم شرکت کنند.

وی در خصوص فعالیت‌های تبلیغی در مواکب گفت: در مواکب مستقر در شهرهای زیارتی حدود ۲۵۰۰ مبلغ از سراسر کشور با هدایت و نظارت حوزه‌های علمیه فعالیت می‌کنند. این مبلغان در کنار خدمات معنوی، به ارائه معارف اسلامی و پاسخ به سؤالات زائران می‌پردازند.

مسئول کمیته تبلیغ و نماز ستاد مرکزی اربعین افزود: در گروه‌های تبلیغی علاوه بر زبان عربی، مبلغان به زبان‌های روسی، اسپانیایی و زبان‌های دیگر نیز حضور دارند تا بتوانند پاسخگوی نیازهای فرهنگی و زبانی زائران مختلف باشند. حضور مترجمین همراه مبلغان، یکی از نکات کلیدی در اثربخشی فعالیت‌هاست.

حجت‌الاسلام استقامت به پویش درباره نقش حوزه‌های علمیه گفت: حوزه علمیه بسترساز اصلی فضای تبلیغی است و مبلغان را برای حضور اثرگذار آماده می‌کند. طلبه‌ها وظیفه ذاتی خود را مبلغ بودن می‌دانند و باید با آمادگی علمی و فقهی در این عرصه حاضر شوند.

وی تأکید کرد: فعالیت تبلیغی محدود به ایام اربعین نیست و در مناسبت‌هایی همچون نیمه شعبان، دهه کرامت و ایام شهادت بزرگان دین نیز این برنامه‌ها اجرا می‌شود. این استمرار، موجب حفظ و گسترش سرمایه اجتماعی دینی می‌شود.

حجت‌الاسلام استقامت به اولویت‌بندی مسیرهای تبلیغی اشاره کرد و گفت: مسیرها و نیازهای تبلیغی شناسایی و اولویت‌بندی شده‌اند و بر اساس آن برنامه‌های متعددی در سطح استانی و ملی اجرا می‌شود.

وی با اشاره به اهمیت دهه ولایت گفت: از تمامی مبلغان و طلاب تقاضا دارم در این ایام با تمام توان و به شکل فعال حضور یابند و در برگزاری جشن‌ها و مراسمات همکاری کنند. این فرصتی طلایی برای تقویت فضای معنوی و تبلیغی جامعه است.

مسئول کمیته تبلیغ و نماز ستاد مرکزی اربعین افزود: ما در پیام‌رسان ایتا کانالی با عنوان خط فاصله حبیب داریم که بیش از ۶ هزار مبلغ در سراسر کشور عضو آن هستند. این کانال محل ارسال نکات، گزارشات و اطلاع‌رسانی‌های تبلیغی است و نقش مهمی در هماهنگی و ارتقای سطح تبلیغ دارد.

وی خاطرنشان کرد: مبلغان ما مردمی و خودجوش هستند و تحت هیچ فشار و اجبار رسمی قرار ندارند. برنامه‌ها بر اساس اهداف الهی و مردمی تدوین می‌شود و هر مبلغ وظیفه دارد با اراده و تعهد خود در این مسیر گام بردارد.

حجت‌الاسلام استقامت درباره چالش‌های تبلیغ در ایام اربعین گفت: عوامل متعددی از جمله گرمای هوا و تفاوت‌های فرهنگی و زبانی می‌تواند مانع جذب برخی گروه‌های سنی و اجتماعی شود. البته در سال‌های اخیر به دلیل شرایط اقتصادی و اجتماعی، میزان حضور زائران نسبت به سال‌های قبل کمی کاهش یافته است، اما کیفیت فعالیت‌ها همچنان حفظ شده است.

وی با بیان اینکه بحث حجاب فاطمی و زینبی یکی از مسائل جدی و محوری در گفتمان دینی و فرهنگی است، گفت: ما در هر ترم یک موضوع اولویت‌دار داریم که یکی از آنها مقاومت و دیگری موضوع حجاب است. این موضوع نه تنها در فضای دینی و اسلامی، بلکه در تعامل با جوامع دیگر از جمله مسیحیان و غیرمسلمانان نیز اهمیت دارد و می‌تواند فرصتی برای ایجاد فضای گفتمانی موثر و سازنده فراهم آورد.

حجت‌الاسلام استقامت افزود: امسال حضور مبلغین در ایام اربعین با رشد چشمگیری همراه بوده است؛ سال گذشته حدود ۱۱ تا ۱۲ هزار نفر مبلغ و مبلغه در این ایام فعالیت داشتند که امسال این رقم به ۱۴ تا ۱۵ هزار نفر افزایش یافته است.

مسئول کمیته تبلیغ و نماز ستاد مرکزی اربعین تأکید کرد که مبلغین از اقشار مختلف مرد و زن، با آمادگی کامل و زیرساخت‌های مناسب برای انجام فعالیت‌های تبلیغی، تربیتی و فرهنگی به مناطق زیارتی اعزام شده‌اند.

وی درباره برنامه‌های آموزشی و همایش‌های تخصصی گفت: در روزهای پیش رو، همایش‌ها و دوره‌های آموزشی ویژه مبلغین برگزار می‌شود که با هدف ارتقاء توانمندی‌ها و بهبود کیفیت تبلیغی تدارک دیده شده است.

حجت‌الاسلام استقامت همچنین به سامانه پیام‌رسان اختصاصی مبلغین در ایتا اشاره کرد و گفت: آدرس این سامانه تحت عنوان خط فاصله حبیب فعال است و تمامی نکات، گزارش‌ها و برنامه‌های مورد نیاز در این کانال اطلاع‌رسانی می‌شود. از همه مبلغین درخواست می‌شود که در این سامانه فعال باشند و با هماهنگی دقیق فعالیت‌های خود را پیش ببرند.

وی با تأکید بر اهمیت رعایت شرایط عمومی و اختصاصی در انتخاب مبلغین خاطرنشان کرد: یکی از شرایط عمومی، تعلق افراد به روحانیت و داشتن حداقل ۸ سال تحصیل در حوزه است. همچنین سابقه تبلیغی، حضور در دوره‌های آموزشی و تخصصی، مهارت در تربیت کودکان و نوجوانان و تسلط به زبان‌های مختلف از جمله معیارهای اختصاصی انتخاب مبلغین است.

حجت‌الاسلام استقامت تصریح کرد: ارتباط خوب و تنگاتنگ حوزه علمیه با گروه‌های تبلیغی زیرساخت مهمی برای موفقیت این برنامه‌ها است و معتقدیم که بدون فراهم کردن مقدمات لازم از جمله آرامش، امنیت و امکانات، کسب معرفت در سفرهای زیارتی به درستی محقق نخواهد شد.

وی در پایان از همه مجموعه‌های تبلیغی خواست که در این فضای عمومی و گسترده که هر ساله در ایام اربعین شکل می‌گیرد، حضوری فعال، منسجم و هدفمند داشته باشند و با رعایت ضوابط و برنامه‌ریزی دقیق، نقش خود را در ترویج معارف اهل بیت (ع) به بهترین شکل ایفا کنند.