زمان تسویهحسابهای جناحی گذشته؛ وقت وحدت ملی است

مسعود کاویانی مدیر رادیو معارف، در گفتوگو خبرنگار سرویس فرهنگی اجتماعی خبرگزاری رسا، با تأکید بر وضعیت خاص امروز کشور، اظهار داشت: ما امروز در شرایطی کاملاً ویژه به سر میبریم و بهواقع درگیر یک جنگ تمامعیار و همهجانبه هستیم. رخدادهای اخیر هم بهروشنی نشان داد که بخش عمدهای از تمرکز دشمن معطوف به عرصه رسانه، جنگ شناختی و مدیریت ادراک شده است.
وی افزود: طبیعی است که در چنین فضایی، مسئولیت رسانهها بیش از همیشه سنگین و سرنوشتساز خواهد بود. ما با نوعی جنگ پیچیده و ترکیبی مواجه هستیم؛ جنگی هوشمند، چندلایه و فراتر از مرزهای جنگ سخت و حتی جنگ نرم. در این میدان هم ما و هم دشمن از ابزارهای گوناگونی برای پیشبرد اهداف خود بهره میگیریم.
مدیر رادیو معارف با اشاره به ضرورت هماهنگی و همافزایی میان نهادهای مختلف، تصریح کرد: لازمه موفقیت در این میدان تعامل هوشمندانه و هماهنگی دقیق میان نهادها و بخشهای گوناگون کشور است. هر دستگاهی باید نقش خود را بهدرستی بشناسد و در عین انجام وظایف خاص خود، نسبت به مأموریت دیگر نهادها نیز آگاهی داشته باشد و در تعامل با آنان عمل کند.
رسانه در منظومه گفتمانی اسلام حرکت میکند
کاویانی با تأکید بر اینکه رسانه باید جزئی از یک سامانه و منظومه منسجم باشد، گفت: رسانهای موفق خواهد بود که در چارچوب یک راهبرد کلان، متکی بر مبانی فکری و ارزشی خود فعالیت کند. ما با یک جهانبینی خاص، با یک هستیشناسی و ایدئولوژی الهی وارد میدان شدهایم؛ نظامی معرفتی که تفاوت بنیادینی با نظام فکری دشمن دارد. بنابراین رسانه ما نیز باید مأموریت خود را در این چهارچوب تعریف کرده و به اجرا بگذارد.
وی خاطرنشان کرد: نگاه ما به رسانه، نگاهی ارزشی و تکلیفمدار است، نه صرفاً قدرتمحور یا ابزاری. رسانه در نگاه ما ابزاری برای انجام رسالت و خدمت به حقایق است؛ نه صرفاً وسیلهای برای سلطه یا تخریب دیگران. چنانکه امیرالمؤمنین علی(ع) فرمودهاند: «فَإِنَّ الْجِهَادَ بَابٌ مِنْ أَبْوَابِ الْجَنَّةِ، فَتَحَهُ اللَّهُ لِخَاصَّةِ أَوْلِيَائِهِ»؛ این بیان نشان میدهد که جهاد حرکتی صرفاً دنیایی نیست بلکه راهی است به سوی بهشت آن هم ویژه خواص اولیای الهی.
مدیر رادیو معارف با اشاره به جایگاه حساس رسانههای متعهد در این نبرد ترکیبی، تأکید کرد: ما امروز در موقعیتی بسیار مهم قرار داریم و باید قدر این جایگاه را بدانیم. رسانههای ما باید مأموریت خود را در نسبت با منظومه فکری انقلاب اسلامی تعریف کنند؛ نه با الگوبرداری از رسانههایی که غایتشان صرفاً کسب قدرت یا تخریب رقبا است.
وی افزود: ما در گفتمانی حرکت میکنیم که هدفش هدایت انسانها، تحقق عدالت و مقاومت در برابر سلطه است. رسانه باید در تقویت این گفتمان ایفای نقش کند، روحیه مقاومت را در جامعه بالا ببرد و در برابر منطق سلطه، منطق ایمان، عزت، عدالت و هدایت را ترویج کند.
مذاکره در گفتمان سلطه، ابزار تحمیل است
کاویانی با بیان اینکه گفتمان ما در نقطه مقابل گفتمان سلطه قرار دارد، اظهار داشت: گفتمان سلطه نه اهل سازش است و نه اهل گفتوگوی واقعی. تجربه نشان داده است که مذاکره با این گفتمان به معنای پذیرش تحمیل و کرنش است. طرف مقابل تنها برای دیکته کردن خواستههای خود وارد مذاکره میشود نه برای تعامل عادلانه و سازنده.
وی تأکید کرد: رسانه ما باید نسبت خود را با این گفتمان مقاومت بازتعریف کند و از تکرار و تقلید الگوهای غربی پرهیز داشته باشد. رسالت رسانه انقلابی هدایت افکار عمومی به سمت حقیقت، ارتقای سطح فهم و آگاهی و مقاومت معرفتی در برابر تهاجم رسانهای دشمن است.
مدیر رادیو معارف در ادامه خاطرنشان کرد: رسانه انقلابی باید سنگر ایمان، عقلانیت، عدالت و اراده ملی باشد. باید با نگاه بلندمدت و راهبردی نقش خود را در شکلدهی به افکار عمومی، مقابله با تحریف واقعیتها و تبیین حقایق ایفا کند. در این میدان ما نه صرفاً برای رقابت رسانهای بلکه برای تحقق تکلیف الهی به میدان آمدهایم و این همان تفاوت بنیادین ما با رسانههای وابسته به گفتمان سلطه است.
رسانه باید امید، انسجام و پیوند با خدا را در جامعه تقویت کند
مدیر رادیو معارف با اشاره به ضرورت تقویت درونی جبهه انقلاب اسلامی، تصریح کرد: باید با تکیه بر گفتمان مقاومت خود را هم از درون و هم از بیرون تقویت کنیم؛ چه از نظر عقیدتی، چه نظامی، اقتصادی، روانی و اجتماعی. این تنها راه پایداری و استقامت در برابر گفتمانی است که بر سلطهطلبی و تحمیل استوار شده است.
وی افزود: در چنین شرایطی یکی از مهمترین وظایف رسانهها، تقویت روحیه مقاومت، امید و وحدت در جامعه اسلامی است. این وظیفه باید بر پایه آموزههای قرآنی و روایی و همچنین رهنمودهای امام خمینی(ره) و رهبر معظم انقلاب که ریشه در قرآن کریم دارد سامان یابد.
کاویانی تأکید کرد: رسانه باید به مردم بیاموزد که در برابر دشمن نباید احساس ضعف یا تزلزل داشت؛ چرا که قرآن به ما یاد داده، ضعف و تردید، دشمن را جسورتر میسازد. مهمتر آنکه باید باور داشت که در رأس همه قدرتها، خداوند متعال قرار دارد و این نگاه توحیدی باید در متن رسانههای ما حضور داشته باشد.
وی افزود: یکی از مأموریتهای مهم رسانه در نظام جمهوری اسلامی، تقویت پیوند معنوی مردم با خداوند است؛ از راه دعا، توکل، استعانت الهی و یادآوری وعدههای قطعی نصرت الهی. اگر این ارتباط عمیق شود جامعه در برابر هر هجمهای مقاوم خواهد ماند.
رسانه باید از وحدت دفاع کند، نه از تفرقه
مدیر رادیو معارف در ادامه گفت: در شرایطی که جامعه اسلامی با جنگی پیچیده و ترکیبی مواجه است و دشمن از هیچ خشونت و رذالتی فروگذار نمیکند، اطاعت از رهبری دینی جامعه و تقویت ولایتپذیری، وظیفهای اساسی است. رسانه باید در تبیین جایگاه رهبری و اهمیت تبعیت از ولیّ امر، نقش فعال ایفا کند.
وی با بیان اینکه زمان تسویهحسابهای جناحی گذشته است، اظهار داشت: وحدت راهبردی امروز یک ضرورت حیاتی است. رسانهها باید کمک کنند تا اختلافات کنار گذاشته شود و همه با درک شرایط خطیر از «من و تو» به «ما» برسند. رسانه باید از تفرقه پرهیز کرده و در جهت انسجام، همافزایی، وحدت و هدفمحوری حرکت کند.
کاویانی خاطرنشان کرد: وقتی انسجام اجتماعی و رسانهای شکل بگیرد میتوان مطمئن بود که دشمن در پیشبرد اهداف خود ناکام خواهد ماند. راهبرد دیگر ما صبر و استقامت است. باید بپذیریم که در هر نبردی ممکن است شکستهایی مقطعی داشته باشیم، اما آنچه اهمیت دارد پیروزی نهایی است.
وی یادآور شد: در دوران دفاع مقدس نیز بارها با شکستهای میدانی مواجه شدیم، اما با مقاومت و توکل بر خداوند به پیروزیهای بزرگ دست یافتیم. اصل، پایداری در مسیر حق است؛ این جنگ ممکن است گاهی با ضربه دشمن همراه باشد اما باید برآیند نهایی را دید و به فضل الهی این برآیند قطعاً به نفع جبهه حق خواهد بود.
خیانتهای داخلی، خطری جدیتر از تهاجم خارجی
مدیر رادیو معارف در بخش دیگر سخنان خود به تهدیدهای داخلی نیز اشاره کرد و گفت: اگر باور داریم که در یک شرایط خاص و پیچیده قرار داریم باید با دقت بیشتری به حوادث اخیر بنگریم. متأسفانه بخشی از ضرباتی که کشور متحمل میشود نتیجه خیانتهایی است که از درون صورت میگیرد؛ خیانتهایی که گاه خزنده و مرموز اما بهشدت مؤثر و هماهنگ با دشمن خارجیاند.
وی افزود: رسانه در چنین فضایی وظیفه دارد که با روشنگری و آموزشهای هدفمند از جبهه مؤمن و نیروهای امنیتی و نظامی کشور پشتیبانی کند. باید تلاش شود تا افکار عمومی نسبت به این جریانهای نفوذی حساس شود و دستگاههای مسئول بتوانند با قدرت و حمایت مردمی با این تهدیدات مقابله کنند.
کاویانی تصریح کرد: رسانه باید تمام اقدامات خود را براساس این راهبردهای کلان سامان دهد. از آموزش و تربیت رسانهای گرفته تا فعالیتهای تبیینی، تقویت معنویت، ایجاد همبستگی و افزایش بینش سیاسی و اجتماعی مردم؛ همه باید در خدمت گفتمان هدایت، عدالت و مقاومت باشد.
رسانه باید دشمنشناسی را آموزش دهد و با شایعهپراکنی مقابله کند
مدیر رادیو معارف با تأکید بر رسالت آموزشی رسانهها در شرایط جنگ شناختی، اظهار داشت: یکی از مهمترین مأموریتهای رسانهها در این شرایط ورود فعال به عرصه دشمنشناسی است. نباید نسبت به دشمن خوشبین بود. خوشبینی، هزینهساز است و سابقه تاریخی آن نیز در کشور ما وجود دارد.
وی افزود: رسانهها باید تاریخ را برای مردم بازخوانی و روایت کنند. باید بهدرستی تبیین شود که دشمن در طول تاریخ چگونه عمل کرده، چه ویژگیهایی داشته و اعتماد به او چه آسیبهایی به کشور وارد کرده است. یکی از کاستیهای رسانهای ما این است که هنوز بهدرستی برای مردم بازگو نکردهایم که در جنگهای جهانی چه بر سر ایران آمد.
کاویانی با اشاره به یکی از نمونههای تلخ تاریخی گفت: قحطی بزرگ سالهای ۱۲۹۶ تا ۱۲۹۸ هجری شمسی که بخش قابل توجهی از جمعیت ایران را به کام مرگ فرستاد یکی از فجایع مهم تاریخ معاصر ایران است اما این مسئله هنوز برای نسل جدید تبیین نشده است. رسانه باید روایتگر آگاهیبخش باشد و نشان دهد که هر جا ضعف داشتیم، کوتاه آمدیم یا اعتماد بیجا کردیم، دچار خسارت شدیم.
وی تصریح کرد: اگر بخواهیم از این چرخه آسیبزا رها شویم باید به سمت قدرت حرکت کنیم، ظرفیتها و توانمندیهای خود را بشناسیم و دشمن را بهتر و عمیقتر بشناسیم. این شناخت باید مستند، علمی و برآمده از تجربه تاریخی و تحلیل راهبردی باشد.
تقویت اعتماد ملی به اقتدار کشور
مدیر رادیو معارف با اشاره به اقتدار داخلی جمهوری اسلامی گفت: امروز مردم ما به قدرت و اقتدار کشور اعتماد دارند. در بحرانها و حوادث مختلف، آرامش و اطمینانی که در جامعه وجود دارد، نشان میدهد که مردم بهخوبی متوجه توانمندیهای کشور هستند. این در حالی است که در بسیاری از کشورهای دنیا کوچکترین بحران باعث فروپاشی روانی مردم میشود.
وی ادامه داد: اما این اعتماد باید مستمر تقویت شود چون امروز در وضعیت جنگی به سر میبریم. دشمن در حال انجام اقدامات پیچیده و چندلایه است و ما نیز باید متناسب با این تحرکات، هوشیاری، آمادگی و آرامش روانی مردم را حفظ کنیم. رسانه نقش اساسی در این زمینه دارد و نباید اجازه دهد که مردم دچار اضطراب، ترس و ناامنی ذهنی شوند.
کاویانی در بخش دیگری از سخنان خود به مسئولیت رسانه در برابر شایعات و اخبار جعلی پرداخت و گفت: امروز دشمن تلاش میکند با استفاده از شایعهپراکنی، تولید اخبار جعلی، تخریب افکار عمومی و ایجاد بیاعتمادی نسبت به رسانههای رسمی، فضای کشور را ملتهب کند. رسانه نباید صرفاً یک پخشکننده خبر باشد بلکه باید هدایتگر افکار عمومی باشد.
وی افزود: رسانهها باید بهصورت جدی وارد عرصه آموزش سیاسی، امنیتی، و تحلیل روانشناختی شوند. مقابله با جنگ شناختی، یکی از رسالتهای اصلی رسانه در جمهوری اسلامی است. باید مردم بدانند که بسیاری از پیامهایی که از طریق فضای مجازی یا شبکههای ماهوارهای منتشر میشود بخشی از جنگ روانی دشمن است، نه خبر واقعی.
مدیر رادیو معارف در ادامه گفت: یکی از اهداف اصلی دشمن، بیاعتماد کردن مردم نسبت به رسانههای داخلی است. رسانههای وابسته به قدرتهای بیگانه وقتی نمیتوانند در میدان واقعی پیروزی بهدست آورند، با تولید شایعه، پمپاژ ترس و القای شکست، میکوشند اراده ملت را متزلزل کنند.
وی تصریح کرد: در چنین شرایطی رسانههای داخلی باید فعالانه و هوشمندانه عمل کنند. باید با برگزاری گفتوگوهای تخصصی با کارشناسان حوزه امنیت، نظام، روانشناسی و جامعهشناسی، سطح تحلیل مخاطب را بالا ببرند. همچنین لازم است با تولید مستندهای روشنگر، پشتپردهی جنگ رسانهای دشمن را افشا و افکار عمومی را آگاه کنند.
کاویانی در ادامه خاطرنشان کرد: ما نیازمند رسانههایی هستیم که جهاد تبیین را بهدرستی درک کرده باشند و برای دفاع از حقیقت، آگاهیبخشی به جامعه و حفظ امنیت روانی مردم، با برنامه و قاطع وارد میدان شوند.
مدیر رادیو معارف با اشاره به ضرورت تولید برنامههایی با رویکرد امیدبخش در رسانههای کشور، تأکید کرد: یکی از مهمترین وظایف رسانه، تقویت روحیه ملی و امید اجتماعی است. این مهم هم در قالب دعا و نیایش و هم از طریق یادآوری وعدههای الهی به بندگان مؤمن باید در دستور کار رسانهها قرار گیرد.
وی افزود: خداوند در قرآن وعده داده که یاری مؤمنان بر عهده اوست. رسانهها باید این پیامها را با زبانی روشن قابل درک و در قالبهای گوناگون برای مردم بازگو کنند تا ایمان و اعتماد عمومی به نصرت الهی تقویت شود.
شهدا، الگوهای واقعی پایداری اجتماعیاند
مدیر رادیو معارف با تأکید بر لزوم الگوسازی رسانهای از خانوادههای معظم شهدا و ایثارگران اظهار داشت: یکی از رسالتهای جدی رسانهها، معرفی چهرههای الهامبخش جامعه است. خانوادههای شهدا، چه شهدای دفاع مقدس و چه مدافعان حرم، نمونههایی از پایداری، امید و وفاداری به نظام هستند. این خانوادهها باوجود رنجها و داغهای بزرگی که متحمل شدهاند، همچنان استوار ایستادهاند و آیندهای روشن برای کشور متصورند.
وی خاطرنشان کرد: رسانه باید با روایت صحیح و هنرمندانه از زندگی این خانوادهها، الگویی قابل لمس برای جامعه ارائه کند تا باور به ایستادگی و پیشرفت، در دل مردم جان بگیرد.
کاویانی در ادامه با اشاره به نقش مشارکت عمومی در موفقیتهای کشور، گفت: تجربه نشان داده هر جا مردم به میدان آمدهاند و به آنها اعتماد شده، نتیجه مثبت بوده است. رسانه باید این حضور را تسهیل و تقویت کند. تولید برنامههای تعاملی، ایجاد ارتباط مستقیم با مردم و انعکاس صدای بدنه جامعه از اولویتهای جدی رسانه در این مقطع حساس است.
وی همچنین با اشاره به تنوع شرایط روحی در میان مردم گفت: در جامعه امروز اقشار مختلف با سلایق و ظرفیتهای روانی متفاوت زندگی میکنند. برخی ممکن است در برابر فشارها و التهابها دچار اضطراب و مشکلات روانی شوند. رسانه در این زمینه نیز باید احساس مسئولیت کند و با استفاده از مشاورههای تخصصی روانشناسی، برنامههایی برای آموزش مهارتهای کنترل استرس، مدیریت هیجانات و ترمیم روابط فردی و خانوادگی تولید کند.
استفاده حداکثری از ظرفیتهای هنری کشور
مدیر رادیو معارف در ادامه گفت: کشور ما از پشتوانه فرهنگی و هنری بسیار غنی برخوردار است. از فردوسی تا حافظ، از مولوی تا هنرمندان معاصر همه میتوانند در حوزه تبیین حقایق، امیدآفرینی و آموزش عمومی نقش ایفا کنند. نباید این سرمایههای عظیم را نادیده گرفت.
وی افزود: مداحان، شاعران، سخنوران، بازیگران و هنرمندان سینما، تئاتر، موسیقی و دیگر شاخههای هنری، همگی میتوانند در پویش رسانهای کشور نقش مؤثر ایفا کنند. ما در مواجهه با جنگ شناختی فقط به تحلیل سیاسی و خبر محدود نیستیم؛ هنر، رسانه را زنده و اثرگذار میکند.
کاویانی در پایان خاطرنشان کرد: در شرایطی که با یک جنگ تمامعیار رسانهای روبرو هستیم، باید از همه ظرفیتهای موجود ـ چه فعلی و چه تاریخی و فرهنگی ـ بهدرستی بهرهبرداری کنیم. ما در رادیو معارف با همه توان در این میدان حاضر شدهایم و امیدواریم بتوانیم وظیفه خود را در تبیین حقایق، تقویت اعتماد عمومی و حمایت از روحیه ملی بهخوبی انجام دهیم.