پیشرفت اقتصادی ایران با الگوهای اسلامی و ایرانی ممکن است

به گزارش خبرنگار سرویس فرهنگی و اجتماعی خبرگزاری رسا، حجت‌الاسلام غلامعلی معصومی‌نیا، اقتصاددان برجسته حوزوی و عضو هیأت علمی دانشکده اقتصاد دانشگاه خوارزمی در نشست «ایران قوی و حرکت در مسیر پیشرفت» که ظهر امروز در خبرگزاری رسا برگزار شد با تأکید بر اهمیت گفت‌وگوهای کارشناسی بین صاحب‌نظران، گفت: ساعت‌ها بحث و تبادل نظر میان کارشناسان می‌تواند به راهکارهای اصولی و کاربردی برای حل مشکلات کشور منجر شود. تاریخ جهان نشان داده است که اقتصاددانانی که کنار هم نشستند و مکتب اقتصادی تشکیل دادند توانسته‌اند اثرات ماندگاری بر روند توسعه جوامع داشته باشند.

وی با بیان اینکه نظام اسلامی خدمات فراوانی به مردم ارائه کرده، افزود: با وجود دستاوردهای گسترده نظام به دلیل افق بلند انقلاب و برخی مسائل اجرایی این موفقیت‌ها به‌طور کامل برای مردم ملموس نیست اما شواهد نشان می‌دهد که سطح زندگی مردم به‌طور حقیقی ارتقا یافته است.

از چشم‌انداز تا واقعیت

حجت الاسلام معصومی‌نیا به جایگاه اسناد بالادستی و پایین‌دستی اشاره کرد و گفت: قانون اساسی سند بالادستی کشور است و سند چشم‌انداز به‌عنوان سند پایین‌دستی مورد امید رهبر معظم انقلاب بوده است. با این حال اکنون در بسیاری از شاخص‌های اقتصادی به اهداف تعیین‌شده در این سند دست نیافته‌ایم. زمانی که سند چشم‌انداز تدوین شد اهداف کلان اقتصادی مانند تبدیل شدن ایران به اقتصاد اول منطقه تعریف شد اما فاصله زیادی با تحقق این اهداف وجود دارد.

وی یکی از دلایل اصلی این فاصله را فقدان مدیریت مشخص در عرصه‌های اقتصادی و فرهنگی دانست و ادامه داد: انقلاب با اهداف روشن شکل گرفت و مردم از افق‌های آن آگاه بودند اما برنامه‌ریزی و مدیریت دقیق اقتصادی و فرهنگی در کشور وجود نداشت. به همین دلیل بسیاری از سیاست‌ها و برنامه‌ها از بیرون به ایران وارد شد. زمانی که در سال ۱۳۶۸ در دوران تحصیل اقتصاد بودیم می‌دانستیم برخی سیاست‌های اقتصادی اشتباه هستند و بعدها مشاهده شد که این سیاست‌ها ریشه بسیاری از مشکلات فعلی بوده‌اند.

حجت الاسلام معصومی‌نیا درباره برنامه‌های توسعه و تأثیر مدل‌های غربی بر آنها توضیح داد: بسیاری از برنامه‌های توسعه مبتنی بر الگوبرداری از طرح‌های غربی بوده‌اند. به‌عنوان نمونه طرح ساماندهی اقتصادی یکی از دولت‌ها تصویب شد اما با تأخیر ابلاغ شد. رهبر معظم انقلاب تأکید کردند که مسیر عملیاتی این برنامه باید پیگیری شود، اما اجرای واقعی آن محقق نشد و مسیر قبلی ادامه یافت.

وی با اشاره به اهداف عدالت و کاهش فقر در سند چشم‌انداز افزود: با ساختارهای فعلی تحقق این اهداف ممکن نیست. اصلاح نهادهایی مانند بانک و بورس و استفاده از مدل‌های جایگزین می‌تواند امکان‌پذیر باشد. البته هدف ما متهم کردن کسی نیست اما باید تکلیف روشن شود؛ با ساختار موجود مسیرهای قبلی ادامه خواهد یافت.

درس خودباوری برای اقتصاد ایران

عضو هیأت علمی دانشگاه خوارزمی درباره تجربه موفق ایران در حوزه نظامی و موشکی نیز گفت: در حوزه نظامی و موشکی کسانی که باور داشتند باید خودمان کار کنیم توانستند پیشرفت کنند و اختیار عمل داشتند. اما در عرصه اقتصادی، مدیران متناسب با نیازهای کشور اختیار کافی ندارند. بنابراین یا باید به مدل‌های لیبرال غربی روی بیاوریم که قابل قبول نیست یا با الگوهای اسلامی و ایرانی به نتایج مورد نظر برسیم.

حجت الاسلام معصومی‌نیا با انتقاد از وضعیت فعلی گفت: بسیاری از کسانی که بیانیه اقتصادی ارائه کردند خود از مسببان وضع موجود هستند. نظام نیازمند یک مرکزیت و اتاق اندیشه‌ورزی است که سند چشم‌انداز را بررسی، مدل‌ها را طراحی، اختیار اجرا داشته و پاسخگو باشد. متأسفانه چنین مرکزی فعلاً وجود ندارد.

وی در بخش دیگری از سخنان خود به نقش رهبر معظم انقلاب در ارائه الگوهای علمی اشاره کرد و افزود: رهبر معظم انقلاب در ارائه الگو در همه زمینه‌ها بسیار دقیق و مهندسی عمل کرده‌اند. در حوزه عدالت دیدگاه‌های ایشان از همه نظریات متقن‌تر است. هر نکته‌ای که بیان می‌کنند، دقیق و مهم است.

حجت‌الاسلام معصومی‌نیا در پایان با تأکید بر ضرورت بازنگری اساسی در اجرای اقتصاد مقاومتی گفت: سؤال اصلی این است که چرا اقتصاد مقاومتی اجرایی نشد و چه عواملی مانع تحقق اهداف آن شده است. اکنون نهادهای تصمیم‌گیر باید برنامه‌های نظام را بازبینی کنند در غیر این صورت وضعیت موجود ادامه خواهد یافت و فرصت‌های پیشرفت کشور از دست خواهد رفت.