طوفان الاقصی و حیات مجدد فلسطین

در شرایطی که غزه بیش از ۱۷ سال در محاصره قرار داشت، روند یهودی‌سازی قدس و مسجدالاقصیٰ شتاب گرفته بود و کابینه افراطی نتانیاهو با قانون «دولت-ملت یهودی» مسیر پاکسازی قومی را هموار می‌کرد، مقاومت فلسطین خود را در برابر پروژه‌ای دید که هدف آن محو تدریجی فلسطین از جغرافیای منطقه بود.

افزون بر این، طرح‌هایی مانند عادی‌سازی روابط میان اسرائیل و دولت‌های عربی(پیمان ابراهیم) و برخی پروژه‌های اقتصادی مانند آیمک عملاً رژیم صهیونیستی را به کانون نظم جدید منطقه‌ای تبدیل می‌کرد. در چنین فضایی، مقاومت احساس کرد اگر دست به اقدام نزند، نابودی هویت و آرمان ملی‌اش قطعی خواهد بود.

رهبران حماس بارها تأکید کرده‌اند که عملیات هفتم اکتبر ۲۰۲۳، اقدامی پیش‌دستانه برای جلوگیری از جنگی قریب‌الوقوع علیه غزه بود. ابوعبیده سخنگوی گردان‌های عزالدین القسام بارها می‌گفت که دشمن در آستانه اجرای حمله‌ای همه‌جانبه برای حذف مقاومت قرار داشت و طوفان‌الاقصیٰ واکنشی بود که پیش از وقوع آن حمله، معادله را بر هم زد. 

منابع عبری نیز در گزارش‌های خود اذعان کرده‌اند که نهادهای اطلاعاتی اسرائیل از سال ۲۰۲۲ در حال آماده‌سازی عملیاتی برای نابودی کامل زیرساخت‌های حماس بودند. بنابراین طوفان‌الاقصیٰ پاسخی محاسبه‌شده بود تا پیش از سقوط کامل غزه، ابتکار عمل به دست مقاومت بازگردد.

این عملیات از همان روز نخست، رژیم صهیونیستی را در شوکی بی‌سابقه فرو برد و افسانه «امنیت مطلق اسرائیل» را درهم شکست. پیامدهای آن نه‌فقط نظامی، بلکه سیاسی، اجتماعی و روانی بود. مسئله فلسطین که تا پیش از اکتبر ۲۰۲۳ در سایه عادی‌سازی و معاملات اقتصادی به حاشیه رانده شده بود، دوباره به صدر وجدان جهانی بازگشت. 

در دو سال گذشته میلیون‌ها نفر در قاره‌های مختلف در حمایت از مردم فلسطین به خیابان‌ها آمدند و چند کشور اروپایی که متحدان اصلی اسرائیل بودند کشور فلسطین را به رسمیت شناختند. در همین حال، رژیم صهیونیستی با بحران مشروعیت روبه‌رو شده و در دیوان کیفری بین‌المللی لاهه با پرونده‌های جنایات جنگی مواجه گردید.

دومین سالگرد طوفان‌الاقصیٰ در حالی فرا می‌رسد که جنگ با خسارت‌ها و هزینه‌های سنگین آن هنوز ادامه دارد، اما شرایط به‌گونه‌ای تغییر کرده است که حتی متحدان اسرائیل نیز از ادامه حمایت بی‌قیدوشرط خود ناتوان مانده‌اند. در سطح میدانی، مقاومت همچنان پابرجاست و در سطح سیاسی و افکار عمومی ملتهای دنیا مسئله فلسطین بار دیگر به محور گفتگوهای جهانی تبدیل شده است. 

در این جنگ دوساله اسرائیل به دلیل ناتوانی در رسیدن به اهداف خود و قرار گرفتن در موقعیت بن‌بست و انزوا دست‌به‌دامان ترامپ برای ارائه طرح صلح شده است.  شاید دو سال پس از آغاز این نبرد بتوان گفت طوفان‌الاقصیٰ صرفاً یک عملیات نظامی نبود، بلکه نقطه عطفی تاریخی بود که مسیر جهانی پرونده فلسطین را دگرگون کرد.