پیامبر اکرم (ص) اسوه عقلانیت و رحمت و آیات قرآن، راهبرد صلح جهانی

به گزارش خبرنگار گروه فرق و ادیان خبرگزاری رسا، حجت‌الاسلام والمسلمین احمد واعظی، ریس دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم در آیین اختتامیه دومین همایش بین‌المللی مطالعات تطبیقی اخلاق در اسلام و مسیحیت، به تبیین اهمیت وحدت و تعامل میان ادیان و نقش آموزه‌های قرآن کریم در مدیریت تفاوت‌ها و کاهش تفرقه پرداخت.

وی در ابتدا با قدردانی از حضور اساتید، مهمانان داخلی و خارجی و دست‌اندرکاران برگزاری همایش اظهار داشت: موضوعات مطرح‌شده در این همایش علمی بسیار متنوع و اساسی بوده و امید است نتایج مذاکرات در قالب مکتوب و الکترونیکی منتشر شده و به جامعه علمی و عموم مردم منتقل شود.

حجت‌الاسلام والمسلمین واعظی با بیان اینکه یکی از باورهای مشترک میان ادیان الهی، ماهیت وحیانی دین و اتصال آن به اراده الهی است، افزود: وجه الهی دین واحد است و تمامی شریعت‌های آسمانی از نوح تا پیامبر اسلام(ص) حقیقتی یکسان را بیان می‌کنند. آنچه در طول تاریخ موجب تفرقه و تکثر میان ادیان شده، ناشی از عوامل انسانی، ستم‌ها، تاویل‌های ناصواب و سوء‌فهم‌های بشری است، نه ماهیت دین.

وی با استناد به آیات قرآن کریم به اهمیت تمرکز بر مشترکات دینی و پرهیز از برجسته‌کردن اختلافات اشاره کرد و گفت: خداوند در قرآن، مؤمنان را به بهره‌گیری از مشترکات دعوت کرده و راه‌حل تقویت وحدت را در تعامل و گفت‌وگوی خردمندانه و محبت‌آمیز میان پیروان ادیان معرفی می‌کند. گفت‌وگو باید بر مبنای حکمت و موعظه حسنه باشد و از مقدمات باطل پرهیز کند.

حجت‌الاسلام والمسلمین واعظی با تحلیل چالش‌های دین در طول تاریخ افزود: دین همواره با دو گونه چالش مواجه بوده است؛ نخست چالش‌های بیرونی ناشی از مخالفت‌ها و دشمنی‌های غیرمؤمنان و دشمنان دین و دوم چالش‌های درونی که منشأ آن تفسیرهای ناروا، قدرت‌طلبی‌ها، سوء‌فهم‌ها و تاویل‌های ناصحیح انسان‌هاست. این چالش درونی بسیار سهمگین‌تر و گسترده‌تر از چالش‌های بیرونی است.

وی با بیان نمونه‌هایی از خشونت‌ها و نزاع‌های تاریخی ناشی از تفسیرهای ناصواب، به جنگ‌های سی ساله در اروپا و تحولات خشونت‌آمیز جهان اسلام اشاره کرد و گفت: جریانات تکفیری معاصر نیز ریشه در همان فهم‌های محدود و ناصواب از دین دارد که در تاریخ اولیه اسلام نمونه‌های مشابه آن دیده می‌شود.

حجت‌الاسلام والمسلمین واعظی بر ضرورت عقلانیت و محبت در گفت‌وگوی میان ادیان تأکید کرد و افزود: گفت‌وگو باید بر پایه خردورزی، باز بودن به سوی حقیقت و برخورد محبت‌آمیز با دیگران صورت گیرد. بدون عقلانیت و محبت، گفت‌وگو ثمربخش نخواهد بود و پیام دین به درستی منتقل نمی‌شود.

وی با یادآوری سال هزار و پانصد و نهم میلادی به عنوان سالگرد میلاد پیامبر اسلام(ص) افزود: پیامبر اسلام(ص) تجلی رحمت و عقلانیت برای بشریت بوده و در طول زندگی خود خردورزی و محبت را محور تعامل با انسان‌ها قرار داده‌اند. زندگی ایشان نمونه‌ای بی‌بدیل از رعایت اخلاق، انصاف و رأفت انسانی است.

حجت‌الاسلام والمسلمین واعظی به حادثه ورود پیامبر به طائف اشاره کرد و گفت: در این حادثه، پیامبر(ص) مورد تعرض و ضرب و جرح قرار گرفتند، اما پیامبر در برابر این رفتار نادانان نه تنها خشمگین نشد، بلکه دست به دعا برداشت و خواستار هدایت آنان شد. این نمونه جلوه‌ای از رحمت، رافت و توجه پیامبر به خردورزی و عقلانیت در تعامل با دیگران است.

وی تأکید کرد: عقلانیت و محبت دو شرط اساسی گفت‌وگوی موفق میان ادیان است؛ عقلانیت به معنای جستجوی حقیقت و دوری از تعصب و تنگ‌نظری و محبت و رافت به معنای توجه و کمک به انسان‌هاست. این دو شرط، گفت‌وگوهای بین‌ادیانی را ثمربخش و هدایت‌کننده می‌کند.

حجت‌الاسلام والمسلمین واعظی در پایان گفت: تبلور تاریخی دین در جامعه بشری همواره با تکثر و تفرقه مواجه بوده است، اما آموزه‌های قرآن و سنت پیامبر(ص) راهبرد روشنی برای تمرکز بر مشترکات و تعامل سازنده ارائه می‌دهند. هدف از این همایش‌ها نیز تقویت وحدت، ایجاد شبکه‌ای از نخبگان اخلاق‌باور و گسترش گفت‌وگوی عقلانی و محبت‌آمیز میان پیروان ادیان الهی است تا صدای اخلاق و معنویت در جهان به یک مطالبه انسانی و جهانی تبدیل شود.