مرحوم کاسبی هنرمندی مؤمن و حزباللهی بود که هنر را در خدمت دین قرار داد
به گزارش خبرنگار سرویس سیاسی خبرگزاری رسا، مراسم بزرگداشت هنرمند پیشکسوت و انقلابی زندهیاد محمد کاسبی روز پنجشنبه اول آبانماه ۱۴۰۴ با حضور آیتالله محمود محمدی عراقی، جمعی از علما، اساتید دانشگاه، هنرمندان، شاگردان و خانواده آن مرحوم در سالن شیخ مفید دانشگاه قم برگزار شد.
آیتالله محمدی عراقی در این مراسم با اشاره به بیش از چهار دهه آشنایی خود با زندهیاد کاسبی، اظهار کرد: من بیش از چهل سال است که این بزرگوار را میشناختم. از همان روزهای نخست که او فعالیت خود را در عرصه تئاتر آغاز کرد و در پایهگذاری حوزه هنر و اندیشه نقش داشت، روحیه مؤمنانه، صادقانه و مردمی در وجودش موج میزد. او هرگز از مسیر حقیقت و صداقت فاصله نگرفت و تا پایان عمر بر عهد الهی خود استوار ماند.
کاسبی؛ هنرمندی که با مردم زیست و برای خدا کار کرد
مسئول دفتر مقام معظم رهبری در قم با بیان اینکه محبت به اهلبیت علیهمالسلام ریشهای عمیق در جان مرحوم کاسبی داشت، گفت: مرحوم کاسبی عاشق مردم بود و از صمیم دل اهلبیت را دوست داشت. مولا امیرالمؤمنین علیهالسلام معشوق حقیقی او بود و در گفتار و رفتارش آثار این عشق آشکار بود. در همه آثارش روح ایمان، اخلاص و ارادت به خاندان پیامبر(ص) موج میزد.
وی افزود: زندگی مرحوم کاسبی یادآور این حقیقت است که دین ما، دین هنر و زیبایی است. خداوند متعال خالق همه زیباییهاست و فرموده است إنّ الله جمیلٌ و یحبّ الجمال. بر همین اساس هنر اصیل در نگاه اسلامی جلوهای از صفات الهی است. مرحوم کاسبی این معنا را بهخوبی درک کرده بود و هنر را عبادت میدانست.
آیتالله محمدی عراقی در ادامه سخنانش تصریح کرد: کتاب آسمانی ما قرآن کریم خود نمونهای از والاترین جلوههای هنری است. هیچ هنرمندی نمیتواند یک آیه از قرآن خلق کند. ساختار، بیان، آهنگ، تصویر و معنا در قرآن همگی هنریترین شکل ارتباط خدا با انسان است. پرورشیافتگان مکتب قرآن چون حضرت زهرا سلاماللهعلیها، حضرت زینب سلاماللهعلیها و اولیای الهی همه الگوهایی کامل برای بشر هستند.
وی اضافه کرد: از نگاه ما همه رویدادهای مهم اسلام از بعثت و غدیر گرفته تا عاشورا و اربعین جلوههایی از هنر آسمانیاند. در واقع هنر در متن دین قرار دارد و دین بیهنر، دینی خشک و بیروح خواهد بود.
عاشورا، بزرگترین صحنه هنری تاریخ
آیتالله محمدی عراقی با بیان اینکه نگاه مرحوم کاسبی به عاشورا نگاهی هنرمندانه و الهی بود، اظهار داشت: حادثه عاشورا صرفاً یک واقعه تاریخی نیست بلکه اثری هنری و بینظیر است که نویسنده و کارگردانش خداوند است. در این صحنه هر شخصیت یک قهرمان است و همه در خدمت یک حقیقت واحد یعنی دفاع از دین و انسانیت هستند. به همین دلیل است که کربلا الهامبخش همه هنرمندان مؤمن در طول تاریخ بوده است.
وی ادامه داد: مرحوم کاسبی بیش از صد اثر هنری از خود به یادگار گذاشت که در بسیاری از آنها مفاهیم قرآنی و عاشورایی جایگاه ویژهای داشت. او از این مفاهیم برای تربیت روح مردم بهره میگرفت و تلاش میکرد مخاطب را به سمت نور و معنا هدایت کند.
من افتخار میکنم حزباللهیام
مسئول دفتر رهبر معظم انقلاب در قم با اشاره به باورهای اعتقادی زندهیاد کاسبی گفت: مرحوم کاسبی هنرمندی بود که همواره بر هویت دینی و انقلابی خود تأکید داشت و میگفت: "من افتخار میکنم که حزباللهی هستم." این جمله شعار نبود بلکه حقیقت زندگی او بود. در گفتار و رفتارش، ایمان، شجاعت و صمیمیت نمایان بود.
وی افزود: هنر در نگاه مرحوم کاسبی ابزار شهرت یا ثروت نبود بلکه ابزاری برای رساندن پیام حقیقت بود. او هرگز تسلیم جریانهای فریبنده یا انحرافی نشد و تا آخرین روز عمر بر عهد خود با خدا و انقلاب باقی ماند.
آیتالله محمدی عراقی در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به وضعیت امروز هنر در جهان گفت: متأسفانه در دنیای غرب، هنر از مسیر اصیل خود منحرف شده و به ابزاری برای لذتجویی و تبلیغ ابتذال تبدیل شده است. وقتی ارزشهای الهی و اخلاقی از هنر جدا شود نتیجهاش انحطاط فرهنگی و سقوط انسانیت است.
وی افزود: در مقابل بزرگترین وظیفه هنرمندان مؤمن و متعهد ما این است که ساحت هنر را از آلودگیها و انحرافات پاک کنند و آن را دوباره در خدمت انسان، ایمان و حقیقت قرار دهند. هنر اسلامی باید بازتاب دهنده زیبایی الهی و کرامت انسانی باشد.
کاسبی، نمونه هنرمند مؤمن و صادق
مسئول دفتر رهبر معظم انقلاب در قم در ادامه با تأکید بر ویژگیهای اخلاقی زندهیاد محمد کاسبی گفت: در میان همه صفات ارزشمندی که در وجود او جمع شده بود، صفا، صداقت و صمیمیتش برجستهتر از هر چیز بود. او ساده میزیست، بیتکلف رفتار میکرد و از دل مردم برمیخاست. همین روحیه باعث میشد که آثارش نیز صادقانه و اثرگذار باشد.
وی خاطرنشان کرد: او هرگز خود را جدا از مردم نمیدانست. چه در دوران دفاع مقدس که همراه هنرمندان متعهد در جبههها حاضر بود و چه در سالهای پس از آن که در عرصه فرهنگ و رسانه فعالیت میکرد همواره دغدغه مردم و دین را داشت.
آیتالله محمدی عراقی با تأکید بر اینکه زیبایی و هنر از ارکان دین است، گفت: خداوند متعال با نامهای نیکو و صفات جمالیاش از ما خواسته است که خدایی شویم. وقتی میفرماید له الأسماء الحسنی یعنی در رفتار، گفتار و آثارمان جلوهای از صفات او نشان دهیم. هنر متعهد اسلامی یعنی تجلی دادن صفات الهی در قالب تصویر، شعر و نمایش. مرحوم کاسبی در آثارش بهخوبی این معنا را تحقق بخشید.
وی افزود: اگر هنرمندی بخواهد در مسیر خدا حرکت کند باید بداند که زیبایی حقیقی در اخلاق و ایمان نهفته است نه در ظواهر و جلوههای زودگذر. هنر بدون معنا مانند جسمی بیروح است.
پیوند هنر و معرفت دینی
مسئول دفتر رهبر معظم انقلاب در قم در ادامه گفت: ما باید میان هنر و معرفت دینی پیوندی عمیق برقرار کنیم. همانطور که قرآن با زبان زیبا و هنری خود انسان را هدایت میکند هنر نیز باید در خدمت هدایت باشد. مرحوم کاسبی این نگاه را در آثار نمایشی و تلویزیونی خود دنبال میکرد و توانست با زبان هنر پیام دین را به قلب مردم منتقل کند.
وی خاطرنشان کرد: او بهویژه در آثارش درباره عاشورا و دفاع مقدس نشان داد که هنر میتواند هم زیبا و هم معنوی باشد. این همان راهی است که باید ادامه یابد.
آیتالله محمدی عراقی در پایان سخنان خود با تأکید بر ضرورت ادامه راه هنرمندان مؤمن، گفت: امروز بیش از هر زمان دیگری نیاز داریم که هنرمندان ما با الهام از ایمان، اخلاق و عشق به اهلبیت آثار خود را خلق کنند. هنر اسلامی باید امیدبخش، بیدارگر و هدایتگر باشد نه افسرده و سطحی. هنرمندان مؤمن باید بدانند که رسالتشان کمتر از یک مجاهد در میدان نیست.
وی افزود: زندهیاد محمد کاسبی نمونهای از همین هنرمندان مؤمن بود که عمر خود را در خدمت خدا، مردم و انقلاب گذراند. یاد او برای جامعه هنری ما چراغی است که باید روشن بماند.
این مراسم با قرائت فاتحهای به روح آن هنرمند فقید و پخش نماهنگی از بخشهایی از آثار او به پایان رسید.