حوزه علمیه باید پرچمدار تحول علمی و تمدنی در گام دوم انقلاب باشد

آیت‌الله سیدباقر سیدی بنابی، نماینده مجلس خبرگان رهبری در استان و امام جمعه شهرستان بناب در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری رسا در آذربایجان شرقی، درباره بیانیه اخیر رهبر معظم انقلاب به مناسبت یکصدمین سال بازتأسیس حوزه علمیه قم، اظهار داشت: بی‌تردید این بیانیه، نقشه راهی جامع و آینده‌ساز برای حوزه‌های علمیه است تا بتوانند رسالت تاریخی خود را در تداوم نهضت علمی، فرهنگی و تمدنی اسلام به انجام رسانند.

وی با بیان اینکه «تحول» باید محور همه برنامه‌ های آینده حوزه باشد، افزود: حوزه علمیه اگر می‌خواهد در مسیر پیشرفت کشور و تحقق تمدن نوین اسلامی نقش‌آفرین باشد، باید در ساختار، محتوا و روش آموزش خود بازنگری جدی کند امروز طلاب ما باید بتوانند پاسخگوی مسائل پیچیده‌ی دنیای جدید؛ از فقه حکومتی گرفته تا فقه اقتصاد و فقه فناوری باشند.

آیت‌ الله سیدی بنابی با اشاره به ضرورت تغییر روش‌های آموزشی گفت: روش‌ های سنتی تدریس، هرچند ارزشمند و ریشه‌ دارند، اما کافی نیستند امروز باید در کنار آن‌ ها، روش‌ های مسئله‌ محور و کارگاهی مورد استفاده قرار گیرد تا روح پژوهش، خلاقیت و کاربرد در بدنه آموزش حوزوی دمیده شود تشکیل کارگاه‌های فقه حکومتی، اصول کاربردی و فلسفه سیاسی اسلامی می‌تواند نسل جدیدی از مجتهدان کارآمد را تربیت کند.

وی در ادامه با تأکید بر تعامل سازنده حوزه و دانشگاه تصریح کرد: ارتباط این دو نهاد علمی باید بر پایه هم‌افزایی و تکمیل یکدیگر باشد، نه رقابت و تکرار. ما به تعامل هدفمند در عرصه پژوهش و نظریه‌ پردازی نیاز داریم تا علوم انسانی اسلامی به مرحله‌ی تولید نظام‌های فکری نوین برسد.

استاد درس خارج حوزه علمیه تبریز، بخش «نقش‌آفرینی اجتماعی و تمدنی» بیانیه را از مهم‌ ترین فرازهای آن دانست و افزود: مراد رهبر معظم انقلاب از «طراحی نظامات اجتماعی» یعنی ورود جدی حوزه به عرصه‌ی تولید فکر در زمینه نظام‌های اقتصادی، فرهنگی، رسانه‌ای و قضایی بر اساس مبانی اسلام ناب. حوزه باید در این زمینه ابتکار عمل را در دست بگیرد و صرفاً ناظر نباشد.

نماینده مردم شریف آذربایجان شرقی در مجلس خبرگان رهبری ادامه داد: حوزه علمیه قم به عنوان مادر حوزه‌ های علمیه جهان اسلام، وظیفه دارد محور وحدت علمی، دینی و تمدنی میان امت اسلامی باشد ارتباط فعال با مراکز دینی سایر کشورها، تبادل استاد و طلبه، و طرح مسائل مشترک مانند فلسطین و وحدت مسلمین، می‌تواند جایگاه جهانی حوزه را تثبیت کند.

آیت‌ الله سیدی بنابی با اشاره به اهمیت ورود به فقه نوپدید خاطرنشان کرد: مسائلی مانند هوش مصنوعی، زیست‌ فناوری، محیط زیست و فضای مجازی، نیازمند اجتهاد روزآمد هستند حوزه باید از موضع پیش‌ دستی علمی وارد این عرصه‌ ها شود و پاسخ‌ های نوین و مستند به مبانی فقهی ارائه دهد.

استاد حوزه و دانشگاه: آینده‌ پژوهی در حوزه یک ضرورت است اگر حوزه بخواهد «جلوتر از زمان حرکت کند»، باید این دانش را به مهارت تبدیل نماید تا بتواند برای چالش‌ های ۲۰ سال آینده، راه‌حل علمی و دینی داشته باشد.

امام جمعه بناب در بخش پایانی سخنان خود تأکید کرد: تحقق کامل این بیانیه نیازمند شاخص‌های عینی و ضمانت‌ های اجرایی روشن است ایجاد شورای راهبری تحول در حوزه، بهره‌گیری از نظر اساتید برجسته، و استفاده از ظرفیت طلاب نخبه می‌تواند اجرای بیانیه را به حرکتی فراگیر تبدیل کند موانع اصلی در این مسیر، نگاه‌ های جزیره‌ای و کم‌ تحرکی مدیریتی است که باید با روحیه انقلابی و تفکر جهادی از میان برداشته شود.

وی در پایان اظهار داشت: امروز بیش از هر زمان دیگر، حوزه علمیه باید پرچمدار تحول علمی، فرهنگی و تمدنی در گام دوم انقلاب باشد؛ چرا که آینده نظام اسلامی در گرو پویایی، نوآوری و مسئولیت‌ پذیری حوزه است.