یادنامهای برای جانباز شهید حجتالاسلام ابوطالب داوودی
به گزارش خبرنگار سرویس حوزه و روحانیت خبرگزاری رسا، در تاریخ انقلاب اسلامی نام روحانیانی میدرخشد که نهتنها در سنگر علم و تبلیغ بلکه در میدانهای جهاد و مقاومت نیز پرچمدار ایمان و غیرت بودهاند. آنان که لباس روحانیت را نه برای شأن اجتماعی بلکه برای رسالت الهی پوشیدند و در دفاع از قرآن و اهلبیت(ع) تا پای جان ایستادند. یکی از این چهرههای درخشان و کمتر شناختهشده جانباز شهید حجتالاسلام ابوطالب داوودی است؛ عالمی وارسته، مجاهدی خستگیناپذیر و روحانیای که عمر خود را در خدمت به اسلام، انقلاب و مردم سپری کرد و سرانجام در مسیر جانبازی به لقاءالله پیوست.
تولد در دیار ایمان و غیرت
شهید داوودی در سال ۱۳۲۸ در روستای اروانه از توابع شهرستان سرخه استان سمنان دیده به جهان گشود؛ خطهای که همواره به ایمان، سادهزیستی و پیروی از اهلبیت(ع) شهره بوده است. خانوادهای متدین و قرآنی نخستین مدرسه تربیت او بود. از همان کودکی نشانههای عشق به قرآن و روحیه معنوی در او آشکار بود. انس با دعا و نیایش، احترام به پدر و مادر و دلبستگی به ارزشهای دینی مسیر آینده او را روشن ساخت.
با ورود به نوجوانی روح پرسشگر و متأمل او راهی حوزههای علمیه شد؛ راهی که سالها بعد به شکوفایی علمی و اخلاقیاش انجامید. او در سایه تلاش و تقوا مدارج علمی را یکییکی پیمود و از محضر بزرگانی چون آیتاللهفاضل لنکرانی و آیتالله العظمی شیخ جواد تبریزی بهرهمند شد. رشتههای فقه و فلسفه را با نگاهی عمیق و دقیق دنبال کرد و بهتدریج در زمره فضلای خوشفکر و مجاهد حوزه درآمد.
دهه پنجاه دوران تلاطم و بیداری ملت ایران بود. بسیاری از روحانیان جوان پیام امام خمینی(ره) را شنیده و در مسیر مبارزه با استبداد و وابستگی گام نهادند. حجتالاسلام داوودی نیز از همان آغاز نهضت به صف مبارزان پیوست. او در دوران خفقان طاغوت منابر را به سنگر آگاهیبخشی تبدیل کرد و بیپروا از ضرورت بازگشت به اسلام ناب محمدی سخن گفت.
پس از پیروزی انقلاب اسلامی او همچون دیگر شاگردان مکتب امام میدان خدمت را عرصه جدید جهاد دانست. با روحیهای خستگیناپذیر به میان مردم رفت به تربیت جوانان پرداخت و در سنگرهای مختلف انقلاب ایفای نقش کرد.
حضور در جبهههای دفاع مقدس
با آغاز جنگ تحمیلی حجتالاسلام داوودی از نخستین روحانیانی بود که ندای جهاد را لبیک گفت. او نهتنها برای تبلیغ و روحیهبخشی به رزمندگان به جبهه رفت بلکه در خط مقدم نبرد نیز حضور یافت. شهادت برایش آرزو و جهاد تکلیف بود. در میان گلوله و خمپاره، قرآن میخواند و رزمندگان را به یاد اهلبیت(ع) میانداخت.
در یکی از عملیاتها در اثر بمباران شیمیایی دشمن بعثی بهشدت مصدوم شد. سالها آثار آن جراحتها بر جسمش باقی ماند؛ اما هیچگاه او را از فعالیت، تدریس و خدمت بازنداشت. جانبازی برایش نه محدودیت، که نشانه وفاداری به پیمان الهی بود.
روحیه انقلابی بینش عمیق فقهی و اعتماد نهادهای انقلابی سبب شد که حجتالاسلام داوودی در سنگرهای مهمی از نهاد نمایندگی ولی فقیه به خدمت مشغول شود. او سالها به عنوان نماینده ولی فقیه در سپاه استان سمنان ایفای نقش کرد و نقشی مؤثر در تربیت معنوی نیروهای سپاه بر عهده داشت.
در ادامه مسئولیت نمایندگی ولی فقیه در مرکز پشتیبانی نیروی مقاومت بسیج و سپس اداره نمایندگی ولی فقیه در ناحیه مقاومت بسیج مالک اشتر (شرق تهران) را برعهده گرفت. مدیریت او مبتنی بر معنویت، سادهزیستی و ارتباط مستقیم با بدنه نیروها بود.
در سالهای پایانی عمر پربرکتش نیز به عنوان مسئول نهاد نمایندگی رهبری در مرکز پشتیبانی منطقهای تهران منصوب شد. در همه این مسئولیتها، او نمونهای از روحانی متعهد، مدیر متواضع و الگوی «خدمت بیمنت» بود.
سلوک معنوی و اخلاقی
ویژگی برجسته شهید داوودی معنویت و تهذیب نفس بود. قرآن نهتنها ورد زبانش بلکه منش زندگیاش بود. شاگردان و همسنگرانش روایت میکنند که در هر کاری آیهای از قرآن را معیار قرار میداد و تصمیمهایش را بر اساس معارف اهلبیت(ع) میسنجید.
نماز شب را هرگز ترک نمیکرد، در دعاهای کمیل و توسل شرکت میکرد و انس خاصی با زیارت عاشورا داشت. در کلاسهای اخلاق و مباحث دینی، بیش از آنکه سخن بگوید، با عمل خود درس میداد. چهرهای آرام، نگاه مهربان و صدایی دلنشین داشت که آرامش و ایمان را به اطرافیان منتقل میکرد.
در زندگی شخصی نیز سادهزیستی را سرلوحه خود قرار داده بود. با وجود مسئولیتهای فراوان هیچگاه رفاه و موقعیت را هدف قرار نداد. خانهاش مأمن طلبهها و بسیجیان جوان بود. هرگاه کسی از او نصیحت میخواست با لبخندی پدرانه میگفت: «تا وقتی قرآن در دست ماست راه گم نمیشود.»
عشق به قرآن و اهلبیت(ع)
حجتالاسلام داوودی نمونهای از روحانی قرآنی بود؛ کسی که تلاوت و تدبر در قرآن را از عبادات اصلی خود میدانست. او معتقد بود که روحانیت باید مردم را با قرآن انس دهد و آموزههای آن را در جامعه جاری سازد. در بسیاری از سخنرانیهایش تأکید میکرد که: «قرآن و اهلبیت(ع) دو گوهر نجات انساناند؛ هر که از این دو جدا شود، در گرداب دنیا غرق خواهد شد.»
عشق به اهلبیت(ع) در رفتار و گفتار او آشکار بود. در ایام محرم و صفر در هیئات سمنان و تهران منبر میرفت و اشک بر سیدالشهدا(ع) را سرمایه عمرش میدانست. به جوانان توصیه میکرد: «روضه، دانشگاه تربیت دل است؛ آن را ترک نکنید.»
با وجود جایگاه علمی و مسئولیتهای سنگین او هرگز خود را برتر از دیگران نمیدانست. اگر طلبهای جوان از او پرسشی میپرسید با دقت گوش میداد و با احترام پاسخ میداد. همواره میگفت: روحانیت باید خادم مردم باشد.»
آثار شیمیایی سالهای جنگ، در طول عمرش او را رها نکرد. نفسکشیدن برایش دشوار بود، اما هیچگاه شکوهای بر زبان نراند. وقتی از او درباره دردها و بیماریاش میپرسیدند، با لبخند میگفت: «این زخمها یادگاری از روزهایی است که خدا بندگانش را امتحان میکرد. شکر که از آن امتحان سرافراز بیرون آمدیم.»
او تا آخرین روزهای عمر با وجود ضعف جسمانی از وظایف خود در نهاد نمایندگی غافل نشد. همواره میگفت: «تا زمانی که توان دارم، باید در مسیر ولایت بمانم. این لباس امانتی است از امام و شهدا.»
عروج ملکوتی
سرانجام در روز هشتم آبان ۱۳۸۳ در حالی که ۵۵ سال از عمر شریفش میگذشت جسم رنجور و مصدوم او در بیمارستان بقیةالله تهران آرام گرفت و روحش به ملکوت اعلی پیوست. پیکر مطهرش پس از تشییع باشکوه در تهران، قم و سمنان، با نماز آیتالله العظمی نوری همدانی بر پیکرش، در گلزار شهدای سمنان به خاک سپرده شد.
در مراسم تشییع او یاران جبهه و همرزمان سپاهیاش گرد آمده بودند و از عالمی سخن میگفتند که «در میدان جنگ و تبلیغ یکسان میجنگید». مردم سمنان او را نهفقط بهعنوان یک عالم دینی بلکه بهعنوان پدری دلسوز و معلمی اخلاقمدار میشناختند.
میراث حجتالاسلام داوودی نه در مقام و عنوان بلکه در تربیت نفوس و استمرار راه قرآن و ولایت است. شاگردانش امروز در حوزهها و نهادهای مختلف ادامهدهنده مسیر اویند. آنان میگویند: استاد داوودی به ما آموخت که علم بدون تهذیب، خنثی است و مسئولیت بدون معنویت خطرناک.
راه او راه روحانیانی است که انقلاب را با جان خود معنا کردند؛ روحانیانی که در میدان عمل، آموزگار اخلاص و ایثار بودند. او از جمله کسانی بود که نشان داد «جانباز» یعنی کسی که حتی پس از جراحت و رنج، همچنان در مسیر جهاد باقی میماند.
جانباز شهید حجتالاسلام ابوطالب داوودی را میتوان نماد «روحانیت مجاهد» دانست؛ روحانیتی که در عین علم و فقاهت، در میدان عمل نیز پیشگام است. زندگی او سندی است بر اینکه لباس روحانیت اگر با معرفت و تقوا همراه شود، میتواند چراغ هدایت جامعه باشد.
او از دیار سمنان برخاست در مکتب قم بالید در جبهههای جنوب و غرب جان فدا کرد و در مسیر قرآن و ولایت آرام گرفت. شهادت او نه پایان، بلکه استمرار راهی است که همه روحانیان جانباز و شهید، با خون خود ترسیم کردهاند.امروز که جامعه ما بیش از هر زمان نیازمند الگوهای حقیقی معنویت و اخلاص است، بازخوانی زندگی چنین عالمانی ضرورتی دوچندان دارد. یاد و نام شهید داوودی یادآور این حقیقت است که خدمت به دین و مردم تنها در سخن و تدریس نیست بلکه در میدان ایثار و وفاداری به ولایت معنا مییابد.
روح بلند این عالم جانباز و شهید در جوار اولیای الهی و در محضر قرآن و اهلبیت(ع) آرام گرفته است؛ اما سلوک او، چراغی است برای نسل امروز حوزه و روحانیت که بداند در هر زمان و شرایطی میتوان روحانیِ وارسته و مجاهد بود.