الهام و مسئولیت از دل مقاومت زنان فلسطینی
اشاره: زنان فلسطینی قلب تپنده مقاومتاند؛ زنانی که با تربیت نسلهای آگاه، حضور در میدان مبارزه و پاسداری از هویت فلسطینی، روح مقاومت را زنده نگه میدارند. رنجها و ایستادگی آنان نهتنها بنمایه تداوم مبارزه است بلکه الهامبخش زنان در سراسر جهان از جمله ایران شده است. از همینرو زنان ایرانی و مسلمان میتوانند با روایتگری دقیق، تولید محتوای مستند، همکاری با نهادهای حقوق بشری و فعالیت فرهنگی و رسانهای، صدای زنان و کودکان فلسطینی را به عرصه جهانی برسانند و جریان آگاهی را تقویت کنند.
بازنمایی درست رسانهها از نقش زنان فلسطینی عمق انسانیت و معنویت مقاومت را نشان میدهد؛ مقاومتی که مادران شهید، اسیران زن و مبارزان گمنام آن را معنا میبخشند. مشاهده این صحنهها برای زنان تجربهای تحولآفرین است؛ زیرا معنای زن بودن، مسئولیت اجتماعی و ارزش کرامت انسانی را بازتعریف میکند و پیوندی عاطفی و اخلاقی میان آنان و زنان رنجکشیده فلسطین پدید میآورد.
در همین زمینه خبرنگار سرویس فرهنگی و اجتماعی خبرگزاری رسا، گفت و گویی با خانم آقایی زاده استاد حوزه علمیه خواهران داشته است که در ادامه تقدیم خوانندگان گرامی می شود:
رسا - از نگاه شما نقش زنان در شکل گیری و تداوم مقاومت مردم فلسطین چگونه تعریف می شود؟
نقش زنان فلسطینی در مقاومت بسیار عمیق و قابل تأمل است. زنان فلسطینی نقشی چندبعدی و حیاتی در شکلگیری و تداوم مقاومت داشتهاند: آنان با نقش مادری و تربیت نسل مقاوم نسلهایی را تربیت کردهاند که به حقوق تاریخی خود واقفند و برای آزادی میکوشند. این نقش پایهایترین و ماندگارترین تأثیر را دارد.
زنان فلسطینی همواره در صحنههای درگیری چه در اعتراضات و چه در مقابله با اشغالگران حضوری فعال داشتهاند. آنان با حفظ فرهنگ فلسطینی، انتقال روایت تاریخی و تقویت هویت ملی، پشتوانه فرهنگی مقاومت را تقویت کردهاند و با حفظ ساختار خانواده در سختترین شرایط و مشارکت در فعالیتهای اقتصادی، استمرار جامعه تحت اشغال را ممکن ساختهاند. شهدا و اسرای زن مانند سمیرا القاضی و احلام التمیمی به نمادهای پایداری تبدیل شدهاند.
زنان فلسطینی کنشگران فعالی هستند که مقاومت را در همه ابعادش شکل داده و تداوم بخشیدهاند. نقش آنان ترکیبی از مبارزه مستقیم و پشتیبانی همهجانبه برای حفظ هویت و موجودیت فلسطین است.
رسا - زنان ایرانی و مسلمان چگونه می توانند صدای حمایت از زنان و کودکان فلسطینی را در سطح بین المللی تقویت کنند؟
زنان ایرانی و مسلمان میتوانند با مجموعهای از فعالیتهای رسانهای، فرهنگی، هنری و حقوقی، نقش مؤثری در بازتاب واقعیتهای مربوط به زنان و کودکان فلسطینی ایفا کنند. از جمله این اقدامات میتوان به تولید مستندها و محتوای چندرسانهای درباره جنایات رژیم صهیونیستی، استفاده گسترده از هشتگهای چندزبانه، ترجمه و انتشار گزارشهای میدانی به زبانهای مختلف و ارتباطگیری با نهادهای حقوق بشری و مجموعههای فعال در حوزه زنان اشاره کرد.
نوشتن نامههای سرگشاده به سازمانهای بینالمللی مانند سازمان ملل، برپایی نمایشگاههای عکس و فیلم درباره مقاومت زنان فلسطین و خلق آثار هنری نمادین مانند نقاشی، مجسمه یا اجرای تئاتر نیز از ابزارهای مهم تأثیرگذاری فرهنگی هستند. همچنین برگزاری نشستهای شعر و ادبیات، وبینارها و کنفرانسهای علمی بینالمللی، انتشار مقالات پژوهشی درباره وضعیت زنان و کودکان فلسطینی و ایجاد شبکههای علمی برای مطالعات فلسطین میتواند صدای آنان را فراتر از مرزها منعکس کند.
علاوه بر این برگزاری مراسم مذهبی با محوریت حمایت از فلسطین، انتشار بیانیههای علمای دینی و پیگیری پروندههای حقوقی از طریق سازوکارهای بینالمللی میتواند به افزایش فشار جهانی علیه رژیم صهیونیستی کمک کند. مجموعه این فعالیتها ابزاری مؤثر برای روشنگری افکار عمومی و حمایت عملی از زنان و کودکان مظلوم فلسطینی است.
رسا - به نظر شما چرا حضور زنان در جبهه مقاومت چه در فلسطین و چه در کشورهای دیگر جنبه ای الهام بخش برای جوامع دیگر دارد؟
حضور زنان در جبهههای مقاومت به دلایل متعددی دارای جنبههای الهامبخش است: زنان با حضور در خط مقدم مقاومت، تصویری از زن به عنوان موجودی منفعل و محدود به حریم خصوصی را میشکنند و الگویی از قدرت، شجاعت و عاملیت ارائه میدهند و توانایی زنان در تلفیق نقش مادری، همسری و مبارزه مستقیم، عمق فداکاری و ظرفیت انسانی آنان را نشان میدهد.حضور زنان نشان میدهد که مقاومت تنها نظامی نیست بلکه فرهنگی، اجتماعی و هویتی است و زنان در تمام این عرصهها پیشتازند.
تصویر زن مبارز که همزمان حامل ارزشهای انسانی و اخلاقی است به مقاومت عمق معنوی میبخشد و آن را از خشونت صرف متمایز میکند. زنان به عنوان انتقالدهندگان فرهنگ مقاومت به نسل بعد، تضمین تداوم مبارزه هستند.فداکاری زنان برای دفاع از کرامت انسانی، مرزهای جغرافیایی و فرهنگی را درمینوردد و برای همه آزادیخواهان جهان الهامبخش است.
رسا ـ رسانه ها چه نقشی می توانند در بازنمایی درست از زنان مبارز فلسطینی و رنج های آنان ایفا کنند؟
رسانهها با رویکردی مسئولانه و حرفهای میتوانند تصویر دقیقتری از واقعیتهای زندگی و مبارزه زنان فلسطینی ارائه دهند. این نقش از طریق نمایش بدون سانسور واقعیتهای میدانی، انتشار مستندهای تصویری از زندگی روزمره زنان در شرایط اشغال و بازتاب مستقیم سخنان، خاطرات و تجربههای شخصی آنان محقق میشود. رسانهها همچنین با مقابله با روایتهای یکسویهای که مقاومت را «تروریسم» معرفی میکنند و با نشان دادن چهره انسانی، مادرانه و مقاوم زنان، میتوانند تصویر حقیقیتری را به افکار عمومی جهانی منتقل کنند.
افشای روشهای تبلیغاتی رژیم صهیونیستی، برجستهسازی نقش زنان در حفظ خانواده و جامعه، انعکاس فعالیتهای فرهنگی، آموزشی و اجتماعی آنان و به تصویر کشیدن مقاومت روزمره در عرصههای اقتصادی و هنری از دیگر وظایف رسانههاست. روایتپردازی احساسی اما واقعمحور، نشان دادن درد و رنج مادرانی که عزیزانشان را از دست میدهند و ثبت لحظههای مقاومت کودکان در کنار نقش حمایتی زنان میتواند عمق بیشتری به بازنمایی رسانهای ببخشد.
رسانهها همچنین باید مستندسازی سیستماتیک نقض حقوق زنان، انتشار تصاویر و اسناد مربوط به خشونت نظامیان صهیونیست و ایجاد آرشیوهای قابل استفاده در محاکم بینالمللی را در دستور کار قرار دهند. معرفی زنان بهعنوان نمادهای پایداری، روایت پیروزیها و دستاوردهای آنان، تولید محتوای آموزشی درباره تاریخچه مقاومت و تحلیل نقش آنان در تحولات تاریخی فلسطین نیز میتواند جایگاه زنان مبارز فلسطینی را در حافظه جهانی تثبیت کند.
رسا ـ بهعنوان یک زن، وقتی صحنههای مقاومت و استقامت زنان فلسطینی را میبینید، چه احساسی پیدا میکنید و این تصاویر چه تأثیری بر مسیر شخصی یا اجتماعی شما دارند؟
تماشای استقامت زنان فلسطینی برای من تجربهای عاطفی و تعیینکننده است؛ احساسی که در چند لایه شکل میگیرد. پیش از هر چیز، نوعی همدلی عمیق در وجودم شکل میگیرد؛ همدلی با مادرانی که داغ فرزندانشان را تحمل میکنند و زنانی که در میان ویرانیها همچنان به کرامت انسانی خود پایبند میمانند. این تصاویر باعث میشود با تمام وجود دردی مشترک را همراه آنان حس کنم و در برابر بزرگی روحشان سر تعظیم فرود آورم.
از سوی دیگر مقاومت این زنان به من الهام میدهد تا در زندگی شخصیام با قدرت بیشتری با مشکلات روبهرو شوم. وقتی چالشهای آنان را میبینم سختیهای روزمره برایم کوچکتر جلوه میکند و معنای تازهای از صبر، ایستادگی و مبارزه با نابرابریها را در زندگی فردیام درمییابم.
این مشاهدات حس مسئولیت اجتماعی مرا نیز تقویت میکند؛ احساس میکنم باید درباره ظلمهایی که بر مردم فلسطین میگذرد آگاهیبخشی کنم، روایتهای واقعی را برای اطرافیان بازگو کنم و راههایی برای حمایت عملی و همبستگی بیابم.
همچنین تصویر زنان فلسطینی باعث بازتعریف معنای زن بودن در ذهن من میشود؛ ترکیبی از قدرت، مادری، شجاعت و تعهد. از توازن میان مسئولیتهای خانوادگی و نقش مبارزاتی آنان الگو میگیرم و به ابعاد تازهای از توانمندی زنانه پی میبرم.
در نهایت دیدن این صحنهها نوعی تحول در نگاه من به زندگی ایجاد میکند؛ قدردانی بیشتری نسبت به امنیت و آزادی پیدا میکنم و ارزش کرامت انسانی برایم پررنگتر میشود. این تجربهها جهت تازهای به اهداف و انتخابهایم میدهند و زندگیام را معنادارتر میکنند.