فاطمیه خط قرمز ماست؛ منابع هزارساله را انکار نکنید

به گزارش خبرنگار گروه فرق و ادیان خبرگزاری رسا، حجت‌الاسلام‌ محمدجعفر طبسی، استاد سطوح عالی حوزه علمیه قم و پژوهشگر حوزه امامت، در دویست‌وپنجاه و هشتمین نشست از سلسله نشست‌های مــــرکـــز مـــطالعات و پــاســخ‌گــویی بـه شبــــهــات (حوزه‌های علمیه) با عنوان فضائل و مصائب فاطمه زهرا(س) در منابع اهل سنت با اشاره به برخی صحبت ها و شبهاتی که تلاش می‌کند مصائب روضه‌خوانی را کوچک‌شمری کند، گفت: برخی افراد بدون مراجعه به منابع اصیل، قضیه را فرضی یا اختراع روضه‌خوان‌ها معرفی می‌کنند که پیش از هر قضاوتی باید به منابع مراجعه شود.

 

حجت‌الاسلام‌ طبسی در دفاع از وجه تاریخی و متنی روایت، به نقل‌هایی از منابع اهل سنت اشاره کرد و نام چند مؤلف اهل سنت را برشمرد که موضوع سقط جنین و شهادت محسن را در آثار خود آورده‌اند و از جمله آنان به نقلی از ابن ابی‌دائم که در مجالس او جمله‌هایی نقل شده و روایتی حزن‌انگیز درباره فاطمه سلام‌الله‌علیها آمده است که در آن‌ها نکاتی درباره این قضیه آمده است، اشاره کرد.

 

 

 

استاد سطوح عالی حوزه علمیه قم با اشاره به دو اثر مشهور ابن‌منظور، لسان و لسان‌العرب، گفت: ابن‌منظور در ماده رفس به‌صراحت می‌گوید که این واژه به‌معنای زدن به سینه با پا است که در کتاب ابن ابی‌دائم ذکر شده؛ حال برخی افراد اخیراً این معنا را تحریف کرده و وقوع چنین حادثه‌ای را انکار می‌کنند؛ در حالی‌که این معنا در منابع معتبر ثبت شده است.

 

وی با استناد به سخنان ابن ابی‌دائم – از مشاهیر قرن چهارم هجری (متوفای ۳۵۲ق) – افزود: ابن ابی‌دائم نقل می‌کند که داستان اسقاط جنین حضرت زهرا(س) را در حضور او می‌خواندند. این یعنی بیش از هزار سال است که این مباحث در مجالس علمیِ اهل‌سنت مطرح بوده است. چگونه امروز عده‌ای با نهایت بی‌اطلاعی می‌گویند این قصه‌ها ساختۀ روضه‌خوان‌هاست؟

 

استاد سطوح عالی حوزه علمیه قم کسانی را که این وقایع را دروغ می‌خوانند، به بی‌اطلاعی دانست و افزود: اگر این کتاب‌ها را قبول ندارید، تکلیف‌تان با میراث علمی خودتان چیست؟

 

 

حجت‌الاسلام‌ طبسی در بخش دیگری از سخنانش به ابراهیم بن محمد جوینی – استاد ذهبی – اشاره کرد و گفت: جوینی در کتاب فرائد السمطین (دو جلدی)، روایت اسقاط جنین را نقل کرده و تصریح می‌کند که این مظلومیت را خود پیامبر اکرم(ص) برای فاطمه بیان فرموده‌اند.

 

 

وی با اشاره به جلد اول، صفحه ۳۵، باب هفتم این کتاب گفت: پیامبر اکرم(ص) در روایتی طولانی درباره مقام فاطمه سخن می‌گویند:

فاطمه سیدة نساء العالمین است؛ نور چشم من، روح من، میوه دل من، و فرشته‌گون در دنیا.

سپس وقتی پیامبر ورود فاطمه را می‌بینند، یاد ظلم‌هایی می‌افتند که پس از ایشان بر او روا خواهد شد. پیامبر می‌فرمایند:

می‌بینم روزی را که پس از من حرمت دخترم شکسته می‌شود؛ ظلم وارد خانه‌اش می‌گردد؛ پهلویش را می‌شکنند؛ و فرزندش را سقط می‌کنند.

 

استاد سطوح عالی حوزه علمیه قم تأکید کرد: این عبارات، روضه‌خوانی نیست؛ روضه‌خوانِ این مصیبت خودِ پیامبر اکرم(ص) است. آن‌هایی که امروز مجالس عزای اهل‌بیت را مسخره می‌کنند، بدانند در حقیقت روایت پیامبر را به استهزا گرفته‌اند.

 

 

 

حجت‌الاسلام‌ طبسی در ادامه به تحلیل دقیقِ سه روایتی پرداخت که برخی مخالفان برای اثبات رضایت حضرت زهرا(س) از خلیفه اول به آن استناد می‌کنند و تصریح کرد: این سه روایت، همگی به یک نقلِ واحد بازمی‌گردند و از نظر سند و محتوا دچار اشکالات جدی‌اند.

 

وی مهم‌ترین روایت را نقل ابن سعد در طبقات الکبری، جلد ۸، صفحه ۲۹ دانست و خلاصه مضمون آن را چنین بیان کرد: در اواخر عمر حضرت زهرا(س)، ابوبکر به همراه عمر به درِ خانه آمدند تا از حضرت عذرخواهی کنند. امیرالمؤمنین(ع) به داخل رفت و گفت که فلانی آمده است و می‌خواهد از شما پوزش بخواهد. حضرت اجازه دادند، ابوبکر وارد شد، سخن گفت و به‌زعم آنان ماجرا پایان یافت. برخی نتیجه می‌گیرند که پس فاطمیه تمام است و حضرت راضی شده است.

 

حجت‌الاسلام‌ طبسی در ردّ این برداشت گفت: این روایت از عامر شعبی نقل شده؛ کسی که سال ۱۰۳ یا 104 یا 105 یا 106 هجری از دنیا رفته است. نکته مهم این است که شعبی در زمان خلیفه دوم تازه به دنیا آمده؛ یعنی اصلاً در دوران خلیفه اول وجود نداشته. پس چگونه می‌تواند ماجرایی را نقل کند که در زمان ولادتش هم رخ نداده؟!

 

استاد سطوح عالی حوزه علمیه قم افزود: می‌گوییم اگر به زعم شما روایات ضعیف حجت است، چرا به روایت صحیح بخاری که نزد خودتان اوج اعتبار است، مراجعه نمی‌کنید؟ بخاری صریحاً می‌گوید: فاطمه(س) تا آخرین لحظه عمر، از خلیفه اول راضی نشد و بر او غضب کرد و نقل می‌کند که حضرت فاطمه(س) شش ماه پس از وفات رسول خدا(ص) زنده بود و در تمام این شش ماه با ابوبکر یک کلمه سخن نگفت.

 

حجت‌الاسلام‌ طبسی با اشاره به لسان‌العرب ابن‌منظور درباره مادّه وَجَدَ افزود: ابن‌منظور می‌گوید: وَجَدَت علیه یعنی غَضِبَت علیه؛ یعنی غضب کرد. پس وقتی بخاری می‌گوید: وَجَدَت فاطمة علی ابی‌بکر، معنایش این است که فاطمه(س) بر ابوبکر غضبناک بود و این غضب تا پایان حیات ادامه داشت.

 

 

 

وی بار دیگر روایت صحیح بخاری را محور اصلی استدلال خود دانست و تصریح کرد: هیچ‌گونه سازش و رضایتی میان خلیفه اول و حضرت زهرا(س) شکل نگرفت و دلیل روشن آن، روایت بخاری است که بخشی از آن را خود اهل‌سنت در خطبه‌های نماز جمعه برای مردم خوانده‌اند. بخاری صریح می‌گوید حضرت فاطمه(س) تا آخرین لحظه عمر بر ابوبکر غضبناک بود و با او سخن نگفت.

 

استاد سطوح عالی حوزه علمیه قم گفت: پس نه از نظر سندی، نه از نظر تاریخی و نه بر اساس معتبرترین منابع اهل‌سنت مانند صحیح بخاری، هیچ دلیلی برای ادعای رضایت حضرت زهرا(س) از خلیفه اول وجود ندارد. بلکه شواهد قطعی نشان می‌دهد که حضرت تا آخرین لحظه حیات، بر او غضبناک بود و حتی با او سخن نگفت.

 

حجت‌الاسلام‌ طبسی خطاب به کسانی که به روایت طبقات ابن‌سعد استناد می‌کنند، تأکید کرد: اگر به روایت ابن‌سعد استناد می‌کنید، انصاف داشته باشید و روایت بخاری را هم کنار آن بگذارید. همچنین کتاب الامامة و السیاسة ابن‌قتیبه را بخوانید تا مردم خودشان قضاوت کنند.

 

وی سپس به نقل ابن‌قتیبه اشاره کرد و گفت: این نقل به‌اندازه‌ای روشن است که به همین دلیل برخی می‌گویند کتاب ابن‌قتیبه نیست! ابن‌قتیبه روایت می‌کند که دو نفر وارد خانه حضرت شدند و سلام کردند، اما حضرت زهرا(س) حتی جواب سلام آن‌ها را نداد؛ در حالی که جواب سلام واجب است. ایشان صورت خود را به دیوار برگرداندند و مجلس محاکمه‌ای تشکیل دادند.

 

استاد سطوح عالی حوزه علمیه قم افزود: طبق نقل او، حضرت زهرا(س) از آن دو نفر اعتراف گرفتند: پیامبر(ص) فرموده است: رضای خدا در رضایت فاطمه است و فرموده است: غضب خدا در غضب فاطمه است.

پس از اعتراف، حضرت فرمودند: به خدا قسم شما دو نفر مرا راضی نکردید؛ بلکه مرا به غضب آوردید.

و نیز فرمودند: بعد از نماز بر شما نفرین می‌کنم.

 

حجت‌الاسلام‌ طبسی در پایان تأکید کرد: فاطمیه خط قرمز ماست. ما اهل توهین به اهل‌سنت نیستیم؛ اما اجازه نمی‌دهیم حقایق تاریخی تحریف شود. هرچه امروز در این برنامه گفته شد، از منابع معتبر اهل‌سنت بود. فرزندان شیعه باید این مسائل را دقیق بدانند تا در برابر شبهات، محکم پاسخ دهند.