گزارشی از نشست کنگره بینالمللی شعر زنان مقاومت «سوده» + فیلم
در آستانه برگزاری کنگره بینالمللی شعر زنان مقاومت «سوده»، نشست خبری این رویداد امروز با حضور مسئولان و مجریان آن در مرکز مدیریت حوزههای علمیه خواهران برگزار شد.
به گزارش خبرنگار سرویس فرهنگی و اجتماعی خبرگزاری رسا، نشست خبری کنگره بینالمللی شعر زنان مقاومت «سوده»، شنبه 29 آذرماه 1404 در مرکز مدیریت حوزه های علمیه خواهران با حضور مسئولان و مجریان این کنگره برگزار شد.
در این نشست، حجتالاسلام آرش رجبی، معاون فرهنگی تبلیغی حوزههای علمیه خواهران کشور، حجتالاسلام عبداللهزاده، مدیرکل شبکهسازی معاونت فرهنگی تبلیغی حوزههای علمیه خواهران، حجتالاسلام سید سلمان حلبی، دبیر ستاد راهبری شعر و ادب حوزههای علمیه، حجتالاسلام اسلامی، نماینده سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی، سرکار خانم جوشقانیان دبیر علمی کنگره بین المللی شعر زنان مقاومت سوده و خانم معصومه شریفی معاون فرهنگی مجموعه «جماعتالزهرا(س)» به ایراد سخنانی پرداختند.
در ابتدا حجتالاسلام آرش رجبی، معاون فرهنگی تبلیغی حوزههای علمیه خواهران کشور، اظهار داشت: شعر از صدر اسلام تاکنون یکی از مهمترین رسانههای انتقال معنا، مفاهیم عمیق انسانی و پیامهای ظلمستیزانه بوده است؛ رسانهای که بر بال خیال و با سرآمدی کلمه، میتواند زیباترین و اثرگذارترین پیامها را به مخاطب معاصر منتقل کند.
وی با اشاره به اهتمام ویژه پیامبر اکرم(ص) و اهلبیت(ع) به جایگاه شعر و تشویق شاعران متعهد افزود: زنان و مردان شاعری که از صدر اسلام تا امروز در مسیر حق و دفاع از ولایت قلم زدهاند، نشان دادند که شعر نهتنها یک هنر، بلکه ابزاری راهبردی در شکلدهی به افکار عمومی و هویت ایمانی جامعه است.
معاون فرهنگ تبلیغی حوزههای علمیه خواهران ادامه داد: بر همین اساس، برگزاری کنگرهای در سطح بینالمللی با همکاری نهادهای مختلف از جمله جامعهالمصطفی(ص)، سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی، ستاد راهبری شعر و ادب حوزههای علمیه و دیگر دستگاهها در دستور کار قرار گرفت تا بستری برای شناسایی، حمایت و عرضه ظرفیتهای شعر زنان مقاومت فراهم شود.
وی عنوان این کنگره را برگرفته از نام «سوده همدانیه» دانست و تصریح کرد: این بانوی بزرگوار از شاعران برجسته معاصر امیرالمؤمنین(ع) بود که با تیغ بیان و هنر شعر، به دفاع از ولایت پرداخت و بهعنوان یکی از پیشگامان شعر مقاومت در صدر اسلام شناخته میشود؛ ازاینرو نام ایشان بهعنوان چهرهای تابناک و شاخص برای این کنگره انتخاب شد.
حجتالاسلام رجبی با بیان اینکه مهلت فراخوان این کنگره تا پایان دیماه ادامه دارد، گفت: امیدواریم در این فرصت بتوانیم هم شناسایی دقیقی از استعدادهای نوظهور داشته باشیم و هم از ظرفیت شاعران صاحباثر در این عرصه بهرهمند شویم تا آثار آنان در سطح جامعه مخاطب و حتی در عرصه جهانی عرضه شود.
در ادامه حجتالاسلام عبداللهزاده، مدیرکل شبکهسازی معاونت فرهنگی تبلیغی حوزههای علمیه خواهران، اظهار داشت: این کنگره نخستین رویداد بینالمللی فرهنگی و تبلیغی حوزههای علمیه خواهران است که با چنین گسترهای طراحی شده و تمرکز ویژهای بر گفتمان مقاومت و نقش هنر، بهویژه شعر، در تبیین و ترویج آن دارد.
وی با اشاره به تأکید رهبر معظم انقلاب اسلامی بر جایگاه شعر در عرصه فرهنگ افزود: اهتمام ویژه مقام معظم رهبری به شعر و شاعران، از جمله برگزاری نشستهای سالانه با شعرا، نشاندهنده اهمیت راهبردی این هنر در میدان فرهنگ است؛ چراکه شاعران میتوانند میدانداران اصلی جبهه فرهنگی باشند.
مدیرکل شبکهسازی معاونت فرهنگی تبلیغی حوزههای علمیه خواهران ادامه داد: حوزههای علمیه خواهران با بهرهگیری از ظرفیت نهادهای همسو از جمله سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی و جامعهالمصطفی(ص)، تلاش کردهاند زمینه شکلگیری گفتمان انقلاب اسلامی و مقاومت را بهصورت منسجم و اثرگذار فراهم کنند.
وی با اشاره به تحولات پس از جنگ دوازدهروزه و تشدید نبرد رسانهای تصریح کرد: در فضای کنونی که جنگ رسانهها و روایتها جریان دارد، هنر و شعر میتواند ابزاری مؤثر برای گفتمانسازی در سطح بینالملل باشد. تجربه واکنشهای جهانی به مسئله غزه و فلسطین نشان داد که گفتمان مقاومت حتی فراتر از مرزهای دینی و اعتقادی، با مخاطبان انسانی در سراسر جهان ارتباط برقرار کرده است.
حجتالاسلام عبداللهزاده خاطرنشان کرد: بر همین اساس، این کنگره صرفاً محدود به مخاطبان مسلمان یا شیعه نیست، بلکه تلاش دارد مخاطبانی از ادیان مختلف و حتی افرادی با نگاه انسانی به مسئله مقاومت و فلسطین را نیز دربر گیرد.
وی با بیان اینکه مسئله زنان مقاومت کمتر مورد توجه قرار گرفته است، گفت: اگرچه مقاومت ماهیتی فراگیر دارد و هم زنان و هم مردان در آن نقشآفرین هستند، اما نقش زنان مقاوم کمتر بهصورت مستقل و جدی دیده شده است. به همین دلیل، این کنگره با تمرکز بر شعر زنان مقاومت طراحی شده و نام «سوده همدانیه» بهعنوان نماد تاریخی این جریان انتخاب شده است.
در ادامه نیز حجتالاسلام سید سلمان حلبی، دبیر ستاد راهبری شعر و ادب حوزههای علمیه، در نشست خبری کنگره بینالمللی شعر زنان مقاومت «سوده» که امروز (شنبه ۲۹ آذرماه) در مرکز مدیریت حوزههای علمیه خواهران برگزار شد، با بیان اینکه در سالهای اخیر نوعی انفعال در میان برخی سیاستگذاران فرهنگی شکل گرفته است، افزود: گاه تصور میشود با گسترش رسانهها و فضای مجازی، شعر و ادبیات کارکرد خود را از دست دادهاند، در حالی که ادبیات، مبنا و منبع محتوایی و حتی فرمی رسانههاست. اگر از شعر و ادبیات عقبنشینی کنیم، در حقیقت میدان فرهنگ و هویت را به جریانهای مهاجم واگذار کردهایم.
دبیر ستاد راهبری شعر حوزههای علمیه با اشاره به نمونههای معاصر تصریح کرد: حمایت گسترده نظامهای استعماری از برخی شاعران معترض در کشورهای مختلف و در مقابل، برخورد سخت با شاعران مقاومت، نشاندهنده قدرت و اثرگذاری شعر در عرصه بینالملل است؛ موضوعی که اهمیت این ابزار فرهنگی را بیش از پیش آشکار میکند.
وی با تأکید بر سیره اهلبیت(ع) گفت: جایگاهی که معصومان(ع) برای شاعران قائل بودند و حمایتهایی که از آنان انجام میدادند، در هیچ قالب فرهنگی دیگری مشاهده نمیشود. شعر، ابزاری هم تأثیرگذار و هم ماندگار است؛ چنانکه در دوران منع حدیث، بسیاری از معارف با زبان شعر سینهبهسینه منتقل شد.
حجتالاسلام حلبی با اشاره به نقش شعر در تاریخ تشیع افزود: از واقعه عاشورا گرفته تا مشروطه، انقلاب اسلامی و دفاع مقدس، همواره شعر در ماندگاری و گسترش پیام این حرکتها نقش محوری داشته است. حتی صحنه عاشورا نیز بدون حضور ادبیات و شعر بانوانی چون حضرت زینب(س)، حضرت سکینه(س)، امکلثوم(س) و حضرت رباب(س) قابل تصور نیست.
وی با تأکید بر مسئولیت حوزههای علمیه تصریح کرد: در جریانهای سیاسی و اجتماعی شیعه، همواره علما و حوزههای علمیه پیشگام بودهاند و امروز نیز در عرصه مقاومت، حوزه باید جلودار باشد. برگزاری کنگره بینالمللی شعر زنان مقاومت از سوی حوزه علمیه خواهران، نشانهای از همین دغدغه و پیشگامی است.
دبیر ستاد راهبری شعر و ادب حوزههای علمیه در پایان با اشاره به «نشان» کنگره بینالمللی شعر زنان مقاومت خاطرنشان کرد: امیدواریم این نشان به یک جایزه معتبر و شناختهشده بینالمللی تبدیل شود؛ نشانی که بتواند پایگاهی جهانی برای شعر مقاومت ایجاد کند. تحقق جریانسازی واقعی در این عرصه، مستلزم نگاهی فراتر از مرزهای جغرافیایی و مدیریت منسجم فرهنگی از سوی حوزههای علمیه است.
حجتالاسلام اسلامی، نماینده سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی نیز، اظهار داشت: برگزاری چنین کنگرهای پاسخی خلاقانه و ضروری به خلأهای موجود در عرصه بینالملل است؛ خلأیی که بهویژه در حوزه شعر، زن و گفتمان مقاومت بهوضوح احساس میشود.
وی با اشاره به سیر تاریخی دو مسیر اصلی در جهان اسلام افزود: از صدر اسلام تاکنون، بشریت شاهد دو مسیر بوده است؛ مسیر امامت که با پیامبر اکرم(ص) و امیرالمؤمنین علی(ع) تداوم مییافت و مسیر انحرافی که پس از رحلت پیامبر(ص) شکل گرفت و منشأ بسیاری از بحرانها و ظلمهای امروز جهان شد. امروز نیز این دو مسیر ادامه دارد؛ یکسو جبهه استکبار و ایدئولوژی غرب با نمادهایی چون آمریکا و رژیم صهیونیستی، و در سوی دیگر، جمهوری اسلامی ایران بهعنوان پرچمدار گفتمان امامت و مقاومت.
نماینده سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی با اشاره به رصد تحولات نیمکره غربی تصریح کرد: در کشورهای آمریکای شمالی و جنوبی، از کانادا و آمریکا تا آمریکای لاتین، نشانههای نفوذ و اثرگذاری گفتمان جمهوری اسلامی ایران بهوضوح قابل مشاهده است؛ حتی در جوامعی که اکثریت مسلمان نیستند. مقاومت در برابر زیادهخواهی، کودککشی و ظلم، امروز به مطالبهای انسانی و جهانی تبدیل شده است.
وی افزود: تظاهرات، اعتصابات و حرکتهای اعتراضی در آمریکا، کانادا و دیگر کشورهای غربی در حمایت از مردم مظلوم فلسطین، نشان میدهد که این گفتمان محدود به دین و مذهب خاصی نیست. بسیاری از شرکتکنندگان در این حرکتها مسلمان یا شیعه نیستند، اما با الهام از پیام آزادیخواهانه مقاومت، به میدان آمدهاند.
حجتالاسلام اسلامی با تأکید بر نقش زنان در این تحولات گفت: یکی از مهمترین یافتههای رصدهای میدانی، نقش پررنگ و جریانساز زنان در حرکتهای اعتراضی و مقاومت در نیمکره غربی است. با این حال، این جریانها اغلب فاقد رهبری فکری و جهتدهی منسجم هستند؛ خلأیی که حوزههای علمیه، بهویژه حوزه علمیه خواهران، میتوانند با ظرفیت عظیم خود آن را پر کنند.
وی تصریح کرد: حوزههای علمیه خواهران از توانمندیهای گستردهای برخوردارند که تاکنون بهصورت کامل در عرصه بینالملل بهکار گرفته نشده است. همانگونه که برخی جریانهای فرهنگی مخرب در غرب با محوریت زنان شکل گرفت، جریانهای اصیل، انسانی و مقاوم نیز میتواند با محوریت زنان و با هدایت فکری صحیح، در همان جوامع شکل بگیرد.
سرکار خانم جوشقانیان دبیر علمی کنگره بین المللی شعر زنان مقاومت سوده، در نشست خبری کنگره بینالمللی شعر زنان مقاومت «سوده» که امروز (شنبه ۲۹ آذرماه) در مرکز مدیریت حوزههای علمیه خواهران برگزار شد، با اشاره به اهمیت نقش زنان در شکلگیری و تداوم حرکتهای اجتماعی اظهار داشت: در طول تاریخ، هیچ حرکت اجتماعی اثرگذاری بدون حضور و نقشآفرینی بانوان شکل نگرفته است. از همین رو، برای تقویت هویت زن مسلمان و معرفی الگوهای اصیل، بر آن شدیم تا کنگرهای با محوریت مقاومت و با تمرکز ویژه بر بانوان این جبهه برگزار کنیم.
وی با بیان اینکه موضوعات کنگره، گستره کامل محور مقاومت را در بر میگیرد، افزود: اگرچه تمامی ابعاد مقاومت در محورهای کنگره دیده شده است، اما امتیاز ویژه داوری به آثاری اختصاص خواهد یافت که به موضوعات کمتر مورد توجه در شعر مقاومت پرداختهاند؛ بهویژه نقش و جایگاه بانوان محور مقاومت در صدر اسلام و دوران معاصر.
دبیر علمی کنگره تصریح کرد: پرداختن به شخصیتهایی همچون سوده همدانیه، جمعی از بانوان صدر اسلام، و نیز چهرههای معاصر محور مقاومت از جمله شیرین ابوعاقله، بنتالهدی صدر و «امعلی» که بهتازگی آثار مکتوبی درباره ایشان منتشر شده، از جمله محورهایی است که در داوری آثار، امتیاز مضاعف خواهند داشت.
وی افزود: حتی در موضوعاتی که به شخصیتهای برجستهای همچون سرداران مقاومت پرداخته میشود، توجه به نقش زنانِ اثرگذار در پرورش، همراهی و حمایت از این شخصیتها، مورد توجه ویژه هیأت داوران قرار خواهد گرفت.
در انتها نیز خانم معصومه شریفی معاون فرهنگی مجموعه «جماعتالزهرا(س)»، اظهار داشت: برگزاری این کنگره، اقدامی مهم و مبارک در مسیر بازخوانی نقش تاریخی زنان در جریان مقاومت و انقلاب اسلامی است و مجموعه جماعتالزهرا(س) نیز افتخار همراهی و همکاری در این مسیر را دارد.
وی با اشاره به جایگاه محوری زنان در پایداری و استمرار انقلاب اسلامی افزود: زنان، چه در نقش مادری و همسری، چه در جایگاه فردی و اجتماعی، همواره یکی از پایههای اصلی مقاومت بودهاند. همانگونه که امام خمینی(ره) تصریح فرمودند، زنان در جریان انقلاب اسلامی نهتنها کمتر از مردان نبودند، بلکه در بسیاری از عرصهها پیشرو بودند.
معاون فرهنگی جماعتالزهرا(س) ادامه داد: نقش زن در مقاومت را میتوان در سه سطح بررسی کرد؛ نخست، بُعد فردی که شامل خودسازی، تهذیب نفس، تابآوری و تقویت معنویت است؛ دوم، بُعد خانوادگی که زن بهعنوان محور کانون خانواده، نقش اساسی در تربیت نسل مقاوم و تثبیت روحیه ایستادگی دارد؛ و سوم، بُعد اجتماعی که ناظر به کنشگری فعال و اثرگذار بانوان در عرصههای فرهنگی و اجتماعی است.
وی با اشاره به نقش مستقیم و غیرمستقیم زنان در شکلگیری جریان مقاومت تصریح کرد: گاه بانوان خود مستقیماً در میدان حضور دارند و گاه با تربیت، الهامبخشی و تقویت روحیه اطرافیان، زمینهساز حرکتهای بزرگ میشوند؛ نقشی که در تاریخ اسلام و انقلاب اسلامی بهوضوح قابل مشاهده است.
شریفی با تأکید بر ضرورت بهرهگیری از هنر در تبلیغ دینی گفت: استفاده از هنر بهعنوان ابزاری مؤثر در تبلیغ و تبیین، امروز یک ضرورت انکارناپذیر است و در میان همه ابزارهای هنری، شعر جایگاهی ممتاز و منحصربهفرد دارد. شعر میتواند مفاهیم عمیق مقاومت، مبارزه با استکبار و استعمار و روحیه ایستادگی را با تأثیری ماندگار به مخاطب منتقل کند.
وی با اشاره به تجربه دوران دفاع مقدس خاطرنشان کرد: شعرهای حماسی و آیینی در دوران دفاع مقدس، نقشی اساسی در ایجاد انگیزه، افزایش روحیه مقاومت و زنده نگهداشتن یاد شهدا داشتند؛ نقشی که پس از جنگ نیز در حفظ حافظه تاریخی و هویت انقلابی جامعه تداوم یافت.
در پایان نیز از پوستر این کنگره رونمایی شد.
لازم به ذکر است مهلت ارسال آثار به کنگره بینالمللی شعر زنان مقاومت «سوده» تا پایان دیماه تمدید شد و آیین اختتامیه این رویداد فرهنگی و ادبی همزمان با دهه مبارک فجر برگزار خواهد شد.
به گفته برگزار کنندگان، این کنگره با هدف ترویج گفتمان مقاومت، شناسایی استعدادهای برتر شعر بانوان و بهرهگیری از شعر بهعنوان رسانهای اثرگذار در انتقال مفاهیم عدالتخواهانه، دینی و اجتماعی طراحی شده است.
ارسال نظرات