بی عدالتی و احساس عدالت!
محمدهاشم نعمت اللهی
بسم الله الرحمن الرحیم
« یا ایها الذین آمنوا کونوا قوامین بالقسط، ای کسانی که ایمان آورده‌اید! کاملاً قیام به عدالت کنید! »(1)
عدالت جویی، عدالت خواهی، حق گویی، تلاش برای ایجاد و برقراری عدل و داد و مبارزه با ظلم و بیداد، سابقه ای به بلندای تاریخ دارد و در این راه بسیاری از انبیاء، اولیاء، امامان و صالحان، برای بدست آوردن عدالت جان خود را تقدیم کرده اند.
همچنین از باورهاى عمومى جهان اسلام، به ویژه جامعه تشیع، اعتقاد به مهدویت و آمدن مصلحى بزرگ است. آن که تلاش هاى شبانهروزى دیگر مصلحان و مشعلداران هدایت را به ثمر مىرساند و انسان گرفتار کجرویها و دلخوشىهاى زودگذر و اضطراب و دودلى و حیرت را نجات مىبخشد.
چند روز پیش، قبل از نگارش یادداشت«نیم نگاهی به عدالت خواهی در سیره الهی»(2) با یکی از اصحاب رسانه درباره این موضوع مشورت می کردم.
ایشان که خود اهل قلم است و دستی بر آتش دارد، به نکته جالبی اشاره کرد و مطلب نغزی گفت که مرا به فکر واداشت؛ وی درباره بی عدالتی گفت:«عدم احساس بی عدالتی از بی عدالتی بدتر است».
با اندکی تأمل در اطراف خود، یا مراجعه به اخبار و آمار متوجه هزاران هزار نوع بی عدالتی، ظلم و ستم از سوی ستمکاران و مستکبران عالم می شویم.
امروز جهان شاهد بی عدالتی اجتماعی، اقتصادی، جنسی، فرهنگی، غذایی و بی عدالتی در رنگ پوست، دین، مذهب و بی عدالتی در تکنولوژی،تسلیحات، آموزش، امکانات و بسیاری از بی عدالتی های دیگر است.
اما نکته قابل توجه و تأمل برانگیز این است که بسیاری از افراد جامعه بشری و انسانی فارغ از این همه بی عدالتی، احساس عدالت می کنند و با فراغ بال و آرامش خاطر در سایه این عدالت کاذبی که دیگران برایشان ساخته اند به زندگی می پردازند.
از سوی دیگر، مستکبران و ستمگران عالم، موفقیت و پیروزی خود را در گرو این احساس عدالت می دانند و از هر وسیله و حرکت تبلیغی برای ایجاد این عدالت کاذب استفاده می کنند.
رهبر معظم انقلاب اسلامی که خود سالیان سال است، پرچم عدالت خواهی را بلند کرده و عدالت را مطالبه می کند در این باره می فرماید:«بزرگترین آرمان بشر از اوّل تاریخ انسان (یعنی از آن زمانی که انسانْ تعقّلی یافته و فکری به سراغ او آمده، و به زندگی خود، نظم و ترتیبی داده است) تا امروز، آرزوی تحقّق عدالت است.
زندگی انسان بدون عدالت، همان چیزی است که شما در زشتترین چهره های تاریخ بشر مشاهده میکنید. امروز هم در گوشه و کنار دنیا مشاهده میشود. همه بدبختیهایی که شما در جوامع مختلف میبینید، ناشی از ظلم و بیعدالتی است.
ممکن است ظاهر امور، این را نشان ندهد؛ اما باطن قضیه، این است. اگر شما میبینید در گوشهای از عالم، کودکان از بیغذایی جان خود را از دست میدهند، ظاهر قضیه این است که به دلیل نیامدن باران، خشکسالی شده است؛ اما باطن قضیه، چیز دیگری است. باطن قضیه، بیعدالتی است.
اگر عدالت از نسلهای گذشته بر آن جامعه حکمفرما بود و چنانچه عدالت بر محیط زندگی بشر حکمفرما بود، انسان میتوانست در سایه استقرار عدالت، محیط زندگی خود را طوری بسازد که برای او قابل زیست باشد و فرزند او به آن فلاکت نیفتد و زندگی، این قدر زشت و دردآور نشود. در اثر بیعدالتی، انسانیت دچار این بیماریها و دردهاست».(3 )
برای آشنایی بیشتر با این مبحث در زیر به نمونه ای از بی عدالتی های موجود در جامعه و راهکار های ستمگران و مستکبران برای ایجاد احساس عدالت و آرامش کاذب اشاره شده است.
بی عدالتی اجتماعی و فرهنگی
در بعد اجتماعی و فرهنگی، رواج فساد، فحشا، بی بند و باری، اعتیاد به مواد مخدر، عرفان های نو ظهور و ساختگی، استفاده از تمام امکانات، وسایل تبلیغی، تکنولوژی، رسانه و علم، بخشی از ابزاری است که امروزه برای مبارزه با عدالت خواهی و حق طلبی استفاده می شود.
به طور معمول جوانان با فطرت پاک خود، همواره جویای عدالت و حق در جامعه بوده اند؛ دشمنان عدالت با رواج ابزاری که گفته شد و ایجاد شادی های کاذب و ایجاد حس عدالت کاذب این خواسته فطری و به حق جوانان را منحرف کرده اند.
ایجاد شبکه های ماهواره ای و استفاده از قالب های هنری همچون رمان و داستان های کوتاه با مضامین جنسی، تئاتر، فیلم سریال، شعر، عکس، کاتالوگ و کلیپ کالاهای لوکس تبلیغاتی و مقاله با هدف ترویج پوچ گرایی یکی از این شگردها است و موجب ترویج فساد اجتماعی، بیهویت کردن نسل جوان، گسترش فساد و خشونت، نا امنی، بیکاری و مشکلاتی از این دست می شود.
نوشتن کتاب های مشاوره ای و روانشناسی همچون چه کسی قورباغه مرا قورت داده است، چه کسی پنیر مرا جا‌به‌جا کرد و .... نمونه ای از دعوت مردم به رضایت از وضع موجود و ایجاد احساسات و آرامش کاذب در جامعه است.
رهبر معظم انقلاب در این باره می فرماید:«امروز در دنیا بى‌عدالتى‌هائى وجود دارد که کسى نمیتواند به اینها اعتراض کند. بمجردى که اعتراض می کنند، با ابزارهاى علمى، با امکانات علمى، با همین دانش ارتباطات که امروز رو به شکوفائى روزافزون است، هر صداى معترضى را خفه میکنند....
یک چنین بى‌عدالتى‌اى امروز وجود دارد. علم باید با این بى‌عدالتى بجنگد. امروز علم در خدمت این بى‌عدالتى است؛ امروز علم در خدمت ظالم‌ترین انسانها و ظالم‌ترین جوامع است؛ باید از این حالت خارج شود».(4)
در بعد اقتصادی نیز امروز شاهد هزاران نوع بی عدالتی و فساد و تباهی در جامعه هستیم، فاصله اقتصادی جوامع مستکبر با کشورهای مستضعف غیر قابل انکار است.
گرسنگی، فقر، فساد و بهره کشی از انسان های بیگناه در آفریقا و برخی کشور های دیگر نشان از این بی عدالتی دارد، اما مستکبران باز هم با استفاده از حرکات نمادین و ایجاد تفکرات غلط نوعی احساس عدالت کاذب ایجاد کرده اند.
در جوامع غربی این گونه القاء می شود که اگر کشور های دیگر دچار فقر اقتصادی، گرسنگی و بیماری هستند، به دلیل توحش و نداشتن فرهنگ است و خود کرده را تدبیر نیست.
هزاران هزار تن گندم را به دریا می ریزند تا قیمت آن در بازار جهانی ثابت بماند، سپس سازمان فائو(سازمان خوار بار و کشاورزی سازمان ملل متحد) را راه اندازی کرده روزی را به عنوان روز جهانی غذا نام گذاری می کنند و به ریش گرسنگان می خندند.
در کشور های عربی هم با تبلیغات گسترده برای جلوگیری از عدالت خواهی و حق جویی مسلمانان، از سویی حاکمان ستمگر را به عنوان مهره های بازی بر سر کار می گمارند و با ایجاد مذهب ساختگی وهابیت، سرسپردگی به حاکمان و حرام بودن هر نوع تفکری غیر از آن را ترویج می کنند.
از سوی دیگر در بوق های تبلیغاتی خود می دمند که ملت عرب، ملتی است که نیاز به کار و تلاش ندارند، کفار برده شما هستند و برای شما تمام امکانات زندگی از قبیل مسکن، اتومبیل، خوراک و پوشاک را تهیه می کنند و کافی است شما پول آن را پرداخت کنید.
صندوق بین المللی پول و بانک جهانی در تلاشی هدفمند، به ایران وام پرداخت می کنند و شرایطی را میگذارند که در تحمیل فرهنگ سرمایهداری غرب مؤثر باشد.
شرایطی مبتنی بر تسریع خصوصی سازی، تعدیل اقتصادی و هماهنگی با بازار آزاد جهان و ایجاد مناطق آزاد تجاری بخشی از این شرایط است.
سپس با ترویج فرهنگ غربی، تغییر الگوی مصرف، تجمّل گرایی و مدهای غربی در این مناطق و تبلیغات گسترده مردم را به بازدید از این مناطق دعوت می کنند و از این رهگذر ذائقه عدالت خواهی مردم را تغییر می دهند.
حضرت آیت الله خامنه ای در این باره می فرماید:« قدرتهاى ستمگر عالم، بخصوص در صد سال اخیر، بر حذف معنویت و ارزشهاى والاى انسانى در زندگى جوامع بشرى پاى فشرده‌اند و نتیجه‌ى آن، گسترش فسادهاى اخلاقى و اعتیاد و بى‌بندوبارى و ویرانى بنیان خانواده و نیز رشد استثمار و افزایش فاصله‌ى میان ملتهاى فقیر و غنى و دورى روزافزون از عدالت اجتماعى و بى‌اعتنایى به کرامت انسان و تولید سلاحهاى مرگبار و افزایش کشتارهاى دست جمعى گردیده است. علم نیز مانند انسان، قربانى حذف معنویت و بى‌اعتنایى به ارزشهاى دینى شده است.
اگر حضرت مسیح (علیه‌السّلام) امروز در میان ما مى‌بود، لحظه‌یى را براى مبارزه با سردمداران ظلم و استکبار جهانى از دست نمى‌داد و گرسنگى و سرگردانى میلیاردها انسانى را که به وسیله‌ى قدرتهاى بزرگ، استثمار و به جنگ و فساد و ستیزه‌خویى سوق داده مى‌شوند، تحمل نمى‌کرد».(5)
بی عدالتی سیاسی
شعار دهن پرکن دموکراسی، حقوق بشر، حقوق کودکان، زنان و مسائلی این گونه و متهم کردن دیگر کشور ها به رعایت نکردن این حقوق، بازی دیگر دشمنان عدالت خواهی و حق طلبی در جهان است.
رهبر معظم انقلاب در این باره می فرماید:« امروز در کشورهایی که دم از دمکراسی میزنند، بیعدالتی از همه جا بیشتر است. در همین کشورِ امریکا، با این که سالهای متمادی میگذرد که رسماً برابری حقوقی سیاه و سفید را روی کاغذ اعلان کردهاند، هنوز که هنوز است، میان سیاهان و سفیدان تبعیض حاکم است.
در بعضی از کشورهای اروپایی، تبعیض هست. مسأله نژادی هنوز در آن جاها مطرح است. هنوز که هنوز است، قدرتمندان این کشورها - از جمله در امریکا - اگر در داخل ملاحظه کنند که کسی، چیزی و جماعتی، با اقتدار مطلقِ سرمایهداری آنها معارضهای دارد، بیرحمانه میکوبندش!
کسانی که اهل خبر و مطبوعاتند، به یاد دارند که چند سال قبل در ایالات متّحده جماعتی را زنده زنده در آتش سوزاندند! هفتاد، هشتاد مرد و زن و کودک را در امریکا - در همان جایی که به خیال خودشان سگها و حیوانات حقوق دارند و اگر کسی به گربه یا سگ خود در خانه ظلم کند، ادّعا میکنند که علیهاش اعلام جرم خواهد شد - در روز روشن و جلوِ چشم مردم دنیا در آتش سوزاندند! همین کشور، از تروریستترین کشورها و دولتهای دنیا - یعنی صهیونیستها - صریحاً حمایت میکند.
امروز در دنیا، هیچ نظام و رژیمی از لحاظ گرایش به تبعیض و ظلم و فاشیزم و تروریزم، زشتعملتر و سیاهروتر از رژیم صهیونیستی نیست. رژیم صهیونیستی، تروریست و غاصب و نژادپرست و ظالم و متقلّب و خدعهگر و حیلهگر و اخلالگر در امور دولتها و کشورها و ملتهاست، که اگر کسی اسناد افشا شده امنیتی آنها را ملاحظه کند، همه اینها را خواهد دید. چنین کشوری، در مقابل چشم مردم دنیا، بزرگترین ظلمها را به اعراب مسلمانِ صاحب آن سرزمین - نه فقط ساکن آن سرزمین؛ مالک آن سرزمین - میکند. از صد مورد ظلم آنها، یکی هم مورد تعرّض قدرتهای جهانی قرار نمیگیرد و تازه اگر یک مورد از ظلمشان - مانند مورد اخیر - در شورای امنیت مورد تعرّض قرار گیرد و قطعنامهای علیه رژیم صهیونیستی صادر شود، امریکا آن را وتو میکند! شما ببینید چقدر اینها بدکردارند؛ چقدر اینها طرفدار سیاهی و ظلم و زشتیاند.»(6)
نتیجه
افراد بشر از ابتدای تاریخ تا کنون عدالت خواه، عدالت جو و حق طلب بوده اند و در همه ادیان الهی به آمدن منجی و مصلحی برای جامعه عمل پوشانده به این خواسته به حق بشری بشارت داده شده است.
ستمگران و مستکبران عالم نیز برای دست یافتن به خواسته های خود، با استفاده از تمامی وسایل و امکانات موجود همواره به دنبال ایجاد حس کاذب عدالت و حس رضایت جامعه بشری بوده و هستند.
بر منتظران منجی و مصلح موعود واجب است با انتظار پویا و سازنده بر عدالت خواهی، عدالت جویی و حق طلبی پافشاری کرده، در دام تبلیغات گسترده ستمگران گرفتار نشوند.
بر دوش خواص و علمای قوم نیز وظیفه سنگین هدایت وراهنمایی مردم سنگینی می کند، هدایت و راهنمایی که مردم را از سکون، سکوت، رضایت و احساس کاذب عدالت در مقابل بی عدالتی نجات دهد.
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
(1) - نساء(4)، 135.
(2) - نشریه الکترونیکی ساعت صفر، شماره 84.
(3) - بیانات در دیدار وزیر علوم و استادان دانشگاه تهران، سال 1388.
(4) - همان.
(5) - پیام به مسیحیان و مسلمانان جهان، به مناسبت سالروز میلاد حضرت عیسى مسیح(ع)، 1377.
(6) - متن کامل بیانات مقام معظم رهبرى در اجتماع بزرگ مردم در صحن امام خمینى(ره) مشهد مقدّس رضوى، 1376.
ی/702
ارسال نظرات